คำอุทานบอกอาการจะมีเครื่องหมายอัศเจรีย์ (!) กำกับอยู่ คำอุทาน
บอกอาการนี้จะพูดออกใสเพื่อแสดงอารมณ์ของผู้พูด เช่น ดีใจ เสียใจ ตกใจ แปลกใจ ฯลฯ

๒. คำอุทานในบทร้อยกรองคำอุทานเหล่านี้จะปรากฎอยู่
ในบทร้อยกรอง เช่น อ้า โอ้ เอย เอ๋ย เฮย แล แฮ นา นอ ฯลฯ ใช้แทรกลงในถ้อยคำเพื่อความสละสลวย เช่น

                    โอ้ดวงเดือนก่ำฟ้า              ชวนฝัน ยิ่งเอย
         ใบพฤกษ์จับแสงจันทร์                   ป่ากว้าง
         หมู่แมลงเพรียกหากัน                     ดุจเพื่อน รักนา
         ป่าปลอบผู้อ้างว้าง                         ปลดเศร้าอุราหมอง

                                                                                     จตุภูมิ วงษ์แก้ว

     
    
 ๑. การเขียนอธิบาย

     คือ การเขียนเพื่ออธิบายความหมายให้กระจ่าง หรือขยายความ
ให้มีรายละเอียด ชัดเจนขึ้น หรือชี้แจงสิ่งต่างๆ ให้แจ่มแจ้งขึ้น
งานเขียนที่มีลักษณะเป็นการอธิบายนี้ ผู้เขียนสามารถนำถ้อยคำมาเรียบเรียง
ได้อย่างถูกต้องเหมาะสมและสละสลวย เพื่อให้ผู้อื่นเข้าสิ่งต่างๆ
ได้ตรงตามที่ผู้เขียนต้องการ

๑.การเขียนอธิบายจากการสังเกตสิ่งแวดล้อมในธรรมชาติ

จำเป็นต้องฝึกตนเองให้เป็นคนช่างสังเกต จดจำข้อมูลให้เม่นยำ 
ต้องมีวิธีการเขียนเป็นไปตามลำดับ ไม่สับสน รู้จักใช้ถ้อยคำ
ที่เหมาะสมด้วยจึงจะทำให้งานเขียนชวนให้ผู้อื่นติดตาม

๒.การเขียนอธิบายจากการสังเกตพฤติกรรมของบุคคล

เป็นการเขียนอธิบายถึงความคิดที่สัมพันธ์กับการกระทำ ตลอดจนวิธีทำ
สิ่งต่าง ๆ

ข้าวหน้าไก่นึ่งกุนเชียงเห็ดหอม
                        “เข้าครัวกับหมึกแดง”
                นำกระทะตั้งไฟใส่น้ำมันพอร้อนใส่ต้นหอมซอย กระเทียมสับผัดจนหอม
นำไก่ กุนเชียง และเห็ดหอมผัดพอสุก ตักเรียงใส่ถ้วยสำหรับนึ่ง ผสมข้าวเจ้า
และข้าวเหนียว นำไปล้างให้สะอาดแล้วเทใส่ซี้อิ้วขาว น้ำมันหอย น้ำมันงา
พริกไทยขาว เทลงใสถ้วยข้าว แล้วนำไปนึ่งจนกระทั่งสุก พอสุกนำถ้วย
คว่ำลงเอาส่วนที่มีไก่ กุนเชียง เห็ดหอมไว้ข้างบนแต่งหน้าด้วยผักชี
ทานกับแตงกวา พริกชี้ฟ้าเขียวหั่น และต้นหอม
                                                                หมึกแดง
                          เดลินิวส์ ฉบับวันศุกร์ที่ ๑๖ มกราคม พ.ศ.๒๕๔๗ หน้า ๖

         การเขียนอธิบายเหตุผล จะพบในงานเขียนรูปแบบต่าง ๆ กัน เช่น อยู่ในเรียงความ บทความ คำปราศรัย โอวาท สุนทรพจน์ คำไว้อาลัย
คำกล่าวสดุดี ฯลฯ

คนฉลาด
        เมื่อเราหาเงินหาทองได้  เราก็ควรใช้ให้มันเป็นประโยชน์ ใช้สำหรับ
ตนบ้าง กินอยู่ เครื่องนุ่งห่ม จัดบ้านจัดเรือนตามสมควรแก่ฐานะ เหลือจากนั้นเราก็แบ่งปันส่วนบำเพ็ญสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่เพื่อนมนุษย์ ช่วยสร้างสิ่งที่ควรสร้าง เช่น โรงเรียน โรงพยาบาล สถานสงเคราะห์คนชรา คนพิการ
        เราอยู่สบาย มีทรัพย์สินเงินทองจับจ่ายใช้สอย เราก็นึกถึงความลำบากของคนเหล่านั้นบ้าง  โดยช่วยอนุเคราะห์เกื้อกูลเขาตามฐานะ หรือว่าเรามีปัญญามีสมองมีเงินทอง  แทนที่จะนั่งให้เขากู้ท่าเดียว เราก็เอาไปหมุนสร้างโรงงานประเภทต่างๆก็เท่ากับสงเคราะห์เพื่อนมนุษย์
เหมือนกัน เพราะคนที่ยากจนจะได้เข้าไปอาศัยเป็นกรรมการรับใช้ในโรงงาน ทำให้การเงินหมุนเวียน คนเหล่านั้นได้กินได้ใช้อยู่ เราก็นอนกลางคืนก็นอน
เป็นสุข หลับเป็นสุข  อย่างนี้เป็นการสงเคราะห์ทั้งเขาทั้งเรา  รู้จักใช้สิ่งที่เรามีให้เป็นประโยชน์แก่เพื่อนมนุษย์ คนเหล่านี้ เขาเรียกว่า เป็นคนฉลาดใช้เงินเป็น

                                                                        พระธรรมโกศาจาย์ (ปัญญานันทภิกขุ)

๑. เขียนให้ถูกต้องตามอักขรวิธี โดยใช้สระ พยัญชนะ และวรรณยุกต์ให้ถูกต้อง การแบ่งวรรคตอนควรระมัดระวังให้มาก เพราะถ้าเว้นวรรคผิด อาจให้ผิดความหมาย
๒. การนำข้อความของผู้อื่นมาเขียน ต้องให้เกียรติเจ้าของข้อความนั้น โดยอ้างอิงแหล่งที่มา และใส่เครื่องหมายคลุมข้อความที่ยกมาอ้าง เช่น
        “(ข้อความ) จากหนังสือ “(ชื่อหนังสือ)” ของ “(ชื่อผู้แต่ง)”
๓. ข้อเขียนนั้นต้องไม่ทำความเดือดร้อน รำคาญใจ และเกิดความเสียหายแก่ผู้อื่น เช่น เขียนชื่อ – นามสกุล ยศ ตำแหน่ง ไม่ถูกต้อง ใช้ภาษาที่ทำให้เกิดความเข้าใจผิด หรือมีความหมายถึงสิ่งไม่ดีไม่งาม
๔. ไม่เขียนข้อความพาดพิงให้ผู้อื่นเสียชื่อเสียงซึ่งอาจถูกฟ้อง เรียกค่าเสียหายในข้อหาหมิ่นประมาท ไม่ควรใช้อารมณ์ของตนเองในการเขียนวิจารณ์ผู้อื่นโดย ปราศจากเหตุผล และข้อเท็จจริง
๕. เขียนสิ่งที่มีคุณค่าและเป็นประโยชน์ต่อตนเองและส่วนรวม ทั้งด้านความรู้ ความบันเทิง เพื่อให้เกิดความสามัคคีและความสงบสุขแก่สังคมและประเทศชาติ