เรือแข่งเมืองน่าน
๒. พิธีกรรมการอัญเชิญเจ้าแม่ตะเคียนให้ไปสิงสถิตในเรือแข่งของหมู่บ้าน
->หมู่บ้านหรือชุมชนใด ได้ชักลากไม้ตะเคียนมาเพื่อทำการขุดเรือแข่ง จะต้องมีพิธีกรรมอัญเชิญเจ้าแม่ตะเคียนหรือแม่ย่านางมาสิงสถิตอยู่ในเรือ แข่งซึ่งจะอัญเชิญจากตอไม้ตะเคียนที่ตัดแล้ว ผู้ทำพิธี (เข้าจ้ำ) จะนำเอาด้ายสายสิญจน์ ข้าวเหนียวที่นึ่งสุกแล้ว กล้วยน้ำว้าสุก ดอกไม้ ธูป เทียน บรรจุลงในกรวยใบตองแล้วนำไปประกอบพิธีกรรมบริเวณตรงตอต้นตะเคียน โดยการผูกวนแบบทักขิณาวัฏ (วนทางขวา) ๓ รอบ เสร็จแล้วนำด้ายสายสิญจน์มาวางบนพานบรรจุดอกไม้ กล้วยน้ำว้าสุก ข้าวเหนียว เสื้อผ้า กระจก แป้ง หวี น้ำอบ น้ำหอม จากนั้นจุดรูป ๙ ดอก เทียน ๙ เล่ม แล้วยกพานทูนขึ้นเหนือศรีษะ กล่าวขึ้นว่า “ณ ตั้งแต่นี้ไปขออันเจินหื้อตั๋วเจ้าแม่ แม่ย่านาง มาอยู่ที่เส้นด้ายสายสิญจน์เส้นนี้เน้อ เพื่อหมู่เฮาจะเจินเจ้าแม่ไปอยู่ที่เฮียแข่งเน้อเจ้า” (ขออัญเชิญ เจ้าแม่ไม้ตะเคียนมาเป็นเจ้าแม่ย่านางเรือแข่ง ให้มาสิงสถิตอยู่ในด้ายสายสิญจน์เส้นนี้เทอญ) รอเวลาจนกระทั่งธูปและเทียนไหม้จนหมดเรียบร้อยแล้ว ก็จะมีการวาไม้เสี่ยงทาย ถ้าหากไม้เสี่ยงทายยาวออกไปเดิม ถือว่าแม่ย่านางยินยอมที่จะมาสิงสถิตอยู่ในเส้นด้ายสายสิญจน์ แต่ถ้าหากว่าไม้เสี่ยงทาย มีความยาวเท่าเดิม ก็ถือเสมือนว่าแม่ย่านางไม่มีความประสงค์ที่จะไปสถิตเป็นแม่ย่านาง หรือแม่ย่านางยังไม่ยินยอมที่จะไปสิงสถิตเป็นแม่ย่านางประจำเรือแข่งลำนั้น ผู้ทำพิธี (ข้าวจ้ำ) ก็จะกล่าวย้ำขอขมา อัญเชิญอีกครั้งหนึ่ง ในครั้งนี้อาจจะต้องมีการบนบานจะถวายเครื่องเซ่นไหว้ จนกระทั่งการวาไม้เสี่ยงทายยาวออกไปจากเดิมแสดงว่าแม่ย่านางยินยอม เครื่องเซ่นไหว้ก็ได้แก่ หัวหมู ไก่ต้มสุราขาว เป็นต้น สำหรับระยะเวลาในการทำพิธีกรรมอัญเชิญแม่ย่านางลงสู่ด้ายสายสิญจน์จะใช้เวลา ประมาณ ๑ – ๒ ชั่วโมง เป็นอย่างน้อย หลังจากนั้นก็ม้วนด้ายสายสิญจน์และนำมาวางบนพาน
เมื่อเดินทางมาถึงที่หมู่บ้านหรือชุมชนแล้วก็จะนำพานที่มีเสื้อผ้า กระจก แป้ง หวี น้ำอบน้ำหอม และด้ายสายสิญจน์มาวางไว้บนไม้ตะเคียน แล้วบอกกล่าวอัญเชิญเจ้าแม่ตะเคียนให้มาสิงสถิตอยู่ที่ต้นไม้ตะเคียนต้นนั้น หลังจากนั้นก็นำพานที่ใส่เสื้อผ้า กระจก แป้ง หวี น้ำอบ น้ำหอม และด้ายสายสิญจน์ไปเก็บไว้ที่ศาลเพียงตา ซึ่งสร้างให้อยู่บริเวณใกล้เคียงกับไม้ตะเคียนที่ตัดไว้ รอเวลาที่จะต้องหาฤกษ์งามยามดีที่จะทำการขุดเรือแข่งต่อไป
หนูไม่เคยรู้ว่าเรื่อทำมาจากต้นตะเคียนคาวนี่หนูได้รู้เเล้วค่ะ
เพราะหนูได้อ่านจากที่คุณครูพิมพ์ จากน้องเเพววา
เพิ่งรู้นะครับ เรือแข่งทำจากต้นตะเคียง
เป็นกำลังใจให้สร้างบร๊อกดีๆอย่างนี้อีกนะครับ
แหล่งที่มา http://www.thaigoodview.com/node/29268