นางบุษบา ในวรรณคดีเรื่องอิเหนา
มีกษัตริย์วงศ์เทวาสี่พระนคร เป็นพี่น้องกัน ครองเมืองสำคัญตามลำดับ
คือ กุเรปัน ดาหา กาหลังสิงหัดส่าหรี มเหสีของท้าวกุเรปันและท้าวดาหา
เป็นพี่น้องกันด้วย ท้าวกุเรปันมีโอรสชื่อ อิเหนา ซึ่งเป็นตัวละครเอกของเรื่อง
เป็นชายหนุ่มรูปงามมีความสามารถเชี่ยวชาญในการรบ และเป็นชาย
ที่มีเสน่ห์ เป็นที่ชื่นชอบของเพศตรงข้าม ส่วนท้าวดาหามีธิดา ชื่อ บุษบา
ซึ่งรูปงามมาก เป็นนางเอกของเรื่อง
ลักษณะตัวละคร
วิหยาสะกำ
เป็นลูกของท้าวกะหมังกุหนิง เป็นผู้มีความเอาแต่ใจตน และลุ่มหลงในรูปรสภายนอก ดูได้จากให้พ่อของตนไปส่งนางบุษบา ทั้งที่รู้ว่านางบุษบามีคู่หมั้นแล้ว แต่ก็ยังต้องการนางบุษบา เพราะ วิหยาสะกำลุ่มเกิดหลงในรูปรส ที่ได้เห็น สังเกตได้จากกลอนที่วิหยาสะกำ ทรงบรรยายถึงความสวยของนางบุษบาดังนึ้
ท้าวกุเรปัน
ทรงตั้งอยู่ในสัจจะมาก ทรงยึดถือความถูกต้องมาก่อน เมื่ออิเหนาก่อเหตุก็ไม่ทรงเข้าข้างอิเหนาแต่อย่างไร ทรงเป็นผู้ที่ถือเกียรติแห่งวงศ์เทวามาเป็นอันดับหนึ่ง เช่นเดียวกันกับท้าวดาหา ท้าวกาหลัง และท้าวสิงหัดส่าหรี ท้าวกุเรปันทรงมีพระทัยเด็ดเดี่ยวมาก จะเห็นได้จากเมื่อทรงโปรดให้อิเหนายกทัพจากหมันหยาไปช่วยดาหารบ ทรงยอมที่จะตัดความเป้นพ่อลูกกันหากอิเหนาไม่ยอมยกไปช่วย
อิเหนา
เป็นคนที่ชอบผูหญิงสวยเเล้วเจ้าชู้
บุษบา
เป็นหญิงที่มีจิตใจงดงาม
เเล้วซื่อสัตย์ต่อความรัก
ข้อมูลเชิงวิชาการ
เป็นบทละครที่สามารถใช้เป็นสื่อการเรียนการสอนได้
ถิ่นกำเนิด
นางบุษบาเป็นธิดาของท้าวดาหากันนางประไหมสุหรี
วรรณคดีเกี่ยวข้อง
เรื่องอิเหนา
เกร็ดน่ารู้
เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับหญิงสาวที่สวยมาก กับ ถูกคู่อิเหนาปฎิเสธเเต่งงาน
สรุป
บุษบา เจ้าหญิงผู้เลอโฉมแห่งเมืองดาหา ความงามของนางถูกบรรยายไว้หลายตอน เช่น
จึงประสูติพระธิดายาใจ
งามวิไลล้ำเลิศเพริศพราย
อันอัศจรรย์ที่บันดาด
ก็อันตรธานสูญหาย
ยังกลิ่นหอมรวยชวยชาย
จึงถวายพระนามตามเหตุนั้น
ชื่อระเด่นบุษบาหนึ่งหรัด