ร่ายสุภาพ

   ลักษณะการแต่ง     ร่ายสุภาพบทหนึ่งๆ มีตั้งแต่ ๕ วรรคขึ้นไป จัดเป็นวรรคละ ๕ คำ หรืิอจะเกิน ๕ คำบ้างก็ได้

                             จะแต่งยาวกี่วรรคก็ได้  แต่ตอนจบจะต้องเป็นโคลงสองสุภาพเสมอ การสัมผัส โดยคำสุดท้ายของวรรคหน้า

                             จะต้องสัมผัสคำที่ ๑ หรือ ๒  หรือ ๓  กับวรรคถัดไปทุกวรรรค นอกจากตอนจบ

                             จะต้องให้สัมผัสแบบโคลงสองสุภาพ ส่วนเอกโท มีบังคับเอก ๓ แห่ง และคำโท ๓ แห่ง

                              ตามแบบของโคลงสองสุภาพ ถ้าคำสัมผัสที่ส่งเป็นคำเป็นคำที่รับสัมผัสจะต้องเป็นคำเป็น  

                              แต่หากคำสัมผัสที่ส่งเป็นคำตายคำที่รับสัมผัสจะต้องเป็นคำตายด้วย   และคำสุดท้ายของบท ห้ามใช้คำตาย

                              สามารถเติมคำสร้อยในตอนสุดท้ายของบทได้ ๒ คำ หรือจะเติมทุกๆ วรรคของบทก็ได้

                              แต่พอถึงโคลงสองต้องงด ให้เหลือไว้แต่สร้อยของโคลงสองเอง สร้อยชนิดนี้ต้องเหมือนกันทุกวรรค

                              เรียกชื่อว่า "สร้อยสลับวรรค"

   แผนผัง

ที่มาภาพ : น.ส.อานิสา  สอนพงษ์

   ตัวอย่าง

                      สรวมสวัสดิวิชัย เกริกกรุงไกรเกรียงยศ เกียรติปรากฏขจรขจาย สบายทั่วแหล่งแหล้า

              ฝนฟ้าฉ่ำชุ่มชล ไพศรพณ์ผลพูนเพิ่ม เหิมใจราษฎร์บำเทิง  ประเทศสยามชื่นช้อย ทุกข์ขุกเข็ญใหญ่น้อย

              นาศไร้แรงเกษม โสตเทอญ
 
                                

                                                                    จาก   ลิลิตนิทราชาคริต  พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์