มงคลที่ 17 สงเคราะห์ญาติ

                                  แหล่งที่มา : http://picdb.thaimisc.com/s/sawasdeenan/911-6.jpg 

เมื่อยามญาติ อัตคัด เกินขัดข้อง
ควรหาช่อง สงเคราะห์ ไม่เลาะหนี
เขาซาบซึ้ง ถึงคุณ อบอุ่นดี
หากถึงที เราจน ญาติสนใจ

ญาติคือใคร?
 ญาติ แปลว่า คนคุ้นเคย คนใกล้ชิด หมายถึงบุคคลที่คุ้นเคยและวางใจกันได้มี 2 ประเภท ได้แก่
 1. ญาติทางโลก แบ่งได้เป็น 2 พวกคือ
- ญาติโดยสายโลหิต เช่น ทวด ปู่ ย่า ตา ยาย ลุง ป้า น้า อา พี่ น้อง หลาน เหลน ฯลฯ
(สำหรับพ่อแม่ ลูก ภรรยา สามี ถือว่าเป็นคนที่ใกล้ชิดเรามากที่สุด ขอให้กันไว้ต่างหากเพราะเรามีหน้าที่
ต้องปฏิบัติต่อบุคคลเหล่านี้ต่างกันออกไป)
- ญาติโดยความใกล้ชิดคุ้นเคย เช่น เป็นเพื่อนสนิทสนมกับเราโดยตรง หรือสนิทสนมกับญาติทางสายโลหิตของเรา
 2.  ญาติทางธรรม หมายถึง ผู้เป็นญาติเพราะเหตุ 4 ประการคือ
- เป็นญาติเพราะบวชให้เป็นภิกษุ
- เป็นญาติเพราะบวชให้เป็นสามเณร
- เป็นญาติเพราะให้นิสัย
- เป็นญาติเพราะสอนธรรมะให้

ลักษณะญาติที่ควรสงเคราะห์
1. เป็นคนที่พยายามช่วยเหลือตนเองก่อนแล้วอย่างเต็มที่ ไม่ใช่เอะอะมีอะไรก็วิ่งมาหาท่าเดียว งอมืองอเท้าไม่ยอมช่วยตนเอง
2. รู้จักทำตัวให้น่าช่วย มีความประพฤติดี ไม่ยุ่งเกี่ยวกับอบายมุข มีสัมมาคารวะ มีความอ่อนน้อมถ่อมตน มีน้ำใจ

เวลาที่ควรสงเคราะห์ญาติ
1. เมื่อยากจนหาที่พึ่งไม่ได้
2. เมื่อขาดทุนทรัพย์ค้าขาย
3. เมื่อขาดยานพาหนะ
4. เมื่อขาดอุปกรณ์ทำกิน
5. เมื่อเจ็บไข้ได้ป่วย
6. เมื่อคราวมีธุระการงาน
7. เมื่อคราวถูกใส่ความ มีคดี

วิธีสงเคราะห์ญาติทางโลก 
โดยใช้หลักสังคหวัตถุ 4 ดังนี้
1. ทาน  การเอื้อเฟื้อแบ่งกันกินแบ่งกันใช้ ให้ของฝากยามเยี่ยมเยียน ให้ของขวัญยามมงคล ให้ของกินของใช้ยามตรุษยามสารท ตลอดจนให้ทุนรอนทำมาหากิน โดยควรจะตั้งงบกลางไว้สำหรับสงเคราะห์ญาติโดยเฉพาะ และเมื่อแบ่งปันให้ญาติไปแล้ว ก็ไม่คิดจะทวงคืน แต่ถ้าเขานำมาคืนเองก็ควรเก็บสำรองไว้ในงบกลางนี้อีกสำหรับสงเคราะห์ญาติคนอื่นๆที่เดือดร้อนต่อไป
2. ปิยวาจา พูดจาต่อกันด้วยคำสุภาพอ่อนโยน เรียกสรรพนามตามศักดิ์ เช่น เรียกลุง ป้า น้า อา อันเป็นภาษาของคนรักใคร่กัน ถึงจะโกรธ
เคืองขัดใจกันก็ไม่แช่งชักหักกระดูก หรือนินทาว่าร้าย
3. อัตถจริยา ทำตัวให้เป็นประโยชน์แก่ญาติ คือ ช่วยเหลือเมื่อมีธุระการงาน เช่น แต่งงาน บวชนาค เจ็บป่วย  เป็นความ งานศพ และอื่นๆ อย่างน้อยก็ให้กำลังใจ
4. สมานัตตตา วางตัวกับญาติให้เหมาะสมกับฐานะ ตำแหน่ง เหตุการณ์ สิ่งแวดล้อม เคารพญาติผู้ใหญ่ เอ็นดูญาติผู้น้อย เสมอต้น เสมอปลาย ร่วมทุกข์ร่วมสุข ไม่ทอดทิ้งกัน

วิธีสงเคราะห์ญาติทางธรรม
คือ ชักชวนญาติให้รู้จักประกอบการบุญการกุศล ชักพาให้ได้ทำทาน รักษาศีล เจริญภาวนา ให้ตั้งอยู่ในศรัทธา สอนธรรมะให้ ชักนำ ให้บวช ชักนำให้ปฏิบัติธรรม

อานิสงส์การสงเคราะห์ญาติ
1. เป็นฐานป้องกันภัย
2. เป็นฐานอำนาจ
3. เป็นบุญกุศล
4. เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจกัน
5. ทำให้สนิทสนมคุ้นเคยกัน
6. ทำให้เกิดความสามัคคีกัน
7. ทำให้เกิดความจงรักภักดีต่อกัน
8. เป็นเหตุแห่งสันติสุขไปทั่วโลก
9. เป็นประเพณีอันดีงามของนำปราชญ์
10. ทำให้ตระกูลใหญ่โต มั่นคง
11. ทำให้มีญาติมากทุกภพทุกชาติ
12. เป็นตัวอย่างแก่อนุชนรุ่นหลัง
13. เป็นการสร้างสิ่งแวดล้อมที่ดีให้เกิดขึ้น

     “ตระกูลใด ที่หมู่ญาติได้ร่วมกันสร้างสรรค์จรรโลงวงศ์วาน ให้เป็นปึกแผ่นแน่นหนา จะเป็นที่เกรงขามแก่บุคคลทั้งหลาย แม้ผู้มุ่งร้ายก็ไม่กล้ามาเบียดเบียน ประดุจความหนาทึบแห่งกอไผ่ที่มีหนามแวดล้อมอยู่รอบข้างย่อมไม่มีใครเข้ไปตัดได้ง่ายๆ หรือเหมือนดังกอบัวที่เจริญงอกงามอยู่ในสระย่อมเป็นที่เจริญใจ แก่ผู้พบเห็น”  

                                                                           สารบัญ คลิกที่นี่