ศาล
ศาลรัฐธรรมนูญ องค์กร- ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ
ที่มา- พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งตามคำแนะนำของวุฒิสภาจากบุคคลดังต่อไปนี้
1.ผู้พิพากษาศาลฏีกา จำนวน 3 คน
2.ตุลาการศาลปกครองสูงสุดจำนวน 2 คน
3.ผู้ทรงคุณวุฒิสาขานิติศาสตร์ จำนวน 2 คน
4.ผู้ทรงคุณวุฒิสาขารัฐศาสตร์ จำนวน 2 คน ประธานวุฒิสภาเป็นผู้ลงนามรับสนองพระบรมราชโองการแต่งตั้งประธานศาลฏีการัฐธรรมนูญและตุลการศาลรัฐธรรมนูญ
จำนวน – ประธานศาลรัฐธรรมนูญจำนวน 1 คน และตุลการศาลรัฐธรรมนูญ 8 คน วาระ 9 ปีและให้ดำรงตำแหน่งเพียงวาระเดียว
คุณสมบัติตุลการศาลรัฐธรรมนูญ
1.มีสัญชาติไทยโดยการเกิด
2. มีอายุไม่ต่ำกว่า 45 ปี
3.ไม่เป็นส.ส.,ส.ว.,สมาชิกสภาท้องถิ่น,ผู้บริหารท้องถิ่น
4.ไม่เป็น หรือเคยเป็นสมาชิก หรือดำรงตำแหน่งอื่น ของพรรคการเมืองในระยะ 3 ปีก่อนดำรงตำแหน่ง
หน้าที่
1.พิจารณาและวินิจฉัยว่ากฎหมายใดขัดแย้งกับรัฐธรรมนูญ
2.พิจารณาและวินิจฉัยความขัดแย้งเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ระหว่างรัฐสภา คณะรัฐมนตรีหรือองค์กร ตามรัฐธรรมนูญที่มิใช่ศาล ศาลยุติธรรม องค์กร – คณะกรรมการตุลการศาลยุติธรรม
ที่มา – พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งและการให้พ้นตำแหน่งของผู้พิพากษาศาลยุติธรรม โดยความเห็นชอบของ คณะกรรมการศาลยุติธรรม คณะกรรมการศาลยุติธรรมประกอบด้วย
1.ประธานศาลฏีกาเป็นประธาน
2.กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในแต่ละชั้นศาล ได้แก่ศาลฏีกา 6 คน ศาลอุทธรณ์ 4 คน ศาลชั้นต้น 2 คน
3.กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ 8 คน และได้รับการคัดเลือกจากรัฐสภา ระดับของศาล มี 3 ระดับ คืแ ศาลชั้นต้น ศาลอุทธรณ์ ศาลฏีกา
หน้าที่
1.พิจารณาคดีต่างๆ ตามระดับชั้นของศาล
2.ศาลฏีกามีอำนาจพิจารณาและวินิจฉัยคดีเกี่ยวกับการเลือกตั้งส.ส. และ ส.ว. ศาลอุทธรณ์ มีอำนาจพิจารณา และวินิจฉัยเกี่ยวกับการเลือกตั้ง และการเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่น และผู้บริหารท้องถิ่น ศาลฎีกาแผนกคดีอาญา ของดำรงตำแหน่งทางการเมือง ของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง มีหน้าที่พิจารณา ศาลปกครอง
องค์กร: คณะกรรมการตุลการศาลปกครอง
ที่มา : คณะกรรมการศาลปกครองและรัฐสภาเห็นชอบแล้วให้นายกรัฐมนตรีนำความกราบบังคมทูลพระมหากษัตริย์เพื่อทรงแต่งตั้ง
จำนวน : ประธานศาลปกครองสูงสุด จำนวน 1 คน และตุลการศาลปกครอง 12 คน
หน้าที่ : พิจารณาพิพากษาคดีพิพาทะหว่างหน่วยงานราชการ หน่วยงานราชการของรัฐ รัฐวิาหกิจ องค์กรปกครองท้องถิ่นหรือองค์กรตามรัฐธรรมนูญหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐกับเอกชน
ระดับของศาล- มี2 ระดับ
1.ศาลปกครองชั้นต้น
2.ศาลปกครองสูงสุด ศาลทหาร
หน้าที่ – พิจารณาพิพากษาคดีอาญาทหาร องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ มี 4 องค์กร คือ
1.คณะกรรมการการเลือกตั้ง (ก.ก.ต.)
2.ผู้ตรวจการแผ่นดิน(ค.ต.ง.)
3.คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามทุจริตแห่งชาติ(ป.ป.ช.)
4.คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน คณะกรรมการการเลือกตั้ง ที่มา – 1.พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งตามคำแนะนำของวุฒิสภา ประธานวุฒิสภาเป็นผู้ลงนามสนองพระบรมราชโองการแต่งตั้งประธานกรรมการและกรรมการการเลือกตั้ง
2.คณะกรรมการสรรหากรรมการการเลือกตั้ง มีจำนวน 7 คน ได้แก่ ประธานศาลฏีกา,ประธานศาลรัฐธรรมนูญประธานศาลปกครองสูงสุด,ประธานสภาผู้แทนราษฏร,ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฏร,บุคคลซึ่งที่ประชุมใหญ่ศาลฏีกาคัดเลือก 1 คนและบุคคลที่ประชุมใหญ่ตุลการศาลปกครองสูงสุดคัดเลือก 1 คน มีหน้าที่คัดเลือกกรรมการการเลือกตั้งจำนวน 3 คน เสนอต่อประธานวุฒิสภา
3.ที่ประชุมใหญ่ศาลฏีการพิจารณาสรรหากรรมการการเลือกตั้งจำนวน 2 คน เสนอต่อประธานวุฒิสภา
4. วุฒิสภาให้ความเห็นชอบและประธานวุฒิสภานำความกราบบังคมทูลพระมหากษัตริย์เพื่อทรงแต่งตั้ง จำนวน 1.จัดการเลือกตั้งและการเพิกถอนเลือกตั้ง ส.ส.,ส.ว.,องค์กรปกครองท้องถิ่น 2.ลงประชามติ 3.ควบคุมการดำเนินการเกี่ยวกับพรรคการเมือง