มะเร็งต่อมลูกหมาก   ปัจจุบันความก้าวหน้าทางการแพทย์เพื่อการเฝ้าระวัง
การตรวจวิเคราะห์และวินิจฉัย การรักษาและการติดตามการรักษาโรคภัยไข้เจ็บต่างๆ ได้พัฒนาและเจริญรุดหน้าไปอย่างรวดเร็ว
ทำให้อายุขัยของประชากรยืนยาวขึ้น ต่อมลูกหมาก
เป็นอวัยวะหนึ่งของระบบสืบพันธุ์เพศชายต่อลงมาจากกระเพาะปัสสาวะ
และล้อมรอบท่อปัสสาวะส่วนต้น
มีหน้าที่สำคัญในการผลิตน้ำเมือกและน้ำหล่อเลี้ยงตัวอสุจิ
เป็นส่วนหนึ่งของน้ำกามที่หลั่งออกมาตามปกติ แต่หากสภาพเซลล์ภายในของต่อมลูกหมาก
มีการแบ่งตัวมากขึ้นอย่างผิดปกติ เป็นสัญญาณว่าโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก
กำลังก่อตัวขึ้นโดยที่เราไม่อาจรับรู้ได้แม้ จะยังไม่มีใครทราบว่าสาเหตุแท้จริงของโรคเกิดขึ้นได้อย่างไร
แต่เชื่อว่าเกี่ยวข้องกับอายุ และภาวะความไม่สมดุล ของระดับฮอร์โมนเพศชายในเลือด
เมื่ออายุมากขึ้น โดยฮอร์โมนเพศชายมักจะมีระดับลดลงในชายสูงอายุ
อีกทั้งการศึกษาพบว่า อาหารที่มีไขมันสูงอาจมีส่วนก่อให้เกิดมะเร็งต่อมลูกหมากได้ รวมถึงการถ่ายทอดทางพันธุกรรมอีกด้วย
ปัจจุบัน ยังไม่มีวิธีป้องกันการเกิดมะเร็งได้อย่างสมบูรณ์
โดยเฉพาะโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก แต่เราสามารถระวังติดตาม คอยตรวจอย่างสม่ำเสมอได้อีกวิธีการที่มักใช้ร่วมกันคือ
การเจาะเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมากในเลือด นำมาวัดค่า ที่เรียกว่า PSA (Prostate-specific antigen) ถ้าระดับ PSA
ใน เลือดมีค่ายิ่งสูง จะมีโอกาสเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก
นอกจากนี้ ยังมีการตรวจอัลตราซาวนด์ของต่อมลูกหมากผ่านทางทวารหนัก
โดยการใช้เครื่องมือสอดเข้าทางทวารหนัก และการตรวจชิ้นเนื้อต่อมลูกหมาก
ที่แพทย์จะเป็นผู้วินิจฉัยรูปแบบการตรวจสำหรับผู้ชายที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป แม้จะไม่มีอาการผิดปกติของทางเดินปัสสาวะ
ก็ควรไปรับการตรวจต่อมลูกหมาก จากแพทย์ระบบทางเดินปัสสาวะ อย่างน้อยปีละครั้ง
ทั้งนี้ อุบัติการณ์ของโรคจะพบมากขึ้น เมื่อผู้ป่วยมีอายุมากขึ้นเรื่อยๆ
โดยเฉพาะพบในชายไทยมีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไปอาการของโรคแบ่งออกเป็น 4 ระยะเริ่มแรก
มะเร็งมีขนาดเล็กอยู่ในต่อมลูกหมาก มักไม่ก่อให้เกิดอาการใดๆ
การตรวจทางทวารหนักมักไม่ค่อยพบระยะที่ 2 มะเร็งมีขนาดใหญ่ขึ้นแต่ยังอยู่ในต่อมลูกหมาก
มีการกดเบียดท่อปัสสาวะส่วนต้น ทำให้เกิดการอุดตันของท่อทางเดินปัสสาวะ ระยะนี้ผู้ป่วยจะมีอาการปัสสาวะบ่อยกว่าปกติ
สามารถคลำพบโดยการตรวจทางทวารหนักระยะที่ 3 มะเร็งขยายตัว
จนอุดกั้นท่อปัสสาวะและกระจายออกนอกต่อม อาการปัสสาวะลำบากมากขึ้นต้องเบ่ง
ปัสสาวะไม่ออก อาจมีการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะและอาจมีปัสสาวะเป็นเลือด
นอกจากนี้ ผู้ป่วยอาจมีอาการเจ็บปวด เมื่อมีการหลั่งน้ำอสุจิ
คลำพบโดยตรวจทางทวารหนัก

ระยะที่ 4 โดยในช่วง 2-3
ปีหลังจากผ่านระยะต่างๆ เข้าสู่ที่เรียกว่า
"โรคมะเร็งต่อมลูกหมากเข้ากระดูก" มะเร็งจะแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลือง
กระทั่งเข้าสู่กระดูกและอวัยวะใกล้เคียง ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการปวดกระดูกสันหลัง
กระดูกเชิงกราน กระดูกข้อสะโพก กระดูกซี่โครง หัวไหล่
ขั้นนี้ผู้ป่วยอาจมีอาการเบื่ออาหาร อ่อนเพลีย น้ำหนักลด แขน ขา บวม
และบางรายอาจจะเดินไม่ได้ เป็นอัมพาตเนื่องจากมีกระดูกสันหลังหักไปกดทับไขสันหลัง
ได้รับความเจ็บปวดทรมานมาก

การรักษา มะเร็งต่อมลูกหมากในระยะเริ่มแรก
ที่มะเร็งยังไม่แพร่กระจายออกไปนอกต่อมลูกหมาก

สามารถรักษาให้หายขาดได้ ในหลายวิธีการ
การผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออก โดยผ่าตัดแบบเปิดหน้าท้อง
หรือใช้การผ่าตัดแบบส่องกล้อง ซึ่งมีข้อดีคือ เจ็บแผลน้อย เนื่องจากเป็นแผลเจาะรู
เสียเลือดน้อย ฟื้นตัวไว การตัดเลาะต่อมลูกหมากทำได้โดยละเอียดแม่นยำ
เนื่องจากภาพที่ขยายจากการส่องกล้อง เสียค่าใช้จ่ายประมาณ 20,000 บาท แต่ข้อเสียของการผ่าตัดคือ
หลังผ่าตัดผู้ป่วยอาจมีอาการการควบคุมปัสสาวะสูญเสียไปชั่วคราว
หรือภาวะสูญเสียความสามารถในการแข็งตัวของอวัยวะเพศการฉายรังสี เข้า ไปยังตำแหน่งที่เกิดมะเร็ง
หรือใช้การฝังแร่เข้าไปที่บริเวณต่อมลูกหมาก วิธีนี้มีโอกาสสูญเสียความสามารถในการแข็งตัวของอวัยวะเพศ
น้อยกว่าการผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออก แต่อาจทำให้เกิดอาการอุจจาระบ่อย มีการระคายเคืองที่ทวารหนักและปัสสาวะลำบากส่วน
ระยะแพร่กระจายออกนอกต่อมลูกหมากแล้ว โดยที่ยังไม่กระจายไปยังอวัยวะอื่นๆ
ที่ไกลออกไป การรักษาระยะนี้จำเป็นต้องใช้วิธีการรักษามากกว่า 1 อย่าง เช่น การผ่าตัด การฉายแสง หรือการให้ยา
ขึ้นกับดุลยพินิจของแพทย์ขณะ
ที่การรักษามะเร็งต่อมลูกหมากระยะลุกลาม มีการแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลือง กระดูก
อวัยวะส่วนอื่นๆ ของร่างกาย การรักษาที่นิยมคือการตัดลูกอัณฑะออกทั้งสองข้าง
บางรายอาจให้ยาต้านแอนโดรเจนทุก 1-3 เดือนร่วมด้วย
ซึ่งยาเหล่านี้จะช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งได้
รวมถึงการให้ยาช่วยลดการทำลายของกระดูก ลดภาวะการเกิดกระดูกหัก
การทำเคมีบำบัดหรือเคโมร่วมอย่าง ไรก็ตาม การรักษาในขั้นนี้
ไม่ช่วยให้ผู้ป่วยหายขาดจากโรคมะเร็งต่อมลูกหมากเข้ากระดูก เป็นเพียงแต่บรรเทาอาการปวดกระดูก
และประทังชีวิตผู้ป่วยให้สามารถมีชีวิตอยู่ต่อไปได้ บางรายมีชีวิตอยู่ถึง 5 ปี ก่อนเสียชีวิต ขึ้นกับโรคและสุขภาพผู้ป่วย"หากอาการมะเร็งต่อมลูกหมากลามไปกระดูกถึงร้อยละ
80-90 แล้ว ในระยะที่เรียกว่า 3-4
ผู้ป่วยมีโอกาสเสียชีวิตสูงมาก" ผศ.น.พ.สิทธิพร กล่าวการดูแลป้องกันตัวจากโรคมะเร็งต่อมลูกหมากนั้น
ยังไม่มีวิธีการใดที่พิสูจน์ได้ 100 เปอร์เซ็นต์ในการหลีกหนีจากโรคภัยดังกล่าว
แต่ในหลักการคือพยายามใช้ชีวิตโดยไม่เครียด
เชื่อว่าความเครียดอาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดโรคนี้ รวมถึงพยายามหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง
โดยเฉพาะจากเนื้อสัตว์ต้องระวังเป็นพิเศษ
และในครอบครัวที่พบว่าญาติพี่น้องมีอาการของโรค ในระยะยาวควรมาพบแพทย์
เพื่อเข้ารับการตรวจต่อมลูกหมากอย่างสม่ำเสมอ