ม.ร.ว. คึกฤทธิ์  ปราโมช  ได้สันนิษฐานโดยใช้หลักฐานที่เป็นเป้าหมายรับสั่งและเอกสารอื่นๆ  ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นมาประกอบการให้ความหมายของคำว่า "เสภา" สรุปว่า "เสภา" แปลว่า "คุก" หรือที่คุมขังนักโทษเพราะในกลอนไหว้ครูเสภาปรากฏคำว่า "พันรักษาราตรี" ซึ่งเป็นตำแหน่งหัวหน้าผู้คุมในคุกความว่า "จะไหว้ตาครูเหล่ชอบเฮฮา  พันรักษาราตรีดีขยัน" จึงน่าจะเป็นได้ว่าเสภาเป็นวรรณคดีของคนคุกและเกิดขึ้นในคุก  ดังนั้น  ม.ร.ว. คึกฤทธิ์  ปราโมช  จึงสันนิษฐานว่าวัตถุประสงค์ในการแต่งเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผนก็เพื่อให้ความบันเทิงแก่คนคุกในยามค่ำคืน  จากนั้นจึงแพร่หลายออกมานอกคุกโดยนำมาใช้ขับในงานประเพณีที่เป็นมงคล