ชื่อสามัญ Heliconia
ชื่อวิทยาศาสตร์ Heliconia spp
ชื่อพื้นเมือง ก้ามกุ้ง สร้อยกัทลี
ลักษณ์ทั่วไป ธรรมรักษาเป็นพรรณไม้ล้มลุกอวบน้ำมีลำต้นใต้ดินเรียกว่า เหง้า ลักษณะคล้ายกับกล้วยลำต้นมีความสูงประมาณ1-2เมตร
การเจริญเติบโต
จะแตกหน่อออกมาเป็นกอ ใบเรียงตัวสลับกัน ลักษณะของใบคล้ายใบกล้วยหรือพุทธรักษา มีสีเขียว ผิวเรียบเป็นมัน ขนาดของใบขึ้นกับชนิดของพันธุ์ ออกดอกเป็นช่อตรงส่วนยอดของลำต้น ลักษาณะช่อดอกตั้งและห้อยลง แล้วแต่ชนิดพันธุ์ในแต่ละช่อดอกมี 4 - 8 ดอก ดอกมีสีส้ม สีแดง เหลือง และชมพู ผลคือส่วนของดอกเมื่อแก่ก็จะกลายเป็นเมล็ด
การขยายพันธุ์
1.ใช้เมล็ด นำเมล็ดที่สุก เอาส่วนที่เป็นเนื้อออก เพาะในกระบะสึกเท่ากับความหนาของเมล็ด เมล็ดจะงอกภายใน 2 สัปดาห์
2. การแยกกอ แยกกอให้มีลำต้นเทียมและเหง้าติดอยู่ 1-2 ต้น ทำความสะอาด จุ่มยาฆ่าเชื้อรา นำไปชำในถุงพลาสติกที่ใส่วัสดุ
เพาะชำที่ระบายน้ำได้ดี ชำในที่ร่มรำไรประมาณ 4-6 สัปดาห์ รากใหม่เร่ิมงอก
3. การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ทำให้ได้ธรรมรักษาที่ปลอดโรค ในปริมาณมากในเวลาไม่นาน
ประโยชน์ ใช้ปลูกไม้ดอกไม้ประดับสวยงาม เเละเป็นสิริมงคล
ความเชื่อ ชาวไทยนิยมนำมาใช้บูชาพระ เพราะเชื่อว่า เป็นดอกไม้ที่เหมาะสำหรับบูชาพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ที่ชาวพุทธทั้งหลายนิยมบูชา คนโบราณเชื่อกันว่า หากครอบครัวใด ที่ปลูกต้นธรรมรักษาเอาไว้ในบริเวณบ้าน สมาชิกทุกคนภายในบ้าน ก็จะได้รับการปกป้อง คุ้มครองแคล้วคลาดจากอันตราย คนในครอบครัวจึงมีแต่ความสงบสุข
เกร็ดความรู้อื่น เป็นต้นไม้ประจำจังหวัดลำปาง เป็นต้นไม้ประจำมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
แหล่งอ้างอิง:
www.aopdh06.doae.go.th