โรคกรดไหลย้อน (โรคเกิร์ด)
โรคกรดไหลย้อน (โรคเกิร์ด)
- สาเหตุ
เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของการทำหน้าที่ของกล้ามเนื้อหูรูดบริเวณส่วนล่างของหลอดอาหาร ในคนปกติหูรูดนี้จะคลายตัวขณะกลืนอาหาร เพื่อเปิดทางให้อาหารไหลผ่านลงไปในกระเพาะ เมื่ออาหารผ่านลงกระเพาะจนหมดแล้ว หูรูดนี้จะหดรัดตัวเพื่อปิดกั้นไม่ให้น้ำย่อยไหลย้อนขึ้นไปที่หลอดอาหาร
แต่ในผู้ที่เป็นโรคกรดไหลย้อน จะพบว่ากล้ามเนื้อหูรูดจะหย่อนสมรรถภาพ ทำให้มีน้ำย่อยไหลย้อนขึ้นไปที่หลอดอาหารมากกว่าปกติ ทำให้เกิดอาการผิดปกติ และการอักเสบของเยื่อบุหลอดอาหารได้
ส่วนสาเหตุที่ทำให้หูรูดดังกล่าวทำงานผิดปกตินั้นยังไม่ทราบแน่ชัด เชื่อว่าอาจเกิดจากความเสื่อมตามอายุ (มักพบในรายที่มีอายุมากกว่า 40 ปี) หรือหูรูดยังเจริญไม่เต็มที่ (พบในทารก) หรือมีความผิดปกติมาแต่กำเนิด
- อาการ
ผู้ป่วยจะมีอาการปวดแสบตรงลิ้นปี่ หรือยอดอกหลังกินอาหาร 30-60 นาที หรือหลังกินอาหารแล้วล้มตัวนอนราบ นั่งงอตัว โค้งตัวลงต่ำ หรือใส่กางเกวเอวคับ มักมีอาการมากกว่า 2 ครั้งต่อสัปดาห์ และจะมีอาการเป็นๆ หายๆ เรื้อรัง บางรายอาจมีอาการปวดแสบร้าวจากยอดอกไปถึงคอหอย (คล้ายอาการของโรคกล้ามเนื้อหัวใจวาย) หรือมีอาการจุกแน่นยอดอก (คล้ายอาหารไม่ย่อย) อาจมีอาการคลื่นไส้ เรอบ่อย มีก้อนจุกที่คอหอย บางรายอาจมีอาการขย้อน หรือเรอเปรี้ยวขึ้นไปที่คอหอย หรือรู้สึกมีรสขมของน้ำดีหรือรสเปรี้ยวของกรดในปากหรือคอ หรือหายใจมีกลิ่น
ในบางรายอาจไม่มีอาการแสบท้อง หรือเรอเปรี้ยว แต่มีอาการไอแห้ง โดยเฉพาะหลังกินอาหาร หรือนอนอยู่ในท่าราบ หรืออาจรู้สึกขมคอ เปรี้ยวปาก เสียงแหบ เจ็บคอ แสบลิ้นตอนตื่นนอน เนื่องจากมีการไหลย้อนของน้ำย่อยไประคายที่คอหอย กล่องเสียง และหลอดลมตอนกลางคืน
- การปฏิบัติตัวเมื่อเป็นโรคกรดไหลย้อน
- กินยาให้ครบ และต่อเนื่องตามคำแนะนำของแพทย์
- ถ้าน้ำหนักเกิน หรืออ้วน ควรลดน้ำหนัก
- ให้สังเกตว่าสิ่งใดทำให้อาการกำเริบ แล้วพยายามหลีกเลี่ยง เช่น อาหารมัน ของทอด อาหารเผ็ดจัด
เครื่องดื่มผสมคาเฟอีน ผลไม้และน้ำผลไม้เปรี้ยว ช็อคโกแลต ยาบางชนิด เป็นต้น
- หลีกเลี่ยงการกินอาหารปริมาณมาก และหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำมากๆ ระหว่างกินอาหาร
ควรกินอาหารมื้อเย็นในปริมาณน้อย และทิ้งช่วงห่างจากเวลาเข้านอนอย่างน้อย 3 ชั่วโมง
- หลังกินอาหารควรปลดเข็มขัด และตะขอกางเกงให้หลวม ไม่ควรนอนราบ หรือนั่งงอตัวโค้งตัวลงต่ำ ควรนั่งตัวตรง
หรือให้รู้สึกสบายท้อง หลีกเลี่ยงการยกของหนัก และการออกกำลังกายหลังทานอาหารใหม่ๆ
- หมั่นออกกำลังกาย และผ่อนคลายความเครียด เพราะความเครียดมีผลทำให้หลั่งกรดมากขึ้น และอาจทำให้อาการกำเริบขึ้นได้