ประวัติศาสตร์สากลในความหมายทั่วไป หมายถึง ประวัติศาสตร์ของผู้และชาติต่าง ๆ ในโลกตะวันตก (Western World) ซึ่งได้แก่ ผู้คนและชาติในทวีปยุโรป และอเมริกา

ประวัติศาสตร์สากลมีช่วงเวลาที่ยาวนาน นักประวัติศาสตร์ได้แบ่งเป็นช่วงเวลาที่มีลักษณะร่วกันเรียกเป็นสมัย คือสมัยโบราณ สมัยปัจจุบัน หรือร่วมสมัย

นักประวัติศาสตร์สากล ได้พัฒนาวิธีการศึกษาประวัติศาสตร์มาเป็นเวลาประมาณ 2,500 ปีมาแล้ว เพื่อการศึกษาประวัติศาสตร์มีความถูกต้อง น่าเชื่อถือ ทำให้เรารู้จักและเข้าใจ เรื่องราวทั้งหลายของผ้คนในอดีตได้

การนับและการเทียบศักราชสากลและไทย

1. การนับศักราชสากลที่นิยมใช้กันมากที่สุดในปัจจุบันคือ คริสต์ศักราช ซึ่งเป็นศักราชของคริสต์ศาสนา เริ่มนับเมื่อพระเยซู(ประสูติ)ซึ่งเป็ฯศาสนาของคริสต์ศาสนา นับเป็น คริสต์ศักราช1(ค.ศ.1)A.D.1ย่อมาจากคำว่า " Anno Domini"

2. การนับศักราชไทย ที่ใช้กันปัจจุบัน คือพุทธศักราช ซึ่งเป็นศักราชของพระพุทธศาสนาคือ พ.ศ. หลังจากที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันปรินิพพานแล้ว 1 ปี คือ ปีแรกนับเป็นพ.ศ. 0 เมื่อครบหนึ่งปีจึงเริ่มนับ พ.ศ. 1

          นอกจากการนับศักราชเป็ฯแบบ พ.ศ. แล้ว ในเมืองไทยยังมีการนับศักราชแบบอื่น ๆ รัตนโกสินทร์ (ร.ศ.)จุลศักราช (จ.ศ.)มหาศักราช(ม.ศ.)มีเกณฑ์การเทียบดังนี้

ร.ศ.+ 2324 = พ.ศ.          พ.ศ. - 2324  = ร.ศ.

จ.ศ.+1181 =  พ.ศ.          พ.ศ. -1181   = จ.ศ.

ม.ศ.+621   =  พ.ศ.         พ.ศ.-621      =  ม.ศ.

หลักเกณฑ์การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์

1. การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์สากล

แบ่งตามความเจริญทางอารยธรรมของมนุษย์

แบ่งตามการเริ่มต้นของเหตุการณ์สำคัญ

แบ่งตามชื่อจักรกวรรดิ หรืออาณาจักรที่สำคัญที่เคยรุ่งเรือง

แบ่งตามราชวงศ์ที่ปกครองประเทศ

แบ่งตามการตั้งเมืองหลวง

2. การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์

ส่วนใหญ่ยึดถือหลักเกณฑ์ของประวัติศาสตร์สากล แบ่งเป็น สมัยก่อนประวัติศาสตร์ไทย และสมัยประวัติศาสตร์ไทย

สมัยประวัติศาสตร์ไทยแบ่งตาม

สมัยโบราณหรือสมัยก่อนสุโขทัย ตั้งแต่ พ.ศ.1180 ถึง พ.ศ.1792

สมัยสุโขทัย ตั้งแต่ พ.ศ. 1792 ถึง 2006

สมัยอยุธยา ตั้งแต่ พ.ศ. 1893 ถึง พ.ศ. 2310

สมัยธนบุรี ตั้งแต่ พ.ศ. 2310 ถึง พ.ศ. 2325

สมัยรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่ พ.ศ. 2325 ถึง ปัจจุบัน

ตัวอย่างเหตุการณ์สำคัญที่แสดงความสัมพันธ์และความต่อเนื่องของกาลเวลา

1. ประวัติศาสตร์สากล

       เหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์สากกลจะนำมาเป็ฯตัวอย่างคือ ยุคจักรวรรดินิยม เกิดขึ้นมาจากปัจจัยหลายประการ ทั้งการเมือง เศรษฐกิจ และพลังทางสังคม ซึ่งทำให้ประเทศในทวีปยุโรปมีอำนาจเข้มแข็งมีความก้าวหน้า ทางเศรษฐกิจ มีความเจริญรุ่งเรือง แต่การมีอำนาจและความมั่นคงดังกล่าวเกิดขึ้นมาเพราะการปฏิวัติอุสาหกรรม  และยุคจักรวรรดินิยม สิ้นสุดเมื่อสงครามโลลกครั้งที่ 1 ซึ่งทำให้มหาอำนาจทั้งหลายหยุดกการล่าอาณษนิคม แต่อาณานิคมทั้งหลายที่เป็นอยู่ก็ยังคงเป็นอาณานิคมต่อมาอีกหลายปี หลายชาติ เริ่มเรียกร้องเอกราช และส่วนใหญ่ได้เอกราชคืนภายหลังสงครามโลกครั้งที่ 2

2. ประวัติศาสตร์ไทย

        เหตุการณืสำคัญในประวัติศาสตร์ไทย ที่นำมาเป็นตัวอย่าง คือ ยุคการปรับปรุงประเทศอยู่ในช่วง พ.ศ. 2394-2475 หรือในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวถึงพระบาทามเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ระหว่างนี้มีการปรับปรังและปฏิรูปประเทศทุกด้านทั้งการปกครอง สังคม เศรษฐกิจ วัฒนธรรม ฯลฯ