ประวัติสถานที่ “สนามหลวง”
ภาพเปรียบเทียบสนามหลวงในอดีตและปัจจุบัน
ที่มา : http://www.oknation.net/blog/home/blog_data/739/4739/images/lateekan/lateekan2/image900830.jpg
http://www.thaimtb.com/webboard/129/64825-1.jpg
สนามหลวง
ท้องสนามหลวงที่เราเห็นในปัจจุบันนี้มีประวัติความเป็นมาที่มายาวนานมาก และเป็นหนึ่งในสถานที่สำคัญในหน้าประวัติศาสตร์ไทย เริ่มตั้งแต่สมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชครั้งทรงตัดสินพระราชหฤทัยย้ายพระนครมาอยู่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยาแต่ฝั่งเดียวนั้น ทรงตั้งกำหนดเขตพระบรมมหาราชวังขึ้นที่บางกอก โดยโปรดย้ายพวกจีนซึ่งตั้งรกรากอยู่เดิมร่นไปทางใต้ที่สำเพ็ง และให้รื้อกำแพงเมืองกรุง ธนบุรีลงเหลือไว้แต่คลองคูเมืองเดิมล้อมรอบพระบรมมหาราชวังกับวังหน้า และก็ให้เว้นที่ดินระหว่าง วังหลวงกับวังหน้าไว้เป็นท้องสนามหลวง มีพื้นที่เพียงครึ่งเดียวของสนามหลวงในปัจจุบัน เพราะพื้นที่ อีกครึ่งหนึ่งด้านทิศเหนือเป็นวังหน้า
ท้องสนามหลวงได้ใช้ประโยชน์ในครั้งแรกคืองานพระเมรุพระบรมอัฐิพระชนกแห่ง รัชกาลที่ ๑ ต่อจากนั้นได้ใช้เป็นสถานที่เพื่องานพระเมรุพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระบรมวงศ์ ชั้นผู้ใหญ่อยู่ตลอดมา จนประชาชนเรียกที่ดินตำบลนี้ว่า “ทุ่งพระเมรุ” นอกจากนี้บริเวณทุ่งพระเมรุยังเป็นสถานที่ที่ใช้ทำนาอีกด้วย เมื่อสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงรำคาญพระทัยถึงการเยกชื่อทุ่งพระเมรุนักนัก จึงได้ออกประกาศว่าด้วยท้องสนามหลวงและสนามชัย เมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๘ มีข้อความตอนหนึ่งว่า “ที่ท้องนาหน้าวัดมหาธาตุนั้น คนอ้างการซึ่งนานๆ มีครั้งหนึ่งเป็นการอัปมงคล มาเรียกเป็นชื่อตำบลว่า “ทุ่งพระเมรุ” นั้นหาชอบไม่ ตั้งแต่นี้สืบไป ที่ท้องนาหน้าวัดมหาธาตุนั้นให้ เรียกว่า “ท้องสนามหลวง”
ภาพการปรับปรุงสนามหลวงจากอดีตมาสู่ปัจจุบัน
ที่มา : http://www.thaiall.com/research/sanamluang.jpg
http://www.thaiall.com/research/sanamluangwiki.jpg
ต่อมาในแผ่นดิน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชดำริว่าวังหน้า ได้ชำรุดทรุดโทรมลงเป็นอันมาก จะลงทุนบูรณะก็ไม่เป็นประโยชน์อันใด ควรรักษาไว้เฉพาะแต่ที่สำคัญ จึงโปรดให้รื้อป้อมปราการสถานที่ต่าง ๆ ซึ่งเป็นบริเวณวังชั้นนอกด้านตะวันออก เปิดเป็นท้องสนามเชื่อมกับของเดิมขึ้นมาทางเหนือ และครั้นเมื่อหลังจากเสด็จประพาสยุโรปครั้งแรก ร.ศ.๑๑๖ พ.ศ. ๒๔๔๐ ได้ทรงก่อสร้างดัดแปลงพระนครให้เจริญยิ่งขึ้น จึงโปรดให้สร้างถนนราชดำเนินขึ้นใหม่ ต่อจากถนนสนามชัย เป็นเส้นตรงไปบรรจบคลองคูเมืองชั้นในที่สะพานผ่านพิภพลีลา แล้วหักออกทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือเป็นถนนราชดำเนินกลาง ราชดำเนินนอกตามลำดับไปสู่พระราชวังดุสิต ถนนสนามชัยเดิมจึงถูกลบออก และขยายสนามหลวงมาทางทิศตะวันออกติดถนนราชดำเนินใน แล้วแต่งให้เป็นรูปไข่สวยงาม ปลูกต้น มะขามโดยรอบสองแถวเช่นที่เห็นทุกวันนี้ สนามหลวงจึงเป็นบริเวณที่กว้างขวางอยู่กึ่งกลางพระนครเหมาะสมสะดวกในการคมนาคม ได้ใช้เป็นที่สาธารณะประโยชน์อย่างเหลือหลายคุ้มค่าจริง ๆ มาตราบจนปัจจุบันนี้
ภาพการแข่งขันว่าวที่สนามหลวง
ที่มา : http://www.oknation.net/blog/home/blog_data/739/4739/images/lateekan/lateekan2/2k39c0071415.jpg
ท้องสนามหลวงยังเป็นสถานที่เล่นและแข่งว่าวที่โด่งดังมากในอดีตมาจนถึงปัจจุบัน ตามปกติฤดูกาลเล่นว่าวของคนไทยมักจะมีขึ้นระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน เพราะจะมีลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ หรือลมตะเภาพัดมาจากอ่าวไทย ถ้าใครมีโอกาสว่างๆ ก็ลองไปร่วมชมการแข่งว่าวที่สนามหลวงดูนะคะ ทุกท่านจะได้พบเห็นภาพว่าวหลากสีสันและเทคนิคการแข่งขันของผู้เข้าร่วมแข่งขันแต่ละคนที่งัดออกมาโชว์ นับได้ว่าเป็นสิ่งที่น่าสนใจมากอีกทั้งยังเป็นการอนุรักษ์และสืบทอดภูมิปัญญาไทยอีกด้วย