ทดสอบความเป็นกรด-เบสกับวัสดุหาง่ายยุค IMF

คุณครูหลายท่านและหลายโรงเรียนมักประสบปัญหาในเรื่องวัสดุอุปกรณ์ ที่จะใช้ประกอบการทำกิจกรรม เนื่องจากงบประมาณไม่เพียงพอ โดยเฉพาะ ในยุค IMF แล้วงบประมาณต่างๆ ก็ถูกตัดไปมาก แต่การเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ ยังคงต้องดำเนินต่อไปโดยต้องยังคงไว้ซึ่งความสนุกสนาน แก้ปัญหาและค้นคว้า ลงมือกระทำและตัดสินใจด้วยตนเอง

ผู้เขียนเคยเสนอวัสดุอุปกรณ์หลายอย่างที่หาได้ในบ้าน ริมทางที่เดินผ่าน ไว้ในเอกสารฉบับก่อนๆ แล้ว ในฉบับนี้ขอเสนอพืชบางชนิดที่สามารถนำมาใช้ในการ ทดสอบความเป็นกรด-เบสของสารต่างๆในบ้านแทนกระดาษลิตมัสสีแดง สีน้ำเงิน

พืชที่นำมาใช้ทดสอบความเป็นกรด-เบสได้ เช่น กระหล่ำปลีสีม่วง โดยเด็ด ใบกระหล่ำปลีแล้วหั่นหรือบด เติมน้ำร้อนลงไปจนท่วม รอจนน้ำเป็นสีม่วง กรอง ตักกระหล่ำปลีออก นำน้ำกระหล่ำปลีที่ได้ใส่ขวดแก้วขนาดเล็กแล้วนำไป ทดสอบความเป็นกรด-เบส สังเกตการเปลี่ยนแปลงของสีของสารที่สกัดได้จากกระหล่ำ ปลีสีม่วง

นอกจากกระหล่ำปลีสีม่วงแล้ว ยังอาจใช้ดอกไม้ที่หาได้ง่ายในท้องถิ่นมาทด สอบได้ เช่น กล้วยไม้มาดาม อัญชันน้ำเงิน เป็นต้น โดยนำมาสกัดเช่นเดียว กันกระหล่ำปลีสีม่วง
อย่างไรก็ตามดอกไม้บางชนิด เช่น เข็มแดง ถ้าใช้ น้ำร้อนสกัดอาจไม่ได้ผลเนื่องจากมียาง การใช้แอลกอฮอล์สกัดจะได้ผลดีกว่า โดยใช้ดอกเข็มแดงที่หั่นแล้วลงในแอลกอฮอล์ ซึ่งบรรจุในขวดเล็กๆ แล้วกรอง เอากากออก

ที่มา http://www.thaigoodview.com/sites/all/modules/tinymce/tinymce/jscripts/tiny_mce/blank.htm

ก่อนนำสารที่สกัดได้จากพืชไปทดสอบสารต่างๆ ว่าสารใดเป็นกรด และสารใดเป็นเบส โดยการสังเกตการเปลี่ยนแปลงของสีของสารที่สกัด นั้นควรทดสอบและสังเกตสีที่เกิดขึ้นด้วยการทดสอบกับสารที่ทราบแน่ ชัดว่าเป็นกรดหรือเป็นเบส เช่น น้ำมะมาว ซึ่งเป็นกรด สารละลาย ผงฟู ซึ่งเป็นเบส แล้วจึงนำไปทดสอบกับสารต่างๆ เช่น ถ้าทดสอบ
กับสารใดแล้วได้สีคล้ายกับเมื่อทดสอบกับมะนาว แสดงว่าสารนั้นมี สมบัติเป็นกรด และถ้าทดสอบแล้วได้สีคล้ายกับเมื่อทดสอบกับสารละลาย ผงฟู แสดงว่าสารนั้นมีสมบัติเป็นเบส

สารที่สกัดได้ถ้าเหลือใช้แล้ว ครูอาจตัดกระดาษกรองเป็นชิ้นยาว (ขนาดกระดาษลิตมัส) ไว้หลายๆ ชิ้นแล้วจุ่มลงในสารที่สกัดได้นั้น นำ ขึ้นมาตากให้แห้ง แล้วเก็บไว้ใช้ทดสอบความเป็นกรด-เบส ต่อไปได้ อย่างไร ก็ตามก่อนใช้ควรตัดออกเป็นชิ้นเล็กๆ เพื่อเป็นการประหยัด

เป็นอย่างไรคะ วัสดุที่เสนอนี้คงหาได้ง่ายและมีวิธีการทำที่ไม่ยาก นักเรียนก็ทำเองได้ คุณครูลองสกัดสารจากพืชอื่นๆ อีกในบ้านหรือในท้องถิ่น คุณครูอาจพบพืชอีกมากมายที่นำมาใช้ตรวจสอบความเป็นกรด-เบส ของสารต่างๆได้

ที่มา http://www.bloggang.com/data/nooyingja/picture/1228329538.gif

*****************************************

กรด - เบส คืออะไร

คู่กรด – เบส

ชนิดของกรดและเบส

ปฏิกิริยาของกรด - เบส

 ทดสอบความเป็นกรด-เบสกับวัสดุหาง่ายยุค IMF

กรด  เบส  เกลือ

 กรด,เบส, ค่า pH

สารละลายกรด เบส

กรด-เบส ที่พบในชีวิตประจำวัน

ความเป็นกรด-เบสของดิน

 อินดิเคเตอร์

การแตกตัวของกรด-เบสและน้ำ

กรดและเบสทำปฏิกิริยากัน

กรด

เบส

การไทเทรต กรดเบส

การรักษาสมดุลของกรด- เบสในมนุษย์

ลักษณะเฉพาะของเบส

นิยามกรด-เบส