การเคลื่อนที่แบบหมุน
การเคลื่อนที่แบบหมุนของลูกข่างม้ง
ต้องการพลิกฟื้นภูมิปัญญาพื้นบ้านเกี่ยวกับการสร้างและ การเล่น ลูกข่างม้ง ด้วยการร่วมกัน ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อเวลาในการหมุนของลูกข่าง โดยใช้ระเบียบวิธีทางวิทยาศาสตร์ เพื่อสร้างลูกข่างที่จะสามารถหมุน ได้นานที่สุดเข้าร่วมการแข่งขันในเทศกาลปีใหม่ม้ง และยังจะส่งผลให้ผู้ที่ศึกษามองเห็นความสำคัญของสิ่งใกล้ตัว สนุกกับการเรียนรู้ เกิดความภาคภูมิใจที่สามารถนำความรู้ไปอธิบายปรากฏการณ์หรือสิ่งที่พบเห็นในชีวิตประจำวัน ได้ สร้างและเกิดองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง เกิดความรัก ความภาคภูมิใจ ในท้องถิ่นของตนเองและร่วมสืบสาน ภูมิปัญญาพื้นบ้านให้คงอยู่ตลอดไป
พิจารณา การหมุนของลูกข่างม้งเป็นการเคลื่อนที่แบบหมุนรอบแกนคงที่ ซึ่งการหมุนของลูกข่างม้งจะมีการหมุนที่แตกต่างจากลูกข่างของทางภาคกลางหรือลูกข่างโว้เพราะลูกข่างม้ง ไม่มีการส่ายควง ขณะหมุน แต่จะส่ายควงเล็กน้อยขณะที่ใกล้จะหยุดหมุนเท่านั้น ตามหลักการของการเคลื่อนที่แบบหมุน ปริมาณที่ต้านการหมุน เรียก โมเมนต์ความเฉื่อย ซึ่งโมเมนต์ความเฉื่อยขึ้นอยู่กับมวล และการกระจายมวล