http://www.anzacday.org.au/history/ww1/images/ww1main.jpg

สาเหตุสงครามโลกครั้งที่ 1

1. ลัทธิชาตินิยม

  การเกิดลัทธิชาตินิยมจากคริสต์ศตวรรษที่ 15 เป็นต้นมา ทำให้เกิดระบบรวมรัฐชาติสร้างระบบรวมอำนาจเข้าสู่ส่วนกลาง   รัฐชาติในประเทศยุโรปต่างแสวงหาความเป็นมหาอำนาจ  ทั้งทางทหารและเศรษฐกิจ   รัฐชาติหมายถึง รัฐหรือประเทศที่   ประชาชนมีความรู้สึกผูกพันกัน   มีความสามัคคี    ภาคภูมิใจในความเป็นชาติ   จงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์      ความรักชาติที่รุนแรงจนเป็นลัทธิชาตินิยม ทำให้เชื่อว่าชาติตนเหนือกว่าชาติอื่น ผลักดันชาติของตนได้เปรียบชาติอื่นไม่ว่าด้านเศรษฐกิจ   หรือการทหาร   นำไปสู่การแข่งขันอำนาจกัน   จนกลายเป็นสงคราม  เช่น สงครามการรวมอิตาลี การรวมเยอรมนี จนถึงสงครามโลกครั้งที่หนึ่ง  

            2.ลัทธิจักรวรรดินิยม

   ลัทธิชาตินิยมนำไปสู่ลัทธิจักรวรรดินิยม ลัทธิจักรวรรดินิยม หมายถึงประเทศที่พัฒนาแล้วประสบความสำเร็จด้านเศรษฐกิจ  การทหาร  และวิทยาศาสตร์  เข้าครอบครอง  ที่ด้อยพัฒนากว่า  ลัทธิจักรวรรดินิยมเริ่มจากปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19  เมื่อมีการปฏิวัติอุตสาหกรรม  ทำให้ต้องการวัตถุดิบและตลาด มหาอำนาจยุโรป เช่น อังกฤษ ฝรั่งเศส ปรัสเซีย (เยอรมนี) เนเธอร์แลนด์   ต่างแข่งขันกันขยายอำนาจในการครอบครองดินแดนในทวีปเอเชียอเมริกากลางและอัฟริกาโดยครอบงำทางวัฒนธรรม และวิถีชีวิต  เป็นแหล่งเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ให้เมืองแม่

            3.การแบ่งกลุ่มพันธมิตรยุโรป

                นโยบายการรวมกลุ่มที่มีผลประโยชน์ตรงกัน เริ่มต้นใน ค.ศ. 1907 เมื่อ เยอรมัน และออสเตรีย-ฮังการีลงนามในสนธิสัญญาพันธมิตรไตรมิตร (Triple Alliance )  ประจันหน้ากับรุสเซีย   เนื่องจากเยอรมนี  ต้องการไม่ให้รัสเซียเป็นใหญ่ในชนเผ่าสลาฟแหลมสมุทรบอลข่าน ต่อมามีอิตาลีมาร่วมประเทศ เพราะไม่พอใจฝรั่งเศสที่แย่งครอบครองตูนิเซีย ในฐานะรัฐในอารักขา   ฝ่ายออสเตรีย – ฮังการีซึ่งต้องการเป็นใหญ่ในแหลมบอลข่านเช่นกัน โดยได้รับการสนับสนุนจากเยอรมนี  อังกฤษ ฝรั่งเศส  และรัสเซียลงนามในสนธิสัญญาฉันทไมตรีไตรมิตร  (Triple Entente )  ค.ศ. 1907  และเป็นพันธมิตรกับญี่ปุ่นด้วย โดยในขณะนั้น ยุโรปแบ่งเป็น 2 ฝ่าย คือ

        1.     พันธมิตรไตรภาคี   (Triple Alliance )  ได้แก่  เยอรมัน  ออสเตรีย-ฮังการี  และ  อิตาลี                                     2.     ข้อตกลงไตรภาคี   (Triple Entente )  ได้แก่  ฝรั่งเศส   อังกฤษ  และ  รัสเซีย

            4. ความขัดแย้งเรื่องแหลมบอลข่าน

สาเหตุสำคัญเกิดจากการที่ออสเตรีย – ฮังการีขัดแย้งกับเซอร์เบีย  เรื่องการสร้างเขตอิทธิพลในแหลมบอลข่าน เยอรมนีสนับสนุนออสเตรีย – ฮังการี ขณะที่รัสเซียสนับสนุนเซอร์เบีย ความขัดแย้งขยายความรุนแรงเป็นสงครามระหว่างรัฐในแหลมบอลข่าน มหาอำนาจจึงมีโอกาสแทรกแซงและตั้งกลุ่มพันธมิตร