ประวัติสถานที่ “ตรอกโรงกระทะ ตรอกพระยาไกร ”
ที่มา : รูปภาพจากหนังสือ "ชื่อบ้าน นามเมือง" โดยคุณศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย
ตรอกโรงกระทะ ตรอกพระยาไกร
ตรอกบริเวณสำเพ็งปัจจุบัน ชื่อตรอกมาจากสมญานามของพระยาอินทรอากร คือ เจ้าสัวเตากระทะ และนามบรรดาศักดิ์ของพระยาไกรโกษา
พระยาอินทรอากรและพระยาไกรโกษาเป็นพี่น้องกัน เดิมชื่ออินและเริก เป็นบุตรจีนฮกเกี้ยน แซ่หลิม อพยพตามบิดาเข้ามาตั้งถิ่นฐานประกอบอาชีพค้าขายที่กรุงศรีอยุธยา ครั้งกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่า พ.ศ. ๒๓๑๐ จึงได้อพยพครอบครัวหนีภัยงครามมาตั้งบ้านเรือนอยู่ ร หมู่บ้านคนจีนฝั่งพระนคร ต่อมาจึงย้ายไปอยู่บริเวณสำเพ็ง
นายเริกผู้พี่ได้เข้ารับราชการสนองพระเดชพระคุณในสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นขุนทองสื่ออักษร ตำแหน่งล่าม และเลื่อนเป็นพระยาไกรโกษา (ต้นตระกูลไกรฤกษ์) ในสมัยต่อมา
ส่วนนายอินผู้น้องประกอบอาชีพค้าสำเภาไปเมืองจีนจนร่ำรวยถึงกับต้องเตากระทะหุงข้าวเลี้ยงลูกเรือและกุลีขนข้าว จนได้สมยาเจ้าสัวเจากระทะ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย นายอินได้เป็นเจ้าภาษีนายอากรผูกขาดโรงบ่อนเบี้ยโรงหวย และได้ทำความชอบช่วยจัดระบบภาษีอากรและการค้าสำเภา จึงทรงพระกรถณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระยาอินทรอากรได้ถวายธิดาสาวคนหนึ่งชื่อ อำภา เข้ารับราชการในพระราชสำนักฝ่ายใน ตำแหน่งเจ้าจอมมารดา มีพระราชโอรสและพระราชธิดา ๖ พระองค์ พระองค์หนึ่งคือ พระองค์เจ้าชายปราโมช ได้รับพระราชทานพระราชอิสริยยศเป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนวรจักรธรานุภาพ ต้นราชสกุลปราโมช
ปัจจุบันแม้จะไม่ปรากฏหลักฐานสถานที่ตั้งบ้านเรือนของพระยาอินทรอากรและพระยาไกรโกษีบริเวรสำเพ็ง แต่สิ่งที่ยังคงเหลือเป็นอนุสรณ์จนถึงปัจจุบัน ว่าในอดีต ณ บริเวณนั้นเคยเป็นนิวาสสถานของพระยาทั้งสอง ได้แก่ชื่อตรอกที่อยุ่ใกล้บ้าน คือ “ตรอกโรงกระทะ” และ “ตรอกพระยาไกร”