การปกครองสมัยสุโขทัยตอนต้น

การเมืองการปกครองสมัยสุโขทัยตอนต้น การปกครองสมัยสุโขทัยตอนต้นเป็นการปกครองแบบ พ่อปกครองลูก

มีลักษณะสำคัญ 4 ประการคือ

1. รูปแบบราชาธิปไตร หมายถึง ผู้เป็นพระมหากษัตริย์ทรงเป็นผู้ปกครองสูงสุด

2. รูปแบบบิดาปกครองบุตร หมายถึง พระมหากษัตริย์ทรงมีความใกล้ชิดกับประชาชนมาก จึงเปรียบเสมือนหัวหน้าครอบครัว หรือ พ่อ จึงมักมีคำนำหน้าว่า พ่อขุน

3.ลักษณะลดหลั่นกันลงมาเป็นขั้นๆ เริ่มจากหลายครอบครัวรวมกันเป็นบ้าน มีพ่อบ้านเป็นผู้ปกครอง หลายบ้านรวมกันเป็นเมือง มีพ่อเมืองเป็นผู้ปกครอง หลายเมืองรวมกันเป็นประเทศ มีพ่อขุนเป็นผู้ปกครอง

4. การยึดหลักธรรมในพระพุทธศาสนาในการบริหารบ้านเมือง

การปกครองสมัยสุโขทัยแบ่งเป็น 3 ลักษณะคือ

1. การปกครองแบบพ่อปกครองลูก การปกครองลักษณะนี้ พระมหากษัตริย์ทรงเปรียบเสมือนพ่อของประชาชน การปกครองเช่นนี้เด่นชัดมากในสมัยพ่อขุนรามคำแหง

2. การปกครองแบบธรรมราชา หรือ ธรรมาธิปไตร เป็นลักษณะการปกครองที่ยึดหลักการปกครองโดยใช้พระพุทธศาสนา

3. การปกครองโดยยึดหลักสิทธิเสรีภาพ เป็นการปกครองที่พระมหากษัตริย์ไม่ได้ทรงใช้อำนาจอย่างเด็ดขาด

การจัดระเบียบสมัยโขทัย

1. เมืองหลวงหรือเมืองราชธานี เป็นที่ประทับของพระหมากษัตริย์ พระราชวังและวัดจำนวนมากตั้งอยู่ในและนอกกำแพง ราชธานีเป็นศูนย์กลางของการปกครอง

2. เมืองลูกหลวง เป็นเมืองหน้าด่านตั้งอยู่นอกราชธานีห่างจากเมืองหลวงมีระยะทางการเดินเท้าประมาณ 2 วัน ได้แก่เมือง ศรีสัชนาลัย เมืองสองแคว เมืองสระหลวง เมืองชากังราว เมืองลูกหลวงเป็นเมืองที่เข้าเชื้อนางวงศ์ได้รับการแต่งตั้งจากพระมหากษัตริย์

3. เมืองพระยามหานคร หรือเมืองชั้นนอก มีเข้าเมืองหรือขุนนางชั้นผู้ใหม่เป็นผู้ปกครอง

4. เมืองประเทศราช เมืองที่อยู่นอกราชอาณาจักรโดยยอมสวามิภักดิ์ต่อสุโขทัย โดยการส่งเครื่องราชบรรณาการให้ และมีเข้าเมืองเดิมปกครอง

จัดทำโดย นางสาว ณัฏฐิมา พิมพวาทิน ม.4/4 เลขที่ 4

อ้างอิงโดย http://school.obec.go.th/wachirathamsopit/social/unit02.htm