สุเมเรียนเป็นชนชาติใดไม่มีหลักฐานที่ระบุชัดเจน แต่เชื่อกันว่าเมื่อประมาณ 4,000 ปีก่อนคริสต์ศักราชชาวสุเมเรียนได้อพยพมาจากที่ราบสูงอิหร่านและเข้ามาตั้งถิ่นฐานตรงบริเวณดินดอนสามเหลี่ยม (Delta) ปากแม่น้ำไทกรีส-ยูเฟรตีส ซึ่งในเวลาต่อมาถูกเรียกว่า ดินแดนซูเมอร์ (Sumer) ปัจจุบันคือดินแดนทางตอนใต้ของกรุงแบกแดดลงมาถึงอ่าวเปอร์เซีย

          ในระยะแรกชุมชนจะเป็นแบบหมู่บ้านยุคหินใหม่ ต่อมาหมู่บ้านก็ได้ขยายตัวขึ้นเป็นชุมชนวัด และกลายเป็นเมืองตามลำดับ เมืองที่มีความสำคัญ ได้แก่ เมืองเออร์(Ur) เมืองอิเรค (Ereck) เมืองอิริดู (Eridu) เมืองลากาซ (Lagash) และเมืองนิปเปอร์ (Nippur) แต่ละเมืองจะมีชุมชนเล็กๆรายรอบอยู่ ทำให้มีลักษณะคล้ายรัฐขนาดเล็ก เรียกว่า นครรัฐ (City State) นครรัฐเหล่านี้ต่างปกครองเป็นอิสระต่อกัน บางครั้งก็จะรบกันเพื่อชิงความเป็นใหญ่ 

 

        ชาวสุเมเรียนมีความเชื่อในการนับถือเทพเจ้าหลายองค์ แต่ละนครรัฐจะมีเทพเจ้าประทับอยู่ในวัดใหญ่ที่เรียกว่า ซิกกูแรต (Ziggurat) ซึ่งชาวสุเมเรียนเป็นผู้สร้างขึ้นเพื่อให้เป็นศูนย์กลางของนครรัฐ ในระยะแรกพระจะเป็นผู้ดูแลกิจการต่างๆ ในนครรัฐ ไม่ว่าจะเป็นการเก็บภาษี อาหาร ตลอดจนควบคุมดูแลเกี่ยวกับการชลประทานและการทำไร่นา ต่อมาเมื่อเกิดการรบกันระหว่างนครรัฐ อำนาจการปกครองจึงเปลี่ยนมาอยู่ที่นักรบหรือกษัตริย์ ซึ่งเป็นผู้เข้มแข็งสามารถปกป้องนครรัฐได้ โดยจะทำหน้าที่ควบคุมดูแลกิจการต่าง ๆ แทนพระ