รอบเกาะกรุงรัตนโกสินทร์ *

ที่มา http://www.dham6madelivery.com/webboard.php?action=show&id=813 

เกาะรัตนโกสินทร์

กรุงเทพมหานครได้สถาปนาขึ้นเป็นเมืองหลวงของไทยในปี พ.ศ. 2325

โดยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงมีพระราชดำริว่า

บริเวณที่ตั้งของกรุงธนบุรีทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำเจ้าพระยา

แม้มีลักษณะเป็นดอนแต่ก็เป็นท้องคุ้ง น้ำเซาะตลิ่งพังอยู่เสมอไม่คงทนถาวร

ในขณะที่ทางฝั่งกรุงเทพฯ มีชัยภูมิดีกว่า คือ มีลักษณะเป็นแหลม มีพื้นที่เพิ่มอยู่เสมอ

มีลำน้ำเป็นขอบเขตกว่าครึ่ง หากมีข้าศึกมาประชิดพระนครก็สามารถป้องกันได้โดยง่าย

ด้วยเหตุนี้จึงมีพระราชดำริ ให้สร้างเมืองหลวงขึ้นทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา

อันถือเป็นการเริ่มต้นของกรุงรัตนโกสินทร์ และเป็นที่มาของเกาะรัตน โกสินทร์ในเวลาต่อมา

ที่มา http://i.ibluewind.com/tag/mc-cafe/

ขอบเขตของเกาะรัตนโกสินทร์

ขอบเขตของเกาะรัตนโกสินทร์ถูกกำหนดโดยแม่น้ำเจ้าพระยาที่ไหลเข้ามาเป็นกำแพงกั้นพระนคร

อยู่ด้านหนึ่ง และ คลอง อีก 3 สายที่รายล้อม แบ่งพระนครออกเป็นชั้น ๆ 3 ชั้น

โดยคลองชั้นในสุดที่ขีดคั่นส่วนที่เป็นเพชรแท้เอาไว้เป็นเขตกรุงเทพฯ

ชั้นในสุดก็คือคลองคูเมืองเดิม อันเป็นคลองที่ขุดขึ้นเป็นคูเมืองในสมัยกรุงธนบุรี

มีปากคลองด้านหนึ่งอยู่ที่ปาก คลองตลาด และ อีกด้านหนึ่งที่เชิงสะพานพระปิ่นเกล้าฯ

คลองรอบกรุง เป็นคลองที่ขุดขึ้นเป็นคูเมืองกรุงเทพฯ อย่างแท้จริงในปี พ.ศ. 2326

คลองนี้เริ่มต้นขึ้นที่ป้อมพระสุเมรุ เรียก คลองบางลำภู และไปสิ้นสุดที่บริเวณวัดเลียบ

เรียก คลองโอ่งอ่าง ตลอดรายทางของคลองแห่งนี้มีการสร้างป้อมปราการและ

กำแพงเมืองขึ้น 14 แห่ง ในปัจจุบันยังคงเหลือป้อมปราการอยู่เพียง 2 แห่ง

คือ ป้อมพระสุเมรุ บางลำพู และ ป้อมมหากาฬ เชิงสะพานผ่านฟ้าฯ

คลองผดุงกรุงเกษม ขุดขึ้นเพื่อขยายพื้นที่กรุงเทพฯ ออกไปให้กว้างขวางขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 4

และเป็นคลองคูเมืองชั้นนอกสุด เริ่มต้นตั้งแต่เทเวศร์ด้านหนึ่งและไปออกแม่น้ำเจ้าพระยา

อีกด้านหนึ่งที่บริเวณใกล้ ๆ โรงแรมริเวอร์ซิตี้ ท่าน้ำสี่ พระยา

ด้วยลักษณะการแบ่งพื้นที่โดยคลองดังกล่าวแล้ว เกาะรัตนโกสินทร์จึงมีลักษณะเป็นเมือง 3 ชั้น

และมีความหมายโดยนัยได้เป็น 2 กรณี คือ เกาะรัตนโกสินทร์ที่หมายเฉพาะส่วนชั้นในสุด

อันเป็นเพชรแท้บนยอดเรือนแหวน หรือที่เรียกว่า "หัวแหวน" เป็นที่ตั้งของวัดวาอาราม

ปราสาทราชวัง และสิ่งก่อสร้างโบราณต่าง ๆ ภายในขีดคั่นของคลองคูเมืองเดิม หรือส่วนทั้งหมด

อันได้แก่พื้นที่ภายในบริเวณขีดคั่นของคลองทั้ง 3 แห่งนั่นเอง

ที่มา http://www.bangkoktourist.com/detail_page_thai.php?sub_id=55