คลองแสนแสบ

      "อกพี่กลัดหนอง พี่หมองดั่งคลองแสนแสบ เจ็บจำดั่งหนามยอกแปลบๆ แสบแสนจะทน ......" 
      เมื่อได้ยินเพลงนี้ก็ทำให้อดหวนคิดถึงภาพยนตร์ดังเรื่องหนึ่งไม่ได้ ซึ่งเรื่องที่ว่านี้ก็คือภาพยนตร์เรื่อง  "แผลเก่า" บทประพันธ์อันเลื่องชื่อของ ไม้ เมืองเดิม  ภาพยนตร์เรื่องนี้เป็นภาพยนตร์ที่ครองใจหลายๆ คน ฉากในเรื่องเกิดที่ทุ่งบางกะปิ เป็นเรื่องของหนุ่มสาวที่รักกัน แต่ไม่สมหวังในความรักเพราะพ่อแม่ของทั้งสองฝ่ายกีดกัน ต่อมาความรักของทั้งสองก็ต้องเสื่อมคลายลง เมื่อหญิงสาวเดินทางเข้ากรุงเทพ และก็หลงใหลกับเมืองฟ้าอมร จนลืมไอ้หนุ่มบ้านนาคนที่เคยสาบานรักกันไว้ ส่วนชายหนุมก็ปวดใจ เจ็บแสบกับความรักของตน จึงเป็นที่มาของการแต่งเพลงแสนแสบประกอบละคร ส่วนในเนื้อเพลงก็ได้เปรียบเปรยความรักซึ่งเต็มไปด้วยความเจ็บแสบว่าเหมือนชื่อคลองแสนแสบ เห็นไหมค่ะว่าชื่กทุกสิ่งทุกอย่างบอกเรื่องราวได้เสมอ แต่เอ๊ะจะมีใครรู้กันไหมว่าชื่อคลองแสนแสบนี้มันมาจากไหนกัน ถ้าอยากรู้ก็ลองไปอ่านข้อมูลกันเลยค่ะ

      คลองแสนแสบเป็นคลองที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้ขุดขึ้นเพื่อเชื่อมแม่น้ำเจ้าพระยากับแม่น้ำบางปะกงที่ตำบลบางขนาก เมื่อ พ.ศ. ๒๓๘๐ ใช้เป็นเส้นทางลัดในการเดินทางไปยังเมืองปราจีนและเมืองฉะชิงเทรา มีพระราชประสงศ์เพื่ออำนวยความสะดวกในการขนส่งอาวุธยุทธภัณฑ์ กำลังรบ  และเสบียงอาหารไปยังประเทศญวนในราชการสงครามไทย-ญวนซึ่งใช้เวลารบถึง  ๑๔ ปี เรียกว่า  “สงครามอันนัมสยามยุทธ”
      ชื่อของคลองน่าจะพิจารณาจากสภาพภูมิประเทศที่คลองนี้ขุดผ่าน ซึ่งล้วนเป็นที่ราบลุ่มอุดมด้วยทุ่งหญ้า มีน้ำขังเจิ่งนองตลอดปี จึงเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุงที่ใหญ่ที่สุด อันได้แก่ ทุ่งบางกะปิ ทุ่งคลองตัน ทุ่งมีนบุรี ทุ่งหนองจอก และจากหลักฐานสำคัญซึ่งอาจสันนิษฐานถึงที่มาของชื่อแสนแสบเป็นอย่างดีก็คือ รายงานการเดินทางของนาย ดี.โด.คิง (D.O. King) นักสำรวจชาวอังกฤษแห่งกรุงลอนดอน มีความตอนหนึ่งที่เกี่ยวกับสภาพภูมิประเทศและความเป็นอยู่ของผู้คนแถบคลองแสนแสบนี้ว่า
      “..คลองนี้มีความยาว  ๕๕ ไมล์ เชื่อมนครกรุงเทฯ กับแม่น้ำบางปะกง ผ่านบริเวณที่ราบชนบท ซึ่งใช้สำหรับการเพาะปลูกข้าวโดยเฉพาะ คนพื้นเมืองเป็นคนเชื้อสายมาเลย์ เช่นเดียวกับชาวสยามอื่นๆ พื้นบ้านของคนเหล่านี้ทำด้วยไผ่ยกขึ้นสูงจากพื้นประมาณ ๔ ฟุต เสื้อผ้าที่สวมใส่เป็นผ้ารัดเอวธรรมดาๆ และไม่ว่าพวกเขาจะทำอะไรอยู่ก็ตาม มือข้างหนึ่งจะต้องใช้ปัดยุงเสมอ....”
       จากข้อความตามในรายงานของนาย ดี.โอ.คิง ก็น่าที่จะเป็นข้อสันนิษฐานว่าชื่อคลองแสนแสบนี้น่าจะเกิดจากความเจ็บแสบอย่างสาหัสของชาวบ้านแถบนั้นที่ถูกยุงกัด  และปัจจุบันคลองแห่งนี้ก็มีความสำคัญเป็นอย่างมากในการคมนาคมเพราะมีเรือบริการผู้โดยสารซึ่งจะเริ่มออกจากท่าเรือที่วัดศรีบุญญเรืองไปจนสุดเส้นทางที่ท่าเรือสะพานผ่านฟ้าลีลาศ