วิชาพื้นฐานระดับเครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษและระดับลูกเสือหลวง
                                                             ---------------
         ๑. หน้าที่พลเมือง
     วัตถุประสงค์
   ๑. เพื่อให้ลูกเสือเกิดความสนใจ และศึกษาอย่างจริงจังเกี่ยวกับกิจการบางอย่างของชุมชน ซึ่งจะทำให้ลูกเสือมองเห็นแจ่มแจ้งยิ่งขึ้นว่าตนมีส่วนเกี่ยวข้องกับชีวิตในชุมชนอย่างไร
   ๒. เพื่อให้ลูกเสือเกิดความภาคภูมิใจในการที่เกิดมาเป็นคนไทย และได้เป็นลูกเสือ
   ๓. เพื่อเป็นการเตรียมลูกเสือให้รู้จักบทบาทของตน ในฐานะเป็นพลเมืองดี
     มาตรฐานเครื่องหมายลูกเสือชั้นพิเศษ
   ๑. รู้ประวัติการลูกเสือไทย และวิธีดำเนินการของขบวนการลูกเสือโดยย่อ
   ๒. เข้ารับการฝึกอบรมและสอบได้วิชาลูกเสือสวัสดิภาพนักเรียน หรือวิชาลูกเสือบรรเทาสาธารณภัยหรือวิชาลูกเสือพยาบาล หรือวิชาลูกเสือพัฒนาชุมชน หรือวิชาอื่นที่คณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติกำหนด
   ๓. ไปเยี่ยมหน่วยงานหรือสถาบัน ๒ แห่ง ที่ไม่ผิดศีลธรรมและมีความสำคัญในชีวิตของชุมชนในท้องถิ่น โดยไปตามลำพังหรือไปกับลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ในกอง เช่น สำนักงานเทศบาล สถานีตำรวจ  สถานีตำรวจดับเพลิง โรงพยาบาล สถานีวิทยุหรือโทรทัศน์ ตลาดสด ท่าเรือ เมรุเผาศพ ที่ทำการไปรษณีย์โทรเลข ที่ทำการโทรคมนาคม สำนักงานหนังสือพิมพ์ ศาลสถิตยุติธรรม หรือธุรกิจที่กระทำในเวลากลางคืนเป็นต้น แล้วทำรายงานยื่นต่อผู้กำกับว่าหน่วยงานหรือสถาบันนั้นๆทำอะไร ได้เงินในการดำเนินงานมาจากไหน และมีส่วนเกี่ยวข้องกับองค์การอื่นๆอย่างไร
     มาตรฐานเครื่องหมายลูกเสือหลวง
   ๑. รับหน้าที่เป็นกรรมการกองลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ หรือกรรมการของโรงเรียนอย่างใดอย่างหนึ่งเป็นเวลาอย่างน้อย ๓ เดือน และได้แสดงว่าเป็นผู้มีบทบาทพอสมควรในคณะกรรมการนั้นๆ
   ๒. รู้กฎหมายและระเบียบเกี่ยวกับการเลือกตั้งกำนัน ผใู้ หญ่บ้าน สมาชิกเทศบาล สมาชิกสภาจังหวัด และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร
   ๓. รู้หลักการปกครองแบบประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข กับรู้หลักการและบทบาทของพรรคการเมืองอย่างน้อย ๒ พรรค
   ๔. รู้หลักและการดำเนินงานของสหประชาชาติ และองค์การชำนัญพิเศษอย่างน้อย ๒ องค์การ
   ๕. รู้นโยบายของรัฐบาลไทยในปัจจุบันเกี่ยวกับต่างประเทศ