ธาตุและสารประกอบในอุตสาหกรรม
เซอร์โคเนียม
เซอร์โคเนียม (Zr) เป็นโลหะที่มีจุดหลอมเหลว 1852 oC จุดเดือด 4377 oC พบอยู่ในรูปของแร่เซอร์คอน (ZrSiO4) เกิดตามแหล่งแร่ดีบุก
ที่มา : http://www.lks.ac.th/student/kroo_su/chem1/images/serconium.jpg
การถลุงเซอร์โคเนียม
นำแร่เซอร์คอน ไปถลุงในเตาที่อุณหภูมิ 800 – 1000 oC โดยใช้คาร์บอนเป็นตัวรีดิวซ์ จะได้โลหะเซอร์โคเนียมที่ไม่บริสุทธิ์
นำโลหะไปเผาที่อุณหภูมิ 500 oC และพ่นก๊าซคลอรีนลงไปตลอดเวลาจะได้ไอของ ZrCI4 เมื่อควบแน่นจะได้ผลึก ZrCI4
นำผลึก ZrCI4 ทำปฏิกิริยากับโลหะแมกนีเซียมที่หลอมเหลวในเตา ภายใต้บรรยากาศของก๊าซเฉื่อย จะได้ Zr ดังสมการ
ZrCI4 + Mg(l) → Zr + 2MgCI2
แยก Mg และ MgCI2 โดยเผาในภาวะที่เป็นสุญญากาศที่ 900 oC และนำโลหะเซอร์โคเนียมไปหลอมในเตาสุญญากาศ เพื่อให้ได้โลหะที่บริสุทธิ์ขึ้นถ้าเติม Y2O3 ลงใน ZrO2 ประมาณ 5% จะได้สารที่ชื่อว่า PSZ (Partially Stabilizer Zirconia) ซึ่งใช้ในอุตสาหกรรมเซรามิกส์ ที่ทนความร้อนได้สูง และไม่นำไฟฟ้า จึงสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆเช่น
1. ใช้เป็นชิ้นส่วนของเครื่องยนต์ไอพ่น และจรวด
2. ใช้ทำถ้วยกระเบื้องทนไฟ
3. ทำอิฐทนไฟสำหรับเตาหลอมโลหะ
4. ทำฉนวนกันไฟฟ้าแรงสูง
5. ทำชิ้นส่วนของหัวเทียนรถยนต์
6. ทำอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
ในการถลุงแร่จะเกิดกากแร่ซึ่งเป็นสาพิษเกิดขึ้นด้วย เช่น
-กากแคดเมียม (Cd) ซึ่งเป็นโลหะทรานซิสชั่นสีขาว-ฟ้า เป็นธาตุมีพิษ ในธรรมชาติพบอยู่ในแร่สังกะสี
-การย่างแร่ ทองแดง สังกะสี และพลวง จะได้แก๊ส SO2