กายสีเขียว ๑๐ พักตร์ ๒๐ กร ทรงมงกุฏชัย ลักษณะปากแสยะ ตาโพลง ดังโคลงที่กล่าวว่า     

                                                       ทศกัณฐ์สิบพักตร์ขึ้น         เศียรตรี 
                                                       ทรงมงกุฏชัยเขียวสี         อาตม์ไท้ 
                                                       กรยี่สิบพรศุลี                 ประสาทฤทธิ์  ยิ่งนา  
                                                       ถอดจิตจากตนได้            ปิ่นด้าว  ลงกา  

                            ณ เชิงบันไดเขาไกรลาส มียักษ์นนทกคอยทำหน้าที่ล้างเท้าให้เหล่าเทวดาที่มาเฝ้าพระอิศวร นนทกถูก
                    เทวดาคอยกลั่นแกล้งตบหัวดึงผมเล่นอยู่เป็นประจำจนเส้นผมร่วงโกร๋นโล้นเตียน สร้างความเจ็บช้ำและโกรธแค้น
                    เป็นอย่างมาก วันหนึ่งเมื่อความอดทนขาดผึง นนทกจึงได้ไปขอเข้าเฝ้าพระอิศวรเพื่อให้ประทานนิ้วเพชรที่สามารถ
                    ชี้ผู้ใดแล้วผู้นั้นต้องตาย พระอิศวรนึกสงสารจึงประทานพรให้ด้วยนนทกทำหน้าที่ด้วยดีมาตลอด
                            เมื่อได้รับพรให้มีนิ้วเพชรแล้ว นนทกก็เกะกะระรานใช้นิ้วเพชรชี้เทวดาจนล้มตายเกลื่อนกลาด บรรดาเทวดา
                   น้อยใหญ่พากันเข้าเฝ้าพระอิศวรเพื่อร้องขอให้ปราบนนทก พระอิศวรจึงทรงมีบัญชาให้พระนารายณ์ไปปราบนนทก
                             พระนารายณ์แปลงกายเป็นนางอัปสรผู้มีสิริโฉมงดงามไปหลอกล่อ  ฝ่ายนนทกเห็นนางอัปสรก็เกี้ยวพาราสี
                   นางจึงชวนให้ร่ายรำด้วยกัน  เมื่อร่ายรำจนถึงท่านาคาม้วนหาง นนทกเผลอใช้นิ้วเพชรชี้ที่ขาของตนเองจนหัก นาง
                   อัปสรจึงกลายร่างเป็นพระนารายณ์ขึ้นยืนเหยียบที่ยอดอกของนนทก 
                            นนทกเมื่อรู้ตัวว่าพลาดท่าเสียทีจึงร้องว่า   “ดูเอาเถิด ตัวรึมีถึงสี่กร ยังมารังแกเราได้ หรือว่าเกรงกลัวนิ้ว
                   เพชรของเราจึงไม่กล้าสู้กันซึ่งๆหน้า”
                            พระนารายณ์จึงท้านนทกไปว่า   "เหม่ เหม่  อ้ายยักษ์อวดดี ข้าจะให้เอ็งไปเกิดใหม่มีสิบหน้า ยี่สิบมือ 
                   เหาะเหินเดินอากาศได้ มีอาวุธทั้งกระบองและธนู ส่วนข้าจะเป็นเพียงคนธรรมดามีแค่สองมือแล้วลงไปฟาดฟันเอ็ง
                   บนโลกมนุษย์" เมื่อกล่าวจบก็ใช้พระแสงตรีตัดหัวนนทกกระเด็นหลุดจากบ่า
                           เมื่อนนทกถูกพระนารายณ์ฆ่าแล้ว ก็กลับชาติมาเกิดเป็นทศกัณฐ์  ลูกท้าวลัสเตียน เจ้าเมืองลงกา ทศกัณฐ์
                   มีสิบหัว สิบหน้า ยี่สิบมือ   ดังที่พระนารายณ์พูดไว้แม่ของทศกัณฐ์ชื่อนางรัชดา  มีลูก ๖ คน คือ กุมภกรรณ พิเภก
                   ทูษฐ์  ขร ตรีเศียร และคนสุดท้องเป็นหญิงชื่อ นางสำมนักขา 
                           ทศกัณฐ์เป็นยักษ์ที่มีนิสัยชั่วร้าย เจ้าชู้ ดังจะเห็นได้ว่ามีเมียเป็นจำนวนมาก เช่น นางมณโฑ นางกาลอัคคี
                   สนมพันตน และแม้แต่กับสัตว์เดียรัจฉาน เช่น ช้าง และปลา ก็ยังแปลงกายลงไปสมสู่ด้วย มีจิตใจมักมาในกามคุณ
                   เพราะแม้เป็นลูกเมียคนอื่นก็ยังปรารถนา เช่นรู้ว่านางสีดาเป็นชายาของพระราม ก็ยังอยากได้ จนเป็นสาเหตุให้ต้อง
                   สิ้นชีวิตด้วยมือพระรามในที่สุด และยังพาญาติมิตรต้องสิ้นชีพไปกับตนด้วยพฤติกรรมของตนเอง แต่ทศกัณฐ์ก็เป็นผู้
                   ที่รู้จักสำนึกผิด ดังจะเห็นได้ในตอนทัศกัณฐ์ล้ม ซึ่งก่อนตายทศกัณฐ์ได้กล่าวขอโทษและสั่งสอนให้พิเภกครองเมือง
                   อย่างมีทศพิศราชธรรม อย่าปฏิบัติตัวเหมือนตนเอง

                                            
                                             ภาพจากหนังสือ "ภาพและประวัติตัวละครวรรณคดีรามเกียรติ์" 

             
                              - http://blog.hunsa.com/km6337/blog/4195
                              - http://www.banramthai.com/html/tosakan.html
                              - http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=pat-naja&month=08-2005&date=04&group=4&gblog=31 
                              - หนังสือ "ภาพและประวัติตัวละครรามเกียรติ์"