ได้ยินชื่อ “วังสวนผักกาด” อยู่บ่อยครั้ง นั่งรถผ่านก็หลายหน 
          ในที่สุดได้ใช้เวลาว่างวันเสาร์ ไปเที่ยว “วังสวนผักกาด” หรือพิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด
          ที่นี่ค่อนข้างจะเงียบเหงา มีนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติเป็นส่วนมาก พร้อมด้วยไกด์น้อง ๆ นักศึกษาที่พานำชมในภาษาต่าง ๆ

          พิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด ไม่ต่างกับพิพิธภัณฑ์อื่น ๆ ที่มีคนเที่ยวน้อย และนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่มีความตั้งใจจะไปชมเพื่อให้รู้จริง ๆ ไม่ใช่ไปเพื่อหามุมถ่ายรูป หรือใช้สถานที่นั้นเป็นเพียงพื้นหลังประกอบภาพถ่าย

          “พิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด” ตั้งอยู่บนถนนศรีอยุธยา เยื้อง ๆ กับโรงแรมสยามซิตี้และโรงเรียนศรีอยุธยา สามารถเดินทางไปได้ทั้งรถไฟฟ้าบีทีเอส ลงสถานีพญาไท หรือมาทางประตูน้ำ โรงแรมอินทรา นั่งรถเมล์สาย 72 หรือจะมาทางอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ นั่งรถเมล์สายที่เลี้ยวเข้าถนนศรีอยุธยา เช่น  77, 17, 14

          ที่มาของคำว่า “วังสวนผักกาด” เนื่องจากพื้นที่เดิมตรงนี้เคยเป็นสวนผักกาดของคนจีนนั่นเอง!
          “วังสวนผักกาด” เป็นเรือนไทยที่มีอายุมากกว่า 100 ปี ในอดีตเป็นที่ประทับของพลตรี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุมภฏพงษ์บริพัตร กรมหมื่นนครสวรรค์ศักดิพินิต หรือเสด็จในกรมฯ พระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และชายา คือ ม.ร.ว.พันธุ์ทิพย์ บริพัตร

          กล่าวได้ว่า “วังสวนผักกาด” เป็นสถานที่รับรองแขกและจัดแสดงของสะสม บางชิ้นได้รับเป็นมรดกตกทอดจากพระบิดา คือ จอมพลเรือ จอมพลสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต หรือทูลกระหม่อมบริพัตรฯ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี นับเป็นบ้านแห่งแรกที่เปิดให้ผู้อื่นได้เข้าชมบ้าน ขณะที่เจ้าของบ้านยังใช้เป็นที่พักอาศัยอยู่ 

          ปัจจุบันวังสวนผักกาดอยู่ในความดูแลของมูลนิธิจุมภฏ-พันธุ์ทิพย์ องค์กรการกุศลที่ ม.ร.ว.พันธุ์ทิพย์ บริพัตร ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปีพ.ศ.2511

          พื้นที่ภายในพิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด ประกอบด้วยเรือนไทย 8 หลัง 
          เรือนไทยหลังที่ 1 จัดแสดงเครื่องดนตรีไทย และโบราณวัตถุในแต่ละยุค เช่น กลองโบราณขนาดใหญ่ ระนาด ฆ้อง ซอสามสาย พระพุทธรูป เทวรูป งานประติมากรรม
          เรือนไทยหลังที่ 2 จัดแสดงหินและแร่ที่มีค่า กูบสำหรับนั่งบนหลังช้าง ตู้พระไตรปิฎกลายรดน้ำ ของใช้ส่วนพระองค์ของ ม.ร.ว.พันธุ์ทิพย์ บริพัตร 
          เรือนไทยหลังที่ 3 จัดแสดงเครื่องถ้วยเบญจรงค์ เครื่องถมเงินถมทอง ภาพเขียน
          เรือนไทยหลังที่ 4 เคยใช้เป็นพื้นที่ต้อนรับและรับประทานอาหารค่ำ ปัจจุบันยังมีการใช้งานในโอกาสต่าง ๆ ด้วย พื้นที่ภายในเป็นห้องพระพุทธรูปสมัยต่าง ๆ ผนังด้านนอกห้องจัดแสดงบานประตูฝังมุก สมัยอยุธยาตอนปลาย
          เรือนไทยหลังที่ 5 จัดแสดงโบราณวัตถุวัฒนธรรมบ้านเชียงก่อนประวัติศาสตร์ หิน แร่ หอย และฟอสซิลปลา 
          เรือนไทยหลังที่ 6 เป็นส่วนพิพิธภัณฑ์โขน ตุ๊กตาดินเหนียวเรื่องรามเกียรติ์ และกองทัพตุ๊กตาตอนศึกกุมภกรรณ
          เรือนไทยหลังที่ 7 จัดแสดงเครื่องชามสังคโลกสมัยสุโขทัย เครื่องถ้วยจีน เครื่องเคลือบสีเขียว ศิลปะพม่า ตุ๊กตาเสียกบาล เครื่องมือหิน เครื่องปั้นดินเผาสมัยก่อนประวัติศาสตร์
          เรือนไทยหลังที่ 8 จัดแสดงเครื่องแก้ว เครื่องเงิน เครื่องลายคราม แจกันรูปผักกาด

          * ศิลปาคารจุมภฏ-พันธุ์ทิพย์ แบ่งพื้นที่บนชั้น 2 เป็น ห้องบ้านเชียง  จัดแสดงโบราณวัตถุวัฒนธรรมบ้านเชียง อายุ 1,800-5,600 ปี และ ห้องศิลปนิทรรศมารศี จัดกิจกรรมและนิทรรศการศิลปะแขนงต่าง ๆ 
           * เรือพระที่นั่งเก้ากึ่งพยาม 
          เรือที่รัชกาลที่ 5 พระราชทานแก่ทูลกระหม่อมบริพัตรฯ พระราชโอรส ซึ่งเป็นพระบิดาของเสด็จในกรมฯ เพื่อใช้เป็นขบวนเรือตามเสด็จประพาสต้น 
          * หอเขียน 
          สถาปัตยกรรมชิ้นเอกของพิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด ประกอบด้วยภาพลายรดน้ำ เรื่องพุทธประวัติและ รามเกียรติ์

          เสียดายที่พื้นที่จัดแสดงภายในส่วนใหญ่ห้ามถ่ายภาพ  ยกเว้นพื้นที่บริเวณรอบนอก สามารถถ่ายภาพได้ ไม่มีภาพถ่ายเป็นความทรงจำ แต่สามารถซื้อโปสการ์ดได้ที่ร้านขายของที่ระลึกของพิพิธภัณฑ์ 

          เวลาเปิดให้บริการ 09.00-16.00 น.  ทุกวัน ค่าเข้าชม 50 บาทสำหรับคนไทย เมื่อซื้อตั๋วเข้าชมแล้วจะได้รับแผ่นพับแสดงข้อมูลเบื้องต้นของเรือนไทยแต่ละหลัง พร้อมคำแนะนำจากไกด์นักศึกษาที่อาสามาทำหน้าที่นี้ 
          รถประจำทางที่ผ่าน 14, 17, 72, 74, 77, 159, 204, 536, 539 
          สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม โทร.0-2246-1775-6 ต่อ 229, 0-2245-4934 

          www.suanpakkad.com

โดย พี่นู๋ "ซูชี๋" thaigoodview.ryo@gmail.com

25-1-52