อารยธรรมอินเดียโบราณ : สรุป
อารยธรรมอินเดียโบราณ
Ancient India Civilization
- พัฒนาการของชุมชนหมู่บ้านในเอเซีย
- เริ่มจากล่าสัตว์และสะสมอาหารมาเป็นเทคโนโลยีการเกษตร ทำให้รวมตัวกันเป็นหมู่บ้าน
- เกษตรกรรมเริ่ม 7,000 ปีมาก่อน พ.ศ ที่ชุมชนลุ่มแม่น้ำสินธุอินเดีย ชื่อหมู่บ้านเมร์คระ ปลูกข้าวสาลี บาร์เล่ย์ ปศุสัตว์มีแพะ แกะ วัว มีการติดต่อกับภายนอกโดยพบพลอยสีฟ้า น้ำเงินจากเอเชียกลางและอัฟกานิสถาน
- จีนตอนเหนือ เริ่มที่แม่น้ำเหลือง(ฮวงโห) 6,500 ปีก่อนพ.ศ ปลูกลูกเดือย ข้าวฟ่างเลี้ยงหมา หมู ไก่ ข้าวเจ้าปลูกตอนใต้และกลางของจีน แพร่เข้าสู่ตอนเหนือ 5,500 ปีก่อน พ.ศ
- กรเพาะปลุกใช้ฝนธรรมชาติ แต่มีการจัดการเรื่องน้ำ ทำชลประทานอย่างง่าย เกิดขึ้นก่อนที่เมโสโปเตเมีย นำน้ำจาแม่น้ำไทกริส ยูเฟรติสมาผันเข้าสู่ท้องนา
- สถาปัตยกรรมซิกกูแรตในวัฒนธรรมเมโสโปเตเมีย
- เมือง วิถีชีวิตใหม่ชุมชนมนุษย์
- 5,500~2,500 ปีก่อนพ.ศ. มีเมืองเกิดขึ้น เช่นเมโสโปเตเมียในอียิปต์ และแถวลุ่มน้ำสินธุอินเดีย
- ปัจจัยที่ทำให้เกิดเมือง เช่น ความสามารถของคน รู้จักเพาะปลูก ทำชลประทาน (เมืองมักอยู่ใกล้ลุ่มแม่น้ำใหญ่ๆ) การแลกเปลี่ยนติดต่อค้าขายกัน จำนวนประชากรเพิ่มมากขึ้นมีแรงงานเยอะ
- อารยธรรมเมโสโปเตเมีย ลุ่มแม่น้ำไทกริสและยูเฟรติส 4,500~2,500 ปี เป็นชาวสุเมเรียน ประดิษฐ์อักษรคูนิฟอร์ม นาฬิกาน้ำ ปฏิทินทางจันทรคติ
- อารยธรรมอินเดียโบราณ คือพวกดราวิเดียน(ผิวดำ) ลุ่มแม่น้ำสินธุ 2,500~1,500 ปี เขียนอักษรภาพ ก่อสร้างใช้โลหะ ใช้อิฐ ทอผ้า ทำเพชรพลอย มีเมืองสำคัญ 2 เมืองคือ ฮะรัปปาและโมเฮนโจ ดาโร ทำเครื่องปั้นดินเผาลายเขียนสี รู้เรื่องการหลอมโลหะ ทองแดง ทำชลประทาน
- ชนเผ่าอินโด อารยัน จากพวกอารยันอินโดยูโรเปียน อพยพจากภาคกลางของเอเชีย รุกรานอินเดีย 2,000 ปีก่อน ไล่ดราวิเดียนไป เกิดระบบวรรณะ
- อารยธรรมจีนโบราณ 1,000 ปีก่อน พ.ศ ลุ่มแม่น้ำฮวงโห(เหลือง)ตอนเหนือ และลุ่มแม่น้ำแยงซีเกียงทางใต้ มีการปรับปรุงธัญพืชป่า ปลูกข้าวนาดำ ประดิษฐ์ตัวอักษร ทอผ้าไหม ทำเครื่องลายคราม ทำดินปืน ตัวพิมพ์หนังสือ
- 2,500 ปีก่อน พ.ศ มีการสร้างกำแพงเมือง เมืองเออรีตู ลุ่มแม่น้ำเหลือง
- ราชวงศ์จีนแรก คือ ราชวงศ์เซีย ต่อมาก็ราชวงศ์ชาง 2,100 ปีก่อนพ.ศ สร้างนครขนาดใหญ่คือ นครอันยาง -
อารยธรรมอินเดีย
- 2,300ปีก่อนพ.ศ พวกอารยันเข้ามาตั้งรกรากที่ด้านตะวันออกของแม่น้ำคงคา ตามที่ปรากฎในมหาหาพย์ฤคเวท ถือเป็นแอ่งอารยธรรมใหญ่ของอินเดีย
- แพร่สู่ส่วนอื่นของโลกเช่นเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ ศาสนา ศิลปะ วรรณคดี
สมัยพระเวท
- สมัยพระเวท 650~250 ปีก่อน พ.ศ เกิดคัมภีร์ฤคเวท ใช้ท่องจำป็นหลัก แล้วบันทึกเป็นอักษรเมื่อ 200 ปีก่อนพ.ศ
- อารยันรู้จักเพาะปลูก เลี้ยงสัตว์ ทอผ้า ผสมโลหะ ต่อเรือ มีประเพณีสมรส นับถือศาสนาพราหมณ์ บูชาเทพธรรมชาติ (ไฟ : พระอัคนี ฝน: พระวรุณเทพ ลม: พระวายุ ดวงอาทิตย์ : พระสุริยะเทพ และมีพระอินทร์เป็นหัวหน้าเทพทั้งปวง) มีการบูชายัญ
สมัยมหากาพย์
- 250~7 ปีก่อนพ.ศ อินโดอารยันแผ่อิทธิพล ตั้งอาณาจักร เกิดพระเวท 3 เล่ม คือสามเวท ยชุรเวท อาถรรพเวท
- เกิดแคว้นอโยธยาของพวกโกศล แคว้นกุรุเกษตรของพวกกุรุ
- เกิดระบบวรรณะ อธิบายว่าทุกวรรณะแบ่งแยกมาจากส่วนต่างๆของพระพรหม เช่น พราหมณ์มาจากปาก กษัตริย์มาจากมือ แขน ไวศย(แพศย) มาจากขา และศูทร มาจากเท้า พราหมณ์ถือเป็นชนชั้นสูงสุด
- เกิดภาษาสันสกฤษและคัมภีร์ที่เก่าแก่ที่สุด คือ คัมภีร์พระเวท (ด้านศาสนา ความเชื่อ อภินิหาร) วรรณคดีคือ อุปนิษัท(กรรม วิญญาณ พระพรหม อาตมัน) มหากาพย์ มหาภารตะ มหากาพย์รามยณะ ภควัตคีตา (หน้าที่ของมนุษย์)
- ศาสนาฮินดูเกิดต่อจากศาสนาพราหมณ์ มีเทพสามองค์ เรียกตรีมูรติ ประกอบด้วยพระพรหมธาดา ผู้สร้างโลก พระรุทร(พระศิวะ พระอิศวร)ผู้ทำลาย และพระวิษณุ(พระนารายณ์) ผู้รักษาโลก
- ต่อมาเกิดลัทธิย่อย 2นิกาย คือไศวนิกาย นับถือพระศิวะสูงสุด และไวษณพนิกาย นับถือพระนารายณ์สูงสุด
สมัยฮินดูเก่า
- 7ปีก่อนพ.ศ. ~ พ.ศ.222 มีแคว้นมคธ เขตแม่น้ำคงคา แคว้นโกศลทางใต้ของมคธ กษัตริย์เป็นสมมติเทพ ไม่พอใจพวกพราหมณ์
- พระพุทธศาสนา เจ้าชายสิทธัตถะ โอรสพระเจ้าสุทโธทนะ กรุงกบิลพัสดุ์ และพระนางสิริมหามายา พระพุทธเจ้าเผยแพร่คำสอนเกียวกับอริยสัจ 4 ใช้ภาษาบาลีหรือมคธเทศนาประชาชน
- วรรณคดีคือพระไตรปิฎก ประกอบด้วยพระวินัยปิฎก พระสุตตันตปิฎก และพระอภิธรรมปิฎก
- ศาสนาเชนหรือชินะ ก่อตั้งโดย วรรธมาน มหาวีระ โอรสแคว้นไพสาลี เน้นมรรค 3 ศีล 4 มีสองนิกายคือ นุ่งลมห่มฟ้า (ทิฆัมพร) และนุ่งผ้าขาว(เศวตตัมพร)
สมัยพุทธกาล
- พ.ศ. 269~307 พุทธศาสนารุ่งเรืองสุด โดยพระเจ้าอโศกมหาราช ราชวงศ์โมรียะ เผยแพร่ศาสนาไปลังกา สุวรรณภูมิ
- เกิดศิลปะแบบสาญจี(ราชวงศ์โมรียะ) ใช้อิฐหินแทนไม้ สร้างสถูปรูปโอคว่ำ
- พวกกุษาณะโดยกษัตริย์กณิษกะ รุกรานโมรียะ เกิดลัทธิมหายาน เผยแพร่ไปจีน ทิเบต ญี่ปุ่น
- สร้างพระพุทธรูปเป็นครั้งแรก โดยช่างชาวกรีก เรียกพระพุทธรูปแบบคันธารราฐ
- พุทธศาสนาเสื่อมจากอินเดียเพราะ การแข่งขันจากศาสนาพราหมณ์ ฮินดู การรุกรานของต่างชาติเข้าอินเดีย ความเสื่อมของพุทธบริษัทในอินเดีย
สมัยฮินดูใหม่
- ฟื้นฟูศาสนาพราหมณ์ ฮินดู มาสู้กับพุทธศาสนา ทำให้เห็นว่าศาสนาพุทธไม่มีอะไรใหม่
- กษัตริย์ราชวงศ์คุปตะเน้นนับถือฮินดู ฟื้นฟูความเชื่อโบราณ ถือเป็นยุคทองของอินเดีย เพราะเจริญมาก
- กวีชื่อกาลิทาส แต่งเรื่องศกุนตลา
- พระพุทธรูปสมัยคุปตะสวยงามที่สุด
- รู้จักทำสบู่และซีเมนต์
- รู้จักผ่าตัด รักษาความสะอาด ป้องกันเชื้อโรค
- ต่อมามุสลิมโดยราชวงศ์โมกุล เข้ามารุกรานอินเดีย ทำลายสถานที่ทางศาสนาพุทธและพราหมณ์ เผยแพร่ศาสนาอิสลามแทน โดยพระเจ้าอัคบาร์ ประกาศให้เสรีภาพทุกศาสนา เกิดการผสมกลมกลืนฮินดูกับมุสลิม
- สิ่งก่อสร้างสำคัญคือ ทัชมาฮาล สุสานของพระนางมุชตัช สร้างโดยพระเจ้าชาร์เจฮาน
- ศาสนาสิกข์ 500 กว่าปีก่อน เกิดโดยคุรุนานัก มีศาสดามาแล้ว 10 องค์ เป็นการผสมผสานระหว่างศาสนาอิสลามกับพราหมณ์ฮินดู ศาสดาองค์สุดท้ายคือ ศาสดาโควินทสิงห์ เรียกวัดสิกข์ว่า คุรุทวาร -