อัคคีภัย…..ภัยร้ายใกล้ตัว
เพลิงไหม้แบ่งออกเป็น 5 ประเภท ตามลักษณะเชื้อเพลิง ซึ่งมีวิธีการดับและใช้เครื่องดับเพลิง ที่แตกต่างกัน คือ
1)เพลิงไหม้ประเภท ก. คือ เพลิงที่เกิดจากวัตถุไหม้ไฟได้โดยทั่วไป เช่น กระดาษ ไม้ ผ้า ยาง พลาสติก เป็นต้น การดับจะใช้หลักความเย็น และความเปียกชื้นคลุมทับ ควรใช้เครื่องดับเพลิงที่มีสัญลักษณ์ ตัวอักษร A สีขาวอยู่บนพื้นสามเหลี่ยมสีเขียว
2)เพลิงไหม้ประเภท ข. คือ เพลิงที่เกิดจากของเหลว หรือก๊าซติดไฟ เช่น น้ำมันเครื่อง น้ำมันเบนซิน จาระบี ก๊าซหุงต้ม เป็นต้น การดับใช้หลักการตัดออกซิเจน หรือตัดเปลวไฟ ควรใช้เครื่องดับเพลิงที่มีสัญลักษณ์ตัวอักษร B สีขาว อยู่บนพื้นสี่เหลี่ยมสีแดง
3)เพลิงไหม้ประเภท ค. คือ เพลิงที่เกิดจากกระแสไฟฟ้า หรืออุปกรณ์ไฟฟ้าที่มีกระแสไฟไหลเวียนอยู่ การดับต้องใช้สารเคมีที่มีคุณสมบัติไม่เป็นสื่อไฟฟ้า ควรใช้เครื่องดับเพลิงที่มีสัญลักษณ์ตัวอักษร C สีขาวบนพื้น วงกลมสีฟ้า เครื่องดับเพลิงชนิดนี้สามารถใช้ดับเพลิงประเภท ก. และ ข. ได้ด้วย ควรใช้เครื่องดับเพลิงที่มีสัญลักษณ์ ตัวอักษร C สีขาวบนพื้นรูปวงกลมสีฟ้า
4) เพลิงไหม้ประเภท ง. คือ เพลิงที่เกิดกับโลหะที่ติดไฟได้ เช่น แมกนีเซียม โพแทสเซียม ไทเทเนียม เป็นต้น การดับจะต้องใช้ผงเคมีแห้ง ซึ่งดับเพลิงที่เกิดกับโลหะได้ ควรใช้เครื่องดับเพลิงที่มีสัญลักษณ์ ตัวอักษร D สีขาวบนพื้นรูปดาวห้าแฉกสีเหลือง
5)เพลิงไหม้ประเภท K. คือ เพลิงที่เกิดจากเครื่องปรุงอาหารประเภทน้ำมันสำหรับทอดอาหาร ไอร้อนจากการปรุงอาหารที่สะสมจับตัวกันเป็นยางเหนียวเกาะติดตามผนัง ท่อระบายควัน การดับจะใช้สารโพแทสเซียมอะซิเตทผสมน้ำ เรียกว่า Wet Chemical เป็นเครื่องดับเพลิงที่มีสัญลักษณ์ตัวอักษร K สีขาวบนรูป แปดเหลี่ยมสีดำ เครื่องดับเพลิงชนิดนี้สามารถดับเพลิงประเภท ก ข และ ค ได้ด้วย
การดับเพลิงที่มีประสิทธิภาพ ควรทราบประเภทของไฟที่เกิดจากสารเชื้อเพลิงต่าง ๆ เพื่อที่จะสามารถใช้สารดับเพลิงได้อย่างถูกต้องและเพื่อความปลอดภัยของผู้ที่เข้าไปดับไฟ
การตรวจสอบแรงดันในถังดับเพลิง
มาตรวัด (Pressure Gauge) เครื่องดับเพลิง ถ้ามีมาตรวัด (Pressure Gauge) ต้องดูที่เข็ม “เข็มตั้งยังใช้ได้ เข็มเอียงซ้ายไม่ได้การ” หากแรงดันไม่มี เข็มจะเอียงมาทางซ้าย ต้องรีบนำไปเติมแรงดันทันที อย่าติดตั้งไว้ให้คนเข้าใจผิด คิดว่ายังใช้ได้ การตรวจสอบนี้ควรเป็นหน้าที่ของผู้ที่ดูแลบริเวณที่ติดตั้งเครื่องดับเพลิงนั้นๆ ควรตรวจสอบอย่างน้อยเดือนละ 1ครั้งถ้าไม่มีมาตรวัด (Pressure Gauge) คือเครื่องดับเพลิงชนิด
ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์(ซีโอทู) ใช้วิธีชั่งน้ำหนักก๊าซที่อยู่ในถัง หาก ลดลงต่ำกว่า80 % ควรนำไปอัดเพิ่มเติม
การบำรุงรักษาเครื่องดับเพลิง
เครื่องดับเพลิงเป็นอุปกรณ์ที่สำคัญต่อชีวิตและทรัพย์สินเป็นอย่างยิ่ง จึงควรได้รับการดูแลเอาใจใส่ให้สามารถใช้งานได้อย่างมี
ประสิทธิภาพในระยะยาวนาน ขั้นตอนที่สำคัญในการบำรุงรักษา คือ
1. อย่าติดตั้งอุปกรณ์ดับเพลิงไว้ใอุณหภูมิสูง มีควาชื้น หรือเกิดความ สกปรกได้ง่าย เช่น ตากแดด ตากฝน ติดตั้งใกล้จุดกำเนิดความร้อนต่างๆ อาทิ หม้อต้มน้ำ เครื่องจักรที่มีความร้อนสูง เตาหุงต้ม ห้องอบต่างๆ เป็นต้น
2. ทำความสะอาดตัวถังและอุปกรณ์ประกอบ (สายฉีด,หัวฉีด)เป็นประจำ สม่ำเสมอ (อย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง) เพื่อให้ดูดีมีระเบียบและพร้อมใช้งาน
3. หากเป็นเครื่องดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง ควรเคลื่อนผงเคมีที่บรรจุอยู่ภายใน โดยยกถังพลิกคว่ำ-พลิกหงาย 5-6 ครั้ง
(จนแน่ใจว่าผงเคมีแห้งไม่จับตัวเป็นก้อน) อย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง
4. ตรวจสอบสลากวิธีใช้ ป้ายบอกจุดติดตั้ง ป้าย แสดงกำหนดการบำรุงรักษา และผู้ตรวจสอบ (Maintenance Tag )ให้สามารถอ่านออกได้ชัดเจนตลอดเวลา หากท่านได้ตรวจสอบและบำรุงรักษาตามที่กล่าวมานี้แล้ว อุปกรณ์ของท่านจะมีอายุยืนยาว สามารถ
ใช้ได้ไม่ต่ำกว่า 5 ปี
หมายเหตุ ขอให้ระวังผู้ไม่หวังดี มาหลอกท่านเพื่อขอนำเครื่องดับเพลิงไปเติมแรงดัน หรือผงเคมีแห้ง โดยอ้างว่าเสื่อมสภาพ ท่านควรซื้อเครื่องดับเพลิงจากบริษัทขายเครื่องดับเพลิงที่รับประกันอย่างน้อย 5 ปี และในระยะเวลารับประกัน หากแรงดันในถัง
ลดลง โดยที่ไม่มีการดึงสายรัดสลักนิรภัย (Safety Pin) ออก บริษัท ขายเครื่องดับเพลิงนั้นจะต้องทำการเติมแรงดันหรือผงเคมีให้ท่านโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย
“ หากมีข้อสงสัย กรุณาติดต่อสมาคมการดับเพลิงและช่วยชีวิต FARA ” โทร Hotline 01-4844838 , 01-6393529