นาฏศิลป์ภาคกลาง 1
เรื่อง เพลงและนาฏศิลป์พื้นเมืองภาคกลาง
เพลงพื้นเมืองของภาคกลาง
เพลงพื้นเมืองภาคกลาง เป็นเพลงที่ร้องเล่นกันตามชนบท มีท่วงทำนองคั่น เพื่อให้ลูกคู่ร้องรับ ส่วนเพลงที่มีการร้องโต้ตอบกันมีพ่อเพลงและแม่เพลงเป็นต้นเสียง
1.1 เพลงพื้นเมืองของภาคกลาง
1.1.1 เพลงพวงมาลัย
ภาพที่ 1.1 การเล่นเพลงพวงมาลัย
ความเป็นมาของการเล่นเพลงพวงมาลัย
การเล่นเพลงพวงมาลัยนิยมเล่นทางจังหวัดสุพรรณบุรี กาญจนบุรี เพชรบุรี และประจวบคีรีขันธ์ สันนิษฐานว่าเกิดขึ้นครั้ง แรกที่จังหวัดเพชรบุรี มักเล่นในงานเทศกาลต่าง ๆ เช่น งานลอยกระทงวันเพ็ญเดือนสิบสอง งานผ้าป่ากฐิน งานสงกรานต์ งานโกนจุก บวชนาค โดยมากมักจะร้องควบคู่กันไปกับการเล่นกีฬาพื้นเมืองอย่างหนึ่ง คือ “ช่วงชัย” ถ้าปาลูกช่วงถูกผู้ใดผู้นั้นจะต้องรำ ฝ่ายหญิงถูกรำ ฝ่ายชายก็ร้องเป็นเชิงเกี้ยว ถ้าฝ่ายชายต้องรำ ฝ่ายหญิงก็มักจะร้องว่าต่าง ๆ
แต่บางทีก็ร้องเป็นแบบโต้ตอบ ไต่ถามบ้านช่อง และอาชีพของกันและกัน
วีธีเล่นเพลงพวงมาลัย
วิธีเล่นจะตั้งวงกลมสลับชาย – หญิง เป็นคู่ ๆ มีพ่อเพลง แม่เพลง ลูกคู่ พ่อเพลงแม่เพลง จะออกมายืนกลางวงร้องเพลงโต้ตอบกัน ใช้มือประกอบคำร้องบ้าง พวกที่ยืนอยู่ในวงเป็นลูกคู่รับ
ใช้ปรบมือเข้ากับจังหวะเพลง ลูกคู่รับเฉพาะบรรทัดต้นกับบรรทัดสุดท้ายตอนจบเท่านั้น ในสมัยก่อนนิยมร้องกลอนสด บางครั้งพ่อเพลงหรือแม่เพลงคิดกลอนไม่ทันก็ต้องอาศัยคู่ร้องซ้ำตรงที่กลอนติด เพื่อมิให้เงียบเสียงไป ก่อนจะร้องตามความหมายจะต้องมีคำไหว้ครูทุกครั้งอันเป็นเอกลักษณ์ของไทย
ฝ่ายชายนุ่งโจงกระเบน สวมเสื้อคอกลม ผ้าขาวม้าคาดเอว ส่วนฝ่ายหญิงนุ่งโจงกระเบน สวมเสื้อแขนกระบอก
โอกาสที่แสดง
แสดงในงานฤดูน้ำหลาก หรือในงานนักขัตฤกษ์ งานมงคล เช่น บวชนาค ทอดกฐินและลอยกระทง
แสดงและเล่นกันในเรือ แต่ในปัจจุบันร้องและเล่นกันบนเวที จัดเป็น 2 ฝ่าย ชาย – หญิง ว่าแก้กันเป็นคู่