สังคมไทยในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ พ.ศ. ๒๓๒๕ - ๒๔๑๖

สังคมไทยในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ พ.ศ. ๒๓๒๕ - ๒๔๑๖  เป็นวิทยานิพนธ์ปริญญาโท สาขาวิชามานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยคอร์แนล สหรัฐอเมริกา เมื่อปี ค.ศ. ๑๙๖๙ แต่เนื่องจากเป็นงานที่เขียนโดยคนไทย และเป็นงานที่ให้ความรู้เรื่องไทยที่สำคัญ 

สังคมไทยในสมัยต้นรัตนโกสินทร์ พ.ศ. ๒๓๒๕ - ๒๔๑๖ เป็นงานที่มีนัยกว้างขวางมากกว่าเพียงสมัยที่ระบุ ทั้งสมัยที่ย้อนขึ้นไป และสมัยที่ตามมา กล่าวคือ เป็นงานที่สามารถให้ความกระจ่างเกี่ยวกับสถานะด้านต่างๆ ของชนชั้นในอยุธยา เข้าใจถึงเหตุผลของการปฏิรูปการปกครอง ในสมัยอยุธยาตอนปลาย (พ.ศ. ๒๑๑๒ - ๒๓๑๐) ได้ลุ่มลึกมากขึ้น ส่วนในสมัยหลังต่อมาจากช่วงต้นรัชกาลที่ ๕ งานนี้ก็ช่วยอธิบายการเปลี่ยนแปลงสังคม และการก่อตัวเป็นรัฐ-ชาติ ซึ่งเป็นหน่อให้สยามพัฒนาเป็นประเทศตามรูปที่ปรากฏในปัจจุบัน

จุดมุ่งหมายของหนังสือเล่มนี้ คือ การศึกษาถึงเรื่องการจัดระเบียบสังคมไทย

• โดยเน้นการจัดระเบียบสังคมไทย
• โดยเน้นการจัดระเบียบชนชั้น
• การเขยิบฐานะทางสังคม

ผู้เขียนกำหนดระยะเวลาในการศึกษาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๓๒๕ - ๒๔๑๖ คือ ตั้งแต่การสถาปนากรุงเทพเป็นราชธานี จนถึงต้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

เหตุผลในการเลือกระยะเวลาดังกล่าวนี้ก็คือ

• การจัดระเบียบทางสังคมในช่วงเวลาดังกล่าว มีลักษณะเป็นแบบไทยๆ ก่อนถึงการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ ที่ได้อิทธิพลในช่วง พ.ศ. ๒๔๑๑ - ๒๔๕๑ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ซึ่งมีผลให้การการจัดระเบียบทางสังคม และความสัมพันธ์ทางชนชั้นเปลี่ยนแปลงไป ได้แก่ การเลิกทาส เลิกไพร่
• เอกสารในช่วงเวลานี้ มีมากเพียงพอที่จะเป็นข้อมูลสำหรับทำการวิจัยได้ แม้ว่าเนื้อหาข้อมูลจะอยู่ในช่วงต้นรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่เริ่มสถาปนากรุงเทพฯ ในสมัยรัชกาลที่ ๑ ถึงต้นรัชกาลที่ ๕

 แหล่งข้อมูล 

• http://www.rsu.ac.th/soc/corner63.html
• http://www.thaipoet.net/index.php?lay=boardshow&ac=webboard_show&Category=thaipoetnet&thispage=43&No=282790