ต่อมเพศ (Gonad gland)
ต่อมเพศ (Gonad gland
ในเพศหญิงคือ Ovary ในเพศชายคือ testis
ที่มา:http://www.uh.edu/~tgill2/image018.jpg
1.รังไข่ (Ovary)
เป็นแหล่งที่ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนเพศหญิงคือ รังไข่ โดยเมื่อเข้าสู่วัยสาวไฮโพทาลามัสจะหลั่งโกนาโดโทฟินรีลิสซิงฮอร์โมนการตุ้น ต่อมใต้สมองส่วนหน้าให้หลั่งฮอร์โมน 2 ชนิด คือ FSH และ LH
ที่มา:http://www.womentowomen.com/menopause/images/menstrualcycle_060809.gif
1.FSH จะกระตุ้นการสร้างไข่ซึ่งจะเจริญเปลี่ยนแปลงอยู่ภายในฟอลลิเคิล ในขณะที่ไข่และฟอลลิเคิลเจริญเติบโตขึ้น เนื่อเยื่อรังไข่ที่อยู่รอบ ๆ ฟอลลิเคิลนั้น ๆ จะผลิต และหลั่งฮอร์โมนเอสโทรเจนออกมา
2.LH จะหลั่งออกมามากขึ้นในระยะที่ฟอลลิเคิลเจริญเต็มที่ LH จะทำงานร่วมกับ FSH ทำให้เกิดการตกไข่ โดยทำให้ฟอลลิเคิลที่เจริญเต็มที่แตกออก ปล่อยไข่เข้าสู่ท่อนำไข่ นอกจากนั้น LH จะกระตุ้นให้เนื้อเยื่อของฟอลลิเคิลที่แตกแล้วเจริญเปลี่ยนไปเป็น คอร์พัสลูเทียม (corpus luteum) ทำหน้าที่ผลิต และหลั่งฮอร์โมนเอสโทรเจน และโพนเจสเทอโรน
-เอสโทรเจนป็นฮอร์โมนที่สำคัญในการทำให้เกิดลักษณะเพศหญิง ได้แก่ การมีเสียงแหลม สะโพกผาย การมีไขมันสะสมตามร่างกาย เป็นต้น
-ในเพศหญิงจะมีการเปลี่ยนแปลงของรังไข่ และเยื่อบุโรงมดลูกเพื่อเตรียมการให้พร้อมสำหรับการตั้งครรถ์ที่อาจเกิดขึ้น ได้ การเปลี่ยนแปลงของรังไข่ และเยื่อบุโพรงมดลูกจะเกิดขึ้นเป็นวัฏจักร การเปลี่ยนแปลงดังกล่าว 1 รอบ จะกินเวลาประมาณ 28 วัน ดังนั้นจึงเรียกวัฏจักรการเปลี่ยนแปลงของรังไข่ และเยื่อบุโพรงมดลูกว่า ประจำเดือน (menstrual cycle)
2.อัณฑะ (Testis)
ที่มา:http://www.suanboard.net/userimage/46064_392503.jpg
เป็นแหล่งที่ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนเพศชายคือ อินเตอร์สติเชียลเซลล์ (interstitial cells) ซึ่งเป็นกลุ่มเซลล์ที่อยู่ระหว่างหลอดสร้างตัวอสุจิในอัณฑะ โดยเมื่อเข้าสู่วัยรุ่นประมาณอายุ 10 ปีไฮโพทาลามัสจะหลั่งโกนาโดโทรฟินรีลีสซิงฮอร์โมนกระตุ้นต่อมใต้สมองส่วน หน้าให้หลั่งโกนาโดโทรฟิน 2 ชนิด คือ FSH และ ICSH
FSH จะกระตุ้นการสร้างสเปิร์ม ส่วน ICSH จะกระตุ้นอินเตอร์สติเชียลเซลล์ให้ผลิตและหลั่งฮอร์โมนเพศชายที่เรียกว่า แอนโดรเจน (androgen) ซึ่งประกอบด้วยฮอร์โมนหลายชนิด แต่ที่สำคัญที่สุดคือ เทสโทสเทอโรน (testosterone)
เทสโทสเทอโรนเป็นฮอร์โมนที่ทำให้เกิดลักษณะเพศชาย ได้แก่ การมีเสียงห้าว นมขึ้นพาน ลูกกระเดือกแหลม มีหนวด เครา ขนที่หน้าแข้ง เป็นต้น นอกจากนี้ยังทำให้ร่างกายมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วในระยะวัยรุ่น
FSH จะกระตุ้นการสร้างสเปิร์ม ส่วน ICSH จะกระตุ้นอินเตอร์สติเชียลเซลล์ให้ผลิตและหลั่งฮอร์โมนเพศชายที่เรียกว่า แอนโดรเจน (androgen) ซึ่งประกอบด้วยฮอร์โมนหลายชนิด แต่ที่สำคัญที่สุดคือ เทสโทสเทอโรน (testosterone)
เทสโทสเทอโรนเป็นฮอร์โมนที่ทำให้เกิดลักษณะเพศชาย ได้แก่ การมีเสียงห้าว นมขึ้นพาน ลูกกระเดือกแหลม มีหนวด เครา ขนที่หน้าแข้ง เป็นต้น นอกจากนี้ยังทำให้ร่างกายมีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วในระยะวัยรุ่น
ที่มา:http://webanatomy.net/histology/reproductive/interstitial_cells.jpg