สฟิงซ์ (Sphinx)

ที่มาของภาพ : www.skn.ac.th/skl/project/gpa48/egp6.htm

     เป็นสัตว์ที่มีส่วนผสมของสัตว์หลายชนิดรวมอยู่ในตัวเดียวกัน ตามความเชื่อของคนแต่ละท้องถิ่น เพราะสฟิงซ์มีอยู่หลายเผ่าพันธุ์ต่างไปตามการแต่งเติมสีสัน ให้น่ากลัวมากขึ้นเท่าไร

สฟิงซ์ของกรีก

ที่มาของภาพ : www.thaiclinic.com/cgi-bin/wb_xp/YaBB.pl?boar...

     สฟิงซ์ของกรีกเป็นหนึ่งในลูกๆของอีคิดนาและไทฟอน สฟิงซ์มีใบหน้าและทรวงอกของหญิงสาว ท่อนล่างเป็นสิงโตและมีปีกแบบนกอินทรี มีลักษณะนิสัยชอบทรยศหักหลัง ก้าวร้าวรุนแรง และกระหายเลือด และพวกนี้ยังชอบกินคนเป็นอาหารด้วย

     ลักษณะที่เด่นชัดของสฟิงซ์ กรีกอีกอย่างหนึ่งก็คือ ความคล้ายแมว หรือจะว่าอีกทีก็คล้ายผู้หญิงด้วย นั่นคือ มันจะพูด คุยหยอกเหยื่อของมันก่อนที่จะกินเข้าไป แต่อย่างไรก็ตาม ถ้าหากเกิดเหยื่อหนีรอดไปได้ สฟิงซ์จะบินดิ่งทิ้งตัวกระแทกพื้นหรืออะไรสักอย่าง ด้วยความโกรธเกรี้ยวจนตายไปเอง

     เรื่องราวเกี่ยวกับสฟิงซ์ของกรีก ที่โด่งดังเรื่องหนึ่งคือ เรื่องของ เจ้าแม่เฮรา (Hera) ซึ่งมอบหมายหน้าที่ลงโทษชาวเมืองธีบีส (Thebes) เพราะความเมามายไร้สติของพวกเขา หลังจากที่ ไดโอนิซุส เทพแห่งเมรัยได้มาสอนการทำไวน์ ให้แก่ชาวเมืองนี้ ตามปกติสฟิงซ์จะไม่เข้าขย้ำเหยื่อ ที่ผ่านมาในทันทีทันใด แต่จะให้โอกาสเหยื่อด้วยการถามปัญหา ที่เรียกกันว่าปัญหาของตัวสฟิงซ์ (The Riddle of the Sphinx) ซึ่งสัญญาจะปล่อยเหยื่อเป็นอิสระ หากตอบปัญหาของนางได้ ตามท้องเรื่องที่จะกล่าวถึง เอดิปุส (Oedipus) แห่งโครินท์ผ่านมาในเมืองธีบีสพอดิบพอดี สฟิงซ์กระโดดออกมา จากหลังพุ่มไม้ แลบลิ้นเลียปากด้วยความอยากกินเนื้อ ก่อนจะส่งเสียงคำรามให้ขวัญหาย เข้าใส่เอดิปุสและถามปัญหา "อะไรเอ่ยเดินสี่ตีนในยามเช้า เดินสอง ตีน ในยามสาย และเดินสามตีนในยามเย็น….? "อ๋อ มันก็คือมนุษย์นั่นแล ย่อมเดินด้วยการคลานทั้งมือและเข่า เมื่อยังเป็นเด็ก ยืนด้วยขาสอง ข้าง เมื่อโตเต็มที่ และต้องใช้ไม้เท้าพยุงตัวเอง เป็นขาที่สามในยามสายัณห์ของชีวิต" เอดิปุสตอบอย่างไม่ลังเล สฟิงซ์เมื่อได้ฟังคำตอบ ที่ไม่คิดว่าจะได้ยินจากมนุษย์หน้าไหนเลย ถึงกับกรีดร้องด้วยความเจ็บใจ นางโผบินขึ้น บนฟ้า แล้วทิ้งตัวดิ่งลงฆ่าตัวตายในทะเล

สฟิงซ์ของอียิปต์ 

ที่มาของภาพ : http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=luvlystar&month=07-07-2008&group=2&gblog=10

     เป็นพันธุ์ที่เราเรียกว่า แอนโดรสฟิงซ์ (Andro-Sphinx) เป็นการผสมกันระหว่างมนุษย์กับสิงโต ส่วนหัวที่เหมือนมนุษย์นั้น มีสัญลักษณ์ ของฟาโรห์อียิปต์แสดงไว้ชัดเจน คือมีเคราที่คาง ตรงหน้าผากมีงูจงอางแผ่แม่เบี้ย และมีเครื่องประดับ รัดเกล้าแบบกษัตริย์โดยรอบ ว่ากันว่า สฟิงซ์ คือ รูปเหมือนขนาดใหญ่กว่าร่างจริงสองเท่าของฮาร์มาชิส เทพแห่งรุ่งอรุณ เมื่อตอนที่แปลงร่าง เป็นสิงโต มีเศียร เป็นฟาโรห์อียิปต์หรือ "sphingein" แปลว่า "การบีบรัด"

รูปสลักสฟิงซ์ของอียิปต์ที่มีชื่อเสียงมากที่สุดคือ มหาสฟิงซ์ (The Great Sphinx of Giza) บริเวณใกล้กับพีระมิดคาเฟร ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ หมู่พีระมิดแห่งกิซ่า (Giza Pyramid Complex)

แหล่งที่มา : http://writer.dek-d.com/Writer/story/view.php?id=387194

Sphinx

ที่มาของภาพ : http://kids.niehs.nih.gov/chicken3.htm

Description 
  There are three types of sphinx.

The androsphinx, the typical lion with a human face/head
The criosphinx, a ram-headed lion.
The hierocosphonx has the body of a lion and the head of a hawk.
Rarely was the Egyptian sphinx portrayed as a female. When it was, it symbolized Isis and/or the reigning queen. In Egypt the intellectual faculties ennobled the bestial traits present in the physical makeup of this creature.

  But, in early Greek mythology, the bestial nature warped the mind and spirit of this being and it was portrayed as an unhappy monster, a symbol of the 'terrible mother'; the monster of death bringing extreme bad luck and the perversion of the intellect, womanhood, and power.

  The Greek sphinx had the bust and head of a lady, the wings of an eagle, the body and legs of a lioness, and the tail of a snake or dragon. Sometimes it was portrayed with the body of a bull and the legs of a lion. Like many other fabulous beasts, the Greek sphinx was thought to live in the Ethiopian mountains.

  The Assyrian sphinx looked quite different from the Egyptian one. It had a human head, wings, and the parts of a bull and a lion. Sometimes it had five legs instead of the usual four.

  The Roman sphinx was a simple solar symbol.
 Nomadic Arabs, coming across the Great Sphinx in the Egyptian desert, referred to it as the "Father of Terrors."

ที่มาของภาพ : http://www.guardians.net/hawass/sphinx2.htm

Origins
  The Sphinx is a legendary creature made up of both human and animal parts. This figure originated in Egypt and then spread, with many modifications, throughout the ancient world. Its name comes from the Greek "sphingo" which means "to strangle."

ที่มาของภาพ : http://www.guardians.net/hawass/sphinx2.htm

Role
  The Egyptian androsphinx guarded pyramids, tombs, and sacred highways.

The Phoenicians and Syrians linked the sphinx to the guardian spirit lamassu and made it a symbol of rulership and the guardian of temples and palaces.

ที่มาของภาพ : http://www.guardians.net/hawass/sphinx2.htm

Symbol
  The Egyptian androsphinx is a symbol of abundance, power, wisdom, mysteries, riddles, truth, unity, and secrets. Sometimes a pair of sphinx was pictured with the tree of Life as a symbol of fertility and conception. As a solar symbol, the sphinx is often associated with the sun god Ra; Horus in the Horizon; and Harmakhis, the Lord of the Two Horizons, who represents the rising and setting sun, rebirth, and resurrection. Androsphinx usually bear the face of the pharaoh who ordered their construction and symbolize the divine power and wisdom he used to rule and protect his people.

  Since its form combines human and animal parts into one body, the sphinx usually symbolizes the union of mind and body or intellectual, spiritual, and physical strengths with varying results. It is also, when composed of four animals including a human, a symbol of the four elements - earth, wind, fire, and water. The Druids counted a many-breasted sphinx among their fertility and maternal symbols.

  As the Lord of the Two Horizons, the androsphinx's dual nature came to reflect the dual nature of Christ who was both human and divine. Like many other solar symbols, the androsphinx was placed in or near early Christian graves as a representation of the divine Light of the World.

  Sphinx composed of a man's head and chest, eagle's wings, a bull's hindquarters, and a lions' forequarters became symbols of the Biblical tetramorph and the four living creatures of Revelation. [Ezek 1:5-14; Rev. 4:6-8] These in turn represent the cherubim; the four Evangelists and their Gospels - Matthew, Mark, Luke, and John; the four kings of the created world - the lion (king of the jungle), the eagle (king of the air), the bull (king of the farm), and man (king of creation); and, according to St. Jerome, Christ's Incarnation (the man), His Passion (the bull), His Resurrection (the Lion), and His Ascension (the eagle).

แหล่งที่มา : http://monsters.monstrous.com/sphinx.htm