นายกรัฐมนตรีคนที่ 2

พันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา

(พจน์ พหลโยธิน) 

ภาพจาก : http://www.chowthainews.com/exchange//uploads/temp/Activities_pic0050025.jpg

ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง

 สมัยที่ 1 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 4 : 21 มิถุนายน 2476 -16 ธันวาคม 2476

 สมัยที่ 2 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 5 : 16 ธันวาคม 2476 - 22 กันยายน 2477

 สมัยที่ 3 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 6 : 22 กันยายน 2477 - 28 กรกฎาคม 2480

 สมัยที่ 4 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 7 : 9 สิงหาคม 2480 - 21 ธันวาคม 2480

 สมัยที่ 5 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 8 : 21 ธันวาคม 2480 - 11 กันยายน 2481

ประวัติ

 พันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา ชื่อเดิมว่า "พจน์ พหลโยธิน"

เกิดเมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2430 เวลา 03.30 น. ณ บ้านหน้าวัดราชบูรณะ จังหวัดพระนคร

เป็นบุตรของพันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา (ถิ่น พหลโยธิน) กับคุณหญิงจับ

สมรสกับท่านผู้หญิงบุญหลง พหลพลพยุหเสนา

 เริ่มการศึกษาชั้นประถมศึกษาที่โรงเรียนวัดจักรวรรดิราชาวาส (วัดสามปลื้ม)

และย้ายไปศึกษาต่อที่โรงเรียนสุขุมาลวิทยาลัย

จนกระทั่งเข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนนายร้อยทหารบก

ต่อมาเมื่ออายุ 16 ปี ได้รับทุนรัฐบาลไปศึกษาต่อที่โรงเรียนนายร้อยทหารบกในเมืองโกรสลิสเตอร์ เฟล เด ประเทศเยอรมันนี

ศึกษาอยู่ 3 ปีต่อจากนั้นได้เข้าประจำอยู่ในกองทัพบกเยอรมัน

สังกัดกรมทหารปืนใหญ่ที่ 4 ในปี พ.ศ. 2455 ได้เดินทางไปศึกษาต่อวิชาช่างแสงที่ประเทศเดนมาร์ก

เรียนได้ปีเดียวก็ถูกเรียกตัวกลับเนื่องจากเงินทุนการศึกษาไม่เพียงพอ

 พระยาพหลพลพยุหเสนาเข้ารับราชการครั้งแรกประจำกรมทหารปืนใหญ่ที่ 4

จังหวัดราชบุรี อีกสามปีต่อมาได้เข้าประจำกรมทหารปืนใหญ่ บางซื่อ พระนคร

และในปี พ.ศ. 2460 ได้ย้ายไปเป็นผู้บังคับการกรมทหารปืนใหญ่ที่ 9 จังหวัดฉะเชิงเทรา

ในชีวิตราชการนั้นได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงและพระตามลำดับในราชทินนามเดียวกันว่า "สรายุทธสรสิทธิ์"

และได้เลื่อนยศทางทหารมาตามลำดับ กระทั่งได้เป็น พันเอก เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2471

 เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2471มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้เป็นองครักษ์เวร

และเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน 2474 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระยาพหลพลพยุหเสนา มีราชทินนามเดียวกับบิดา

 เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2475 ได้ร่วมกับคณะราษฎรโดยเป็นหัวหน้าคณะราษฎร

ทำการยึดอำนาจเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์

มาเป็นระบอบประชาธิปไตย มีรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุด

 พันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2476

โดยการทำรัฐประหารรัฐบาลของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา

ตลอดระยะเวลาที่บริหารประเทศ ต้องเผชิญปัญหานานัปการ

จนต้องลาออกจากตำแหน่งหลายครั้ง

และได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้กลับเข้ามาดำรงตำแหน่งใหม่

ในที่สุดเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2481

พระยาพหลพลพยุหเสนาได้ตัดสินใจยุบสภาและลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี

แต่ถึงแม้พันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนาจะวางมือจากตำแหน่งสูงสุดทางการเมืองแล้ว

ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2

ท่านได้ดำรงตำแหน่งแม่ทัพใหญ่ และได้รับยศ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา

 พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนาถึงแก่อสัญกรรมด้วยเส้นโลหิตในสมองแตก

เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2490 รวมอายุ ได้ 60 ปี