ฝ่ายพระพันวษาเมื่อได้ดูการลองวิชาแล้วก็ชื่นชมมาก ตรัสชมขุนแผนและพลายงามว่า  พ่อลูกมีวิชาอาคมเท่าเทียมกัน ข้าศึกคงสู่ไม่ได้ จากนั้นก็ประทานเสื้อผ้าอาหาร เงินทอง แล้วให้โหรดูฤกษ์ยามที่จะเคลื่อนทัพ ซึ่งจะต้องเดินทัพในวันขึ้นเจ็ดค่ำ สี่โมงเช้าเก้านาที สมเด็จพระพันวษาจึงให้โหรหาฤกษ์ยกทัพ

ขุนแผนพลายงามลานางทองประศรี 

          ฝ่ายนางทองประศรีเมื่อมาถึงบ้านจมื่นศรี ได้พบขุนแผนก็ดีใจมาก  แล้วได้ขอบใจนางแก้วกิริยา ที่ไม่ทิ้งขุนแผน  ทั้งได้บอกให้นางแก้วกิริยาและนางลาวทองปรองดองกัน และอวยชัยให้พรขุนแผนกับพลายงาม ให้พบกับความสุขตลอดไป

ขุนแผนพลายงามเยี่ยมพระพิจิตร

          ฝ่ายพระพิจิตรเจ้านางบุษบามีลูกสาวคนหนึ่งชื่อ นางศรีมาลา ก็ฝันเห็นดอกบัวและบ่าวได้ทำนายว่าจะได้คู่ครอง ขุนแผนชวนพลายงามไปเยี่ยมพระพิจิตรที่จวน พระพิจิตรเห็นขุนแผนมาเยี่ยมก็ดีใจ  แล้วขุนแผนแนะนำว่าพลายงาม คือลูกของนางวันทอง รวมทั้งเล่าเรื่องราวต่าง ๆ ให้ฟัง  พระพิจิตรก็บอกว่าตนก็มีลูกสาวคนหนึ่ง  ถ้าหากเป็นผู้ชายก็อยากจะให้ไปทัพด้วย  แล้วได้เรียกนางศรีมาลามาไหว้ขุนแผน  พลายงามเมื่อเห็นนางศรีมาลาก็หลงรัก แล้วขุนแผนได้ถามถึงม้าสีหมอก  พระพิจิตรบอกว่า ม้าสีหมอกนั้นได้เลี้ยงดูอย่างดี 
          ขุนแผนชวนพลายงามไปดูแล้วเสกหญ้าให้กิน  ม้าสีหมอกมองหานางวันทองไม่พบก็เสียใจจนน้ำตาคลอ  แต่เมื่อรู้ว่าจะได้ไปทัพกับขุนแผนอีกก็ดีใจ  แล้วขุนแผนจึงเด็ดยอดหญ้ามาเสกด้วย  พระเวทมุขใหญ่ป้อนให้กิน  ทำให้ม้าสีหมอกมีกำลังดังเดิม  ขุนแผนได้บอกกับพลายงามว่า  ฤกษ์เสาร์เก้าชั้นจะยกทัพไปแล้ว  พลายงามนึกอาลัยนางศรีมาลามากก็ทัดทานว่า  ไม่ควรรีบเดินทัพ  ควรจะพักเหนื่อยสักระยะหนึ่งก่อน  รวมทั้งตนจะปลุกเครื่องอีกสักครั้ง  ขุนแผนรู้ทันพลายงามจึงบอกว่า  พรุ่งนี้เป็นวันดีจะไปปลุกเครื่องในป่า

ขุนแผนพลายงามปรึกษาการศึก

          เดินทางมา 14 วัน เมื่อใกล้ถึงเมืองเชียงใหม่ ขุนแผนปรึกษากับพลายงามว่าหากจะเข้า ไปตีเมืองเลยคงไม่ดี ด้วยมีพระนายท้ายน้ำและไพร่ไทยเป็นประกันอยู่  ควรจะลอบเข้าไปพาตัวออกมาก่อน และควรจะได้ปลอมตัวเป็นลาวเข้าไปเพื่อไม่ให้ใครสงสัย มีลาวพ่อลูกปลูกบ้านอยู่ที่ไร่ชายป่า จะถึงที่ตายก็ให้หงุดหงิดชวนกันเข้าป่า มาถึงที่ขุนแผนกับพลายงามซ่อนตัว จึงถูกขุนแผนฆ่าตาย  แล้วขุนแผนได้ตัดเอาผมและทำเครื่องแต่งกายมาสวมใส่เพื่อปลอมตัว  แล้วยังได้ปลุกผีสองพ่อลูกมาสั่งว่า เมื่อจะเข้าเมืองจะให้ทั้งสองพาเข้าไป   จากนั้นก็กลับไปยังที่พัก พลไพร่ไทยเห็นขุนแผนและพลายงามก็นึกว่าเป็นลาว  เพราะปลอมตัวได้เหมือนมาก