อัคคีภัย หรือภัยที่เกิดจากเพลิงไหม้ เป็นสาธารณภัยประเภทหนึ่งที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา  ก่อให้เกิดความสูญเสียต่อชีวิต ทรัพย์สิน และเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ อัคคีภัยสามารถเผาผลาญทรัพย์สิน   ให้วอดวายในชั่วระยะเวลาไม่กี่ชั่วโมง และเป็นปัญหาสำคัญที่นำความสูญเสียมาสู่ประเทศ ซึ่งจากการรวบรวมข้อมูลของกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย พบว่า ในระหว่าง ปี พ.ศ. 2532 – 2546 สถิติการเกิดอัคคีภัยของประเทศไทย มีจำนวน 36,842 ครั้ง มูลค่าความเสียหายมากกว่า 19,000 ล้านบาท และจากการรวบรวมสถิติการเกิดอัคคีภัย     ในเขตกรุงเทพมหานคร ปี พ.ศ. 2546 พบว่า มีจำนวน 367 ครั้ง มูลค่าความเสียหายมากกว่า 200 ล้านบาท        ซึ่งสาเหตุการเกิดอัคคีภัยส่วนใหญ่จะเกิดจากความประมาทในการใช้ไฟฟ้า จุดธูป เทียนบูชาพระ การประกอบอาหาร และการก่อไฟโดยไม่ระมัดระวัง สถานที่ที่เกิดอัคคีภัยส่วนใหญ่มักจะเป็นที่อยู่อาศัยและชุมชนที่มีความหนาแน่น    หรือมีความแออัดของประชากร อาคารสูง โรงงานอุตสาหกรรม ศูนย์การค้าและโรงมหรสพ ซึ่งสถานที่ต่าง ๆ เหล่านี้  มักจะมีการใช้พลังงานไฟฟ้า พลังงานเชื้อเพลิง พลังงานความร้อนและอื่น ๆ ที่เอื้อต่อการเกิดอัคคีภัย และช่วงที่มีอัคคีภัยเกิดขึ้นบ่อยครั้ง คือ ในฤดูที่มีอากาศร้อนและแห้ง โดยเริ่มตั้งแต่เดือนธันวาคม ถึง เดือนพฤษภาคม
           ไฟ ถือเป็นคุณอนันต์ หากใช้ด้วยความระมัดระวัง รอบคอบ และถูกวิธี ขณะเดียวกันหากเกิดขึ้นโดยไม่คาดคิด ก็จะกลายเป็นอัคคีภัยที่เป็นมหันตภัยที่เผาผลาญทำลายล้าง ทั้งชีวิตและทรัพย์สินได้รวดเร็ว    สาเหตุที่สำคัญที่สุดของการเกิดอัคคีภัย คือ ความประมาท ความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ การขาดความรู้ ความเข้าใจในการป้องกันและระงับอัคคีภัยเบื้องต้น เมื่อเกิดอัคคีภัยเล็กน้อยก็ไม่รู้จักวิธีการระงับ ควบคุม จึงเกิดการลุกลาม      สร้างความสูญเสียอย่างมากมาย ดังนั้น การป้องกันและระงับอัคคีภัย จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการช่วยลด    ความสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนและของประเทศ ซึ่งภารกิจเกี่ยวกับการป้องกันและแก้ไขปัญหาอัคคีภัย เป็นความรับผิดชอบของทุกภาคส่วนในสังคมที่จะต้องร่วมมือกัน ทั้งภาครัฐที่มีหน้าที่กำหนดมาตรการ ระเบียบ    ข้อบังคับ กฎหมายเกี่ยวกับความปลอดภัยจากอัคคีภัย กำกับ ตรวจสอบ ดูแลการปฏิบัติ  ภาคเอกชนที่ให้การสนับสนุนการป้องกันและระงับอัคคีภัย และโดยเฉพาะอย่างยิ่งภาคประชาชนที่ควรมีจิตสำนึก การตระหนักถึงความปลอดภัยโดยการป้องกันและลดความเสี่ยงจากอัคคีภัยในบ้านเรือนและชุมชน ทั้งนี้ก็เพื่อให้ประเทศไทยเป็นเมืองปลอดภัยน่าอยู่