แนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมศึกษาแบบบูรณาการด้วย BIP DECS Model
การออกแบบการจัดการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมศึกษาแบบบูรณาการด้วย BIP DECS Model ใช้การออกแบบการเรียนรู้จากประสบการณ์ตรง (The Experiential Learning) ซึ่งมีจุดเด่น คือ ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ได้ทุกที่ทุกเวลา ทั้งนี้เนื่องจากองค์ความรู้ของประเด็นศึกษาอยู่รอบตัวผู้เรียน ไม่ว่าจะเป็นสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติหรือสิ่งแวดล้อมทางสังคมวัฒนธรรมที่มนุษย์สร้างขึ้น การจัดการเรียนรู้แก่ผู้เรียนจึงเป็นการจัดระบบในการสื่อความหมายที่แฝงอยู่ในสิ่งแวดล้อมธรรมชาติและสังคมวัฒนธรรมให้ชัดเจนยิ่งขึ้น โดยบูรณาการแนวคิดจากหลายสาขาวิชาเข้าด้วยกันเพื่อให้ผู้เรียนสามารถพิจารณาและเรียนรู้สิ่งแวดล้อมได้อย่างเป็นองค์รวม เช่นเดียวกับที่สรรพสิ่งในธรรมชาติและสังคมมนุษย์ล้วนแต่เชื่อมโยงสัมพันธ์กันเป็นหนึ่งเดียว
ผู้สอนได้ดำเนินกิจกรรมในรูปแบบของกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนใน “ชุมนุมนักสำรวจแห่งท้องทุ่ง” โดยเริ่มต้นจากความสนใจของผู้เรียนที่ต้องการจะสำรวจสิ่งแวดล้อมรอบตัวและมีครูที่ปรึกษาช่วยแนะนำ มุ่งเน้นศึกษาสิ่งแวดล้อมทุกบริบท รวมทั้งวัฒนธรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่นด้วยกระบวนการสิ่งแวดล้อมศึกษา BIP DECS Model ซึ่งดัดแปลงมาจากโครงการนักสำรวจแห่งท้องทุ่งของศูนย์ศึกษาธรรมชาติและระบบนิเวศเกษตร จังหวัดปทุมธานี ทั้งนี้แต่ละขั้นตอนจะช่วยเปิดโอกาสให้นักเรียนได้คิดวิเคราะห์และใกล้ชิดกับธรรมชาติและชุมชนมากขึ้น จนเกิดความเข้าใจและตระหนักในความสำคัญของสิ่งแวดล้อม และภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึ่งการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมศึกษาแบบบูรณาการด้วย BIP DECS Model ทั้ง 7 ขั้นตอน
จากการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมศึกษาแบบบูรณาการด้วย BIP DECS Model พบว่า ผู้เรียนมีความสุข สนุกในการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมใกล้ตัวในชุมชนของตนเอง มีการพัฒนาตนเองเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี รู้สึกภูมิใจ หวงแหนและช่วยกันอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและภูมิปัญญาท้องถิ่นของตนเอง และครูที่ปรึกษาได้ค้นพบศักยภาพในการเรียนรู้ของผู้เรียนแต่ละคน
ข้อเสนอแนะ ควรมีการพัฒนาการส่งเสริมให้มีการนำเอาภูมิปัญญาท้องถิ่นในการจัดการเรียนการรู้อย่างจริงจัง เพราะภูมิปัญญาท้องถิ่น คือ รากเหง้า ความแข็งแรงของสังคม
สำหรับแนวทางในการพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมศึกษาสำหรับเยาวชนนั้น ครูที่ปรึกษาไม่ควรยึดติดกับหลักสูตรมากจนเกินไป พยายามคิดให้นอกกรอบและสร้างสรรค์ มีการวางแผนขั้นตอนการจัดกิจกรรมอย่างเป็นระบบและบูรณาการทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้และเน้นการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน และที่สำคัญต้องเข้าใจจุดมุ่งหมายและคุณลักษณะที่พึงประสงค์ของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้สิ่งแวดล้อมศึกษาสำหรับเยาวชน