ประเภทของข้อมูลและตัวดำเนินการ 
                        ในการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ จะต้องมีการประมวลผลข้อมูล โดยข้อมูลจะถูกเก็บอยู่ในหน่วยความจำของคอมพิวเตอร์ในรูปแบบของตัวแปร การประกาศตัวแปรต่างๆ จะใช้หน่วยความจำไม่เท่ากัน และมีช่วงของการเก็บข้อมูลที่ไม่เท่ากัน ผู้เขียนโปรแกรมจำเป็นที่จะต้องทราบว่าข้อมูลที่ต้องการประมวลผลนั้นเป็นข้อมูลประเภทใด และในการประมวลผลจะต้องมีการกระทำกับตัวแปรต่างๆ ตัวที่มานำกระทำเรียกว่าตัวดำเนินการ ซึ่งมีทั้งการดำเนินการทางคณิตศาสตร์และทางลอจิก 
                  ชนิดของข้อมูล
                         การประกาศข้อมูลในการเขียนโปรแกรมจะเป็นการกำหนดชื่อชนิดของข้อมูล หรือกำหนดประเภทของข้อมูลขึ้นมาใหม่ โดยข้อมูลในภาษาปาสคาลอาจแบ่งออกได้เป็น 4 กลุ่มดังต่อไปนี้
                         1. ข้อมูลชนิดซิมเปิล (Simple Type)
                         2. ข้อมูลชนิดสตริง (String Type)
                         3. ข้อมูลชนิดโครงสร้าง ( Structure Type)
                         4. ข้อมูลชนิดพอยต์เตอร์ ( Pointer Type)
                  1. ข้อมูลชนิดซิมเปิล 
                         ข้อมูลชนิดซิมเปิลแบ่งได้เป็นข้อมูลประเภทลำดับ (Ordinal Type) และข้อมูลประเภทจำนวนจริง (Real Data Type) โดยข้อมูลแบบลำดับเป็นข้อมูลที่มีค่าเป็นลำดับแน่นอน เช่น ตัวเลขที่ใช้ในการนับลำดับตัวอักษร 
                  ข้อมูลชนิดจำนวนเต็ม (Integer Data Type) 
                          ข้อมูลชนิดนี้ใช้เก็บตัวเลขที่เป็นจำนวนเต็ม โดยข้อมูลชนิดนี้ยังแบ่งได้หลายประเภทขึ้นกับขนาดของหน่วยความจำที่คอมพิวเตอร์ใช้เก็บ โดยข้อมูลประเภทต่างๆ แสดงได้ดังตารางต่อไปนี้

                  ข้อมูลชนิดตรรกะ (Boolean Data type)
                           จะเป็นค่าทางลอจิก ได้แก่ จริง (True) กับเท็จ (False) ใช้ในคำสั่งควบคุมเพื่อตัดสินใจ การทำงานในการเรียงลำดับจะให้ค่าที่เป็นเท็จมีลำดับก่อนค่าที่เป็นจริง

                  ข้อมูลชนิดจำนวนจริง (Real Data type)
                           ข้อมูลชนิดนี้จะเป็นจำนวนจริงหรือเลขทศนิยม ข้อมูลชนิดนี้จะจัดลำดับก่อนหลังได้ยาก จึงไม่เป็นข้อมูลชนิดลำดับเนื่องจากทศนิยมมีได้หลายตำแหน่ง ข้อมูลจำนวนจริงนี้ยังแบ่งออกได้หลายประเภท โดยแต่ละประเภทจะใช้หน่วยความจำในการเก็บที่แตกต่างกัน ทำให้ข้อมูลที่ได้มีความต่างกัน ดังตัวอย่างตารางดังต่อไปนี้

                     ข้อมูลชนิดสตริง (String type) 
                              ข้อมูลชนิดนี้จะเป็นการนำตัวอักขระมาเรียงต่อกันเป็นข้อความ โดยสามารถเก็บตัวอักขระได้สูงสุด 255 ตัวอักษร

                     ส่วนประกาศ (Declaration Part)
                              ในการเขียนโปรแกรมจะต้องมีส่วนสำหรับประกาศชนิดของข้อมูล (type), (label), (const), (var), (procedure) และ ฟังก์ชั่น

                     การประกาศค่าคงที่
                              ค่าคงที่เป็นค่าในหน่วยความจำที่มีค่าคงที่ตลอดโปรแกรม ในการประกาศค่าคงที่จะเป็นการกำหนดชื่อให้กับค่าคงที่ ถ้าในโปรแกรมส่วนใดเรียกชื่อที่ประกาศไว้ก็จะได้ข้อมูลตามที่ได้กำหนดไว้ การประกาศค่าคงที่จะใช้คำว่า const  นำหน้าชื่อที่จะใช้เป็นค่าคงที่ โดยทำได้สองลักษณะดังนี้
                              รูปแบบ
                                       const    ชื่อ  =  ประเภทของข้อมูล  =  ค่าคงที่; 
                              ในการประกาศค่าคงที่นี้เราอาจประกาศเพียงตัวเดียว หรือทำการประกาศพร้อมกันหลายตัวก็ได้
                              ตัวอย่างโปรแกรม
                                       const size   =   5;
                                                       perfect   =   100.0;
                                                       pi           =   3.14159;
                             การประกาศค่าคงที่ในลักษณะนี้ ภาษาปาสคาลจะเลือกประเภทของข้อมูลที่เหมาะสมให้กับชื่อค่าคงที่เอง โดย size จะเป็นข้อมูลประเภท integer ส่วน perfect และ pi จะเป็นข้อมูลประเภท real แต่ในการประกาศค่าคงที่นั้นสามารถกำหนดประเภทของข้อมูลลงไปได้ด้วย
                              ตัวอย่างโปรแกรม
                                       const   min = integer = 0;
                             ในตัวอย่างโปรแกรมนี้จะให้ชื่อ min มีค่าเท่ากับ 0 และเป็นข้อมูลชนิดตัวเลขจำนวนเต็ม โดยในการประกาศค่าคงที่นี้ ข้อมูลที่เก็บจะอยู่ในหน่วยความจำ ภาษาปาสคาลจะมองชื่อค่าคงที่เป็นหน่วยความจำตำแหน่งหนึ่งที่เก็บค่านั้น

                              การประกาศตัวแปร
                                       ในภาษาปาสคาลสามารถประกาศตัวแปรสำหรับเก็บข้อมูลได้ โดยชื่อตัวแปรจะเป็นตำแหน่งหน่วยความจำที่เก็บข้อมูลอยู่ เป็นข้อมูลตามประเภทที่กำหนด และข้อมูลที่เป็นตัวแปรนี้จะสามารถเปลี่ยนแปลงได้โดยการทำงานของโปรแกรม
                                       ในการเขียนโปรแกรมส่วนใหญ่จะต้องมีการประกาศตัวแปรเสมอ ในการรับข้อมูลจากแป้นพิมพ์เข้าสู่เครื่องคอมพิวเตอร์ จะมีการประกาศตัวแปรเอาไว้ ข้อมูลที่รับเข้ามาจะถูกนำไปเก็บไว้ในตัวแปรที่ได้ประกาศเอาไว้ การประกาศตัวแปรจะใช้คำว่า "var " นำหน้า ดังรูปแบบต่อไปนี้
                                       รูปแบบ
                                                var<ชื่อตัวแปร...>  : ประเภทของข้อมูล;
                                                    <ชื่อตัวแปร...>  : ประเภทของข้อมูล; 
                                       ในการประกาศตัวแปรสามารถประกาศครั้งละหลายตัวได้ ถ้าหาเป็นตัวแปรประเภทเดียวกันจะใช้เครื่องหมาย , คั่น ตัวอย่างเช่น จะประกาศตัวแปรชื่อ data1 และ data2 สำหรับเก็บตัวเลขจำนวนเต็มสามารถทำได้ดังนี้
                                                var data1,data2 : integer;
                                       แต่ถ้ามีการประกาศตัวแปรให้ชื่อ data1 เก็บเลขจำนวนเต็ม และ data2 เก็บเลขจำนวนจริงสามารถทำได้ดังนี้
                                                var data1 : integer;
                                                     data2 : real;
                                       ถ้าหากมีการประกาศตัวแปรเป็น
                                                var ch : char;
                                       คำว่า "char" ย่อมาจากคำว่า character ซึ่งเป็นข้อมูลที่ใช้สำหรับเก็บตัวอักขระตัวเลขหรือสัญลักษณ์ เพียง 1 ตัว การประกาศแบบนี้หมายความว่าให้ตัวแปร ch เป็นตัวแปรสำหรับเก็บอักขระตัวเดียว  โดยจะต้องเขียนอยู่ในเครื่องหมาย ' ' เช่น 'A', 'a', '5', '=' เป็นต้น และนอกจากนี้เรายังสามารถกำหนดให้ตัวแปรนี้เก็บรหัสแอสกีของตัวอักขระได้ เช่น ถ้าต้องการเก็บอักขระที่มีรหัสแอสกีเป็น 201 สามารถทำได้ดังนี้
                                                ch := #201;
                                            ต่อมาถ้ามีการเขียนคำสั่งเป็น
                                                writeln(ch);
                                            ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นการพิมพ์ตัวอักขระที่มีรหัสแอสกีเท่ากับ 201 

                              การประกาศประเภทของข้อมูลใหม่  
                                        การกำหนดข้อมูลชนิดใหม่นอกเหนือจากข้อมูลที่มีอยู่แล้วจะใช้คำว่า type นำหน้าโดยข้อมูลที่กำหนดอาจเป็นช่วงของข้อมูลหรือลำดับของข้อมูลก็ได้ โดยมีรูปแบบดังต่อไปนี้
                              รูปแบบ
                                        type
                                              ชื่อข้อมูลใหม่ = ข้อมูลที่กำหนด;
                                              ชื่อข้อมูลใหม่ = ข้อมูลที่กำหนด;
                                              ................    ...................
                              ตัวอย่าง
                                        ถ้าต้องการประกาศชื่อข้อมูลใหม่ให้ชื่อว่า days โดยข้อมูลนี้ประกอบด้วยคำย่อของวัน 7 วัน เช่น SUN MON TUE WED THU FRI และ SAT
                                        type
                                               days    =  (SUN,MON,TUE,WED,THU,FRI,SAT);
                                              scores   = 0...100;
                                          weekdays  = MON...FRI;

                              กฎการตั้งชื่อ
                                        ในการเขียนโปรแกรมจะต้องมีการกำหนดชื่อต่างๆ หรือไอเดนติไฟเออร์ (Identifier) เพื่อให้โปรแกรมทำงานได้ ตัวอย่างเช่น การกำหนดชื่อโปรแกรม ชื่อของตัวแปรต่างๆ เป็นต้น การตั้งชื่อในภาษาปาสคาลมีรูปแบบดังนี้
                                        1. ชื่อจะต้องไม่ซ้ำกับคำสงวน (Reserve word) และคำมาตรฐานที่คอมไพล์เลอร์รู้จัก
                                        2. จะต้องขึ้นต้นด้วยตัวอักษร (A-Z,a-z)
                                        3. ตัวต่อไปจะต้องเป็นตัวอักษรหรือตัวเลขหรือสัญลักษณ์
                                        4. การตั้งชื่อจะต้องไม่มีช่องว่าง
                               คำสงวน เป็นคำที่มีความหมายที่โปรแกรมรู้จัก โดยมีรูปแบบการใช้งานที่แน่นอน ส่วนคำมาตรฐานเป็นคำที่มีความหมายอยู่แล้ว โปรแกรมสามารถเรียกใช้งานได้เลย คำสงวนในภาษาปาสคาล ได้แก่