แนวพระราชดำริเรื่อง "น้ำ"

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานคำจำกัดความของน้ำคือชีวิต ดั่งพระราชดำรัสว่า “หลักสำคัญว่าต้องมีน้ำบริโภค น้ำใช้ น้ำเพื่อการเพาะปลูก เพราะว่าชีวิตอยู่ที่นั่น ถ้ามีน้ำคนอยู่ได้ ถ้าไม่มีน้ำคนอยู่ไม่ได้ ไม่มีไฟฟ้าคนอยู่ได้ แต่ถ้ามีไฟฟ้าไม่มีน้ำ คนอยู่ไม่ได้...”  จากการเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมราษฎรในภูมิภาคต่าง ๆ ทรงทราบถึงปัญหาความเดือดร้อนของราษฎรเรื่องน้ำ จำแนกเป็น 3 ด้านคือ น้ำแล้ง น้ำท่วม และน้ำเสีย จึงนำมาซึ่งแนวทางพระราชดำริในการแก้ปัญหาน้ำ ที่สำคัญดังนี้

1.การแก้ปัญหาขาดแคลนน้ำ

ตัวอย่างการแก้ปัญหาขาดแคลนน้ำตามแนวพระราชดำริ

.การสร้างอ่างกักเก็บน้ำขนาดใหญ่ในพื้นที่ภูมิประเทศที่เหมาะสมและยังไม่มีราษฎรเข้าไปครอบครองให้หน่วยงานราชการต่างๆ พิจารณาศึกษาและวางโครงการให้ถูกต้องตามหลักวิชาและหากสำรวจในพื้นที่จริงแล้วพบว่าสภาพภูมิประเทศไม่สามารถดำเนินการได้ก็ให้ระงับการก่อสร้างได้

2.สร้างอ่างเก็บน้ำขนาดเล็กในพื้นที่ที่มีราษฎรขาดแคลนน้ำกินน้ำใช้ <ซึ่งสามารถสร้างเสร็จในระยะเวลาไม่นานค่าก่อสร้างไม่มากเกินไปเพื่อช่วยเหลือราษฎรในพื้นที่ดังกล่าวให้สามารถทำการเพาะปลูกได้ผลิตผลพอกินพอใช้เป็นการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าไปพลางก่อน

3.หากต้องใช้ที่ดินของราษฎรในการก่อสร้างราษฎรในหมู่บ้านต้องร่วมกันช่วยเหลือราษฎรที่เสียประโยชน์ตามความเหมาะสมที่จะตกลงกันเองโดยมุ่งให้เกิดการมีส่วนร่วมและหวงแหนดูแลสิ่งก่อสร้างในกรณีที่ไม่สามารถตกลงกันได้ก็ให้ระงับหรือชะลอโครงการไว้ก่อน

4.ในพื้นที่ที่เป็นต้นน้ำลำธารของลุ่มน้ำต่างๆ ให้พิจารณาสร้างฝายกักเก็บน้ำไว้เป็นชั้นๆ แล้วต่อท่อชักน้ำจากเหนือฝายโดยใช้วัสดุในท้องถิ่นเจาะรูหรือขุดร่องน้ำรับน้ำจากเหนือฝาย
เพื่อกระจายน้ำให้พื้นที่ป่า ทำให้พื้นดินสองฝั่งมีความชุ่มชื้นและป่าเจริญงอกงาม
เป็นการอนุรักษ์ต้นน้ำลำธาร

5.อ่างเก็บน้ำหรือฝายทดน้ำแห่งใดหากมีความเหมาะสมที่จะผลิตไฟฟ้าพลังน้ำได้ ควรติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้าขนาดเล็กพื่อผลิตและจ่ายกระแสไฟฟ้าให้ราษฎรในหมู่บ้านและพื้นที่ใกล้เคียง

http://www.pidthong.org/index.php?lay=show&ac=article&Ntype=34