ภาคแรกกำเนิดพระพุทธรูป

                      ต่อมามีคติการสร้างพระพุทธรูปเกิดขึ้นใหม่ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  มีพระราชประสงค์จะทรงบำเพ็ญพระราชกุศลให้เหมือนอย่างที่พระมหากษัตริย์ครั้งกรุงศรีอยุธยาได้เคยทรงบำเพ็ญ  จึงโปรดฯ ให้สมเด็จพระมหา สมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรส   ทรงคิดค้นคัดเลือกพุทธอิริยาบถปางต่างๆ ตามเรื่องที่มีในพุทธประวัติ แล้วโปรดเกล้า ฯ ให้สร้างเพิ่มเติมขึ้นนับรวมกับแบบเดิมเป็น   40 ปาง ประดิษฐานอยู่ในหอราชกรมานุสรณ์ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม คือ

                     1.  ปางทุกกรกิริยา                           2.ปางรับมธุปายาส                    3.  ปางลอยถาด     

                     4. ปางทรงรับหญ้าคา                      5.ปางมารวิชัย                            6  ปางสมาธิ         

                     7. ปางถวายเนตร                             8. ปางจงกรมแก้ว                      9  ปางประสานบาตร   

                  10. ปางฉันสมอ                                 11. ปางลีลา                               12. ปางประทานเอหิภิกษุอุปสมบท                  

                  13. ปางปลงกรรมฐาน                      14. ปางห้ามสมุทร                     15. ปางอุ้มบาตร
                  16. ปางภุตตกิจ                                 17. ปางพระเกศธาตุ                 18. ปางเสด็จลงเรือขนาน

                  19. ปางห้ามญาติ                             20. ปางพระป่าเลไลยก์             21. ปางห้ามพระแก่นจันทน์

                  22. ปางนาคาวโลกน์                       23. ปางปลงพระชนม์                 24. ปางรับอุทกัง

                  25. ปางพระสรงน้ำ                          26. ปางยืน                                   27. ปางคันธารราฐ
                  28. ปางพระรำพึง                            29. ปางสมาธิเพชร                      30. ปางแสดงชราธรรม
                  31. ปางประดิษฐานพระพุทธบาท  32. ปางสำแดงโอฬาริกนิมิต      33. ปางรับผลมะม่วง
                  34. ปางขับพระวักกลิ                      35. ปางไสยา                               36. ปางฉันมธุปายาส
                  37.ปางห้ามมาร                               38. ปางสนเข็น                             39. ปางทรงตั้งพระอัครสาวก
                 40. ปางเปิดโลก  

               ในสมุดตำราฉบับหลวงครั้งรัชกาลที่ ๓  มีตำราทักษาเป็นตำราที่โหรใช้สำหรับพยากรณ์  กำหนดพระพุทธรูปประจำวันไว้ดังนี้                          

                               พระอาทิตย์ พระถวายเนตร
                               พระจันทร์ พระห้ามสมุทร
                               พระอังคาร พระไสยา (ในรัชกาลที่ ๕ ทรงเปลี่ยนเป็นพระคันธารราฐ)
                               พระพุธ พระอุ้มบาตร
                               พระพฤหัสบดี พระสมาธิ
                               พระศุกร์ พระรำพึง
                               พระเสาร์ พระนาคปรก
                               พระราหู พระป่าเลไลยก์
                               พระเกตุ พระขัดสมาธิเพชร นั่งสมาธิ