วงจรชีวิตแมลงปอ(Dragonfly life cycle)

รูปภาพของ newnalove

                                                       

                                                                  

                         

               


มลงปอ หรือ ที่รู้จักในภาษาอังกฤษว่า มังกรบินจิ๋ว (Dragonfly) ซึ่งถือว่า เป็นสัตว์ดึกดำบรรพ์ ที่สามารถดำรงเผ่าพันธุ์ให้อยู่รอดมาได้ จนถึงปัจจุบันนี้นั้น เมื่อนับอายุรวมแล้ว พบว่ามันเป็นสมาชิกกลุ่มหนึ่ง ของโลกที่เกิดขึ้นมานานถึง 300 ล้านปี แมลงปอจัดเป็นแมลงชนิดหนึ่ง ในกลุ่มไฟลั่ม อาร์โทรโปดา(Phylum Arthropoda) ซึ่งมีการขุดพบฟอสซิล ที่แสดงให้เห็นว่า มันเคยอาศัยอยู่ในยุค Carboniferous ซึ่งเป็นยุคที่เริ่ม มีการปรากฏตัวของแมลงปอ และแมลงปอเข็ม

 


โดยนักวิทยาศาสตร์สันนิษฐานว่า แมลงปอเคยอยู่ในทะเลมาก่อน แล้วหลังจากนั้นจึงขึ้นมาอาศัยบนบก และในน้ำจืด พวกมันมีขนาดใหญ่มาก ความยาวของปีกทั้งสองข้าง เมื่อวัดรวมกันแล้ว ยาวถึงประมาณ 29 นิ้ว ดังนั้น แมลงปอ จึงจัดว่าเป็นแมลงที่ใหญ่ที่สุด ในบรรดาแมลงของยุคนั้น ต่อมาจึงวิวัฒนาการขนาดและรูปร่าง จนกระทั่งมีขนาดเล็กลง โดยปัจจุบันแ มลงปอพันธุ์ที่ใหญ่ที่สุด มีขนาดความยาวจากปลายปีกทั้งสองข้าง เหลือเพียง 7.5 นิ้ว เท่านั้น


บนโลกนี้ มีแมลงปออยู่มากกว่า 5,000 ชนิด ( species ) จัดได้ประมาณ 500 สกุล ( genus ) โดยแมลงปอ ที่เราพบเห็นกันได้บ่อยจะมีอยู่ 2 กลุ่ม คือ แมลงปอเข็ม (Damselfly) และแมลงปอบ้าน (Dragonfly) ซึ่งทั้งคู่เป็นญาติที่มีรูปร่างแบบเดียวกัน และมีวงจรชีวิตเหมือนกันทุกอย่าง ทว่าเมื่อเทียบในส่วนของสรีระ แมลงปอบ้านจะตัวโตกว่า โดยขนาดความยาวลำตัวจะมีประมาณ 5 เชนติเมตร นอกจากนี้ เมื่อแมลงปอบ้าน เกาะอยู่นิ่งๆ มันจะกางปีกออกขนานกับพื้น ขณะที่แมลงปอเข็ม จะหุบปีกทั้งสองข้างประกบกัน ทั้งปีกคู่ในและคู่นอกแมลงปอจะมีหลากหลายสีสัน ตามแต่ชนิดของมัน แต่มีลักษณะร่างกายเหมือนกัน ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ ส่วนหัว ส่วนอก และส่วนท้อง

 


ส่วนหัวของแมลงปอจะประกอบด้วย สองส่วนหลักคือ ดวงตาขนาดใหญ่ 2 ดวง ที่ภายในดวงตาใหญ่แต่ละข้างนั้น ก็ จะเต็มไปด้วยดวงตาขนาดเล็กๆ ซึ่งมีลักษณะเป็นรูป 6 เหลี่ยม อีกนับแสนดวง ซึ่งเป็นสิ่ง ที่ธรรมชาติสร้างขึ้นมาเพื่อ ช่วยให้มันสามารถมองเห็น และจับเหยื่อที่มีขนาดเล็กได้ อีกส่วนก็คือ เขี้ยวที่ปาก ซึ่งมีไว้เพื่อกัดกินสัตว์อื่น ด้วยเหตุนี้ แมลงปอ จึงได้รับการขนานนามว่าเป็น "mosquito hawk”

 


ส่วนอกจะประกอบด้วยขา3 คู่ (6 ขา) ที่มีไว้เพื่อให้มันสามารถจับเหยื่อได้อย่างแน่นหนา และด้านบนของส่วนอกจะเป็นปีกบางใสอีก 2 คู่ ซึ่งถือว่าเป็นส่วนกล้ามเนื้อที่แข็งแร็งมาก เพราะมีประโยชน์ช่วย ทำให้มันบินได้รวดเร็วมากยิ่งขึ้น

 


ส่วนท้องจะเป็นพื้นที่สำหรับอวัยวะที่ช่วยในการหายใจและอวัยวะเพศ

 แมลงปอจะมีวงจรชีวิตแบ่งออกเป็น 3 ช่วง คือ ระยะการเป็นไข่ เป็นตัวโม่ง และระยะโตเต็มวัยที่จะกลายเป็นแมลงปออย่างสมบูรณ์

    โดยธรรมชาติแล้ว เมื่อถึงเวลาผสมพันธุ์ แมลงปอตัวผู้จะมีช่องเปิดของน้ำเชื้อ ที่ปลายหาง แต่มันจะเอา ถุงน้ำเชื้อมาเก็บไว้ ที่อวัยะเก็บน้ำเชื้อซึ่งอยู่บริเวณหน้าอก จนเมื่อมันเจอกับตัวเมีย มันจะใช้ขาคว้าตัวเมียเอาไว้ แล้วค่อยๆ เกาะหลังตัวเมียไว้จนแน่น จากนั้นทั้งคู่ก็จะบิน เกาะกันไปกลางอากาศในท่าเดิม(tandem position) สักพักตัวเมียจะ เอาช่องเพศของตัวเองขึ้น ไปแตะที่อวัยวะเก็บน้ำเชื้อของตัวผู้ (wheel position) จากนั้น ทั้งคู่ก็อาจจะแยกกัน หรือ พากันบินไปในท่าที่ ยังเกาะกันอยู่ ก่อนที่ตัวเมียจะวางไข่ ซึ่งจะเลือกวางด้วยการดำน้ำ หรือใช้ช่วงท้องแหย่ลงในน้ำ แล้ววางไข่ให้ติดกับพืชน้ำ

      

  


เมื่อตัวเมียวางไข่แล้วจะใช้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์ - 1 เดือนไข่ก็จะฝัก เมื่อไข่ฟักเป็นตัวระยะนี้จะเรียกว่า "ตัวโม่ง" ซึ่งแตกต่างจากแมลงปอที่โตเต็มวัย พวกมันมีปีกขนาดเล็กมาก และฟันล่างขนาดใหญ่ โดยจะอาศัย อยู่ในน้ำ และจับสัตว์น้ำเล็กๆ รวมถึง ลูกปู ลูกหอย ลูกอ๊อดและลูกปลา กินเป็นอาหาร ด้วยเหตุนี้ ตัวโม่งจึงจัดว่ามันเป็นสัตว์ ที่ดุร้ายมากเพราะว่ามันกินไม่เลือกเลย

 


ตัวโม่งหายใจในน้ำโดย ใช้เหงือกที่อยู่ในระบบการย่อยอาหารในร่างกายของมัน ที่สามารถสกัดออกซิเจน ออกมาจากน้ำได้ โดยมันจะหายใจด้วยการดูดน้ำเข้าไปในท้อง และหลังจากนั้นน้ำจะเลื่อนไปที่เหงือก ซึ่งเป็นเครื่องหายใจเพื่อสกัดออกซิเจน เมื่อได้รับออกซิเจนเพียงพอแล้ว จะพ่นน้ำออกมาอย่างรวดเร็ว นอกจากนั้น มันยังเป็นระบบการขับเคลื่อน ซึ่งทำงานเหมือนไอพ่น ทำให้ตัวโม่ง สามารถเคลื่อนที่ ไปในน้ำได้อย่างรวดเร็วด้วย

 


ตัวโม่งจะใช้ชีวิตในน้ำเป็นระยะเวลา 1-4 ปี (ขึ้นอยู่กับพันธ์)โดยระหว่างนั้น พวกมันจะลอกคราบประมาณ 10-15 ครั้ง ซึ่งแต่ละครั้ง ตัวก็จะโตขึ้นเรื่อย ๆ ด้วย จนกระทั่ง เมื่อลอกคราบครั้งสุดท้าย 

พวกมันก็จะคลาน ขึ้นไปบนกิ่งก้านพืชใกล้ผิวน้ำ แล้วเริ่มหายใจด้วยท่ออากาศ ซึ่งอยู่ภายในร่างกาย หลังจากนั้นคราบจะค่อยๆ ถูกลอกออก เริ่มจากส่วนหัว ท้อง ขา และปีก ตามลำดับ จากนั้นปีกจะค่อยๆ กางออกอย่างช้าๆ เลือดในร่างกาย จะถูกปั้มเข้าไปในปีก โดยใช้เวลาหลายชั่วโมง กว่าปีกจะแข็งแรง และกลายเป็นแมลงปอ ที่พร้อมจะบินและล่าเหยื่อ อย่างพวก ยุง เพลี้ย ยุง ริ้น แมลงวัน ผีเสื้อ ผึ้ง รวมทั้งแมลงปอด้วยกัน แต่น่าเสียดายที่ มันสามารถใช้ชีวิตเป็นแมลงปออย่างสมบูรณ์ ได้เพียงไม่กี่เดือนเท่านั้น

 


แมลงปอนับว่าเป็นแมลงที่ดุร้าย กินง่าย ไม่เลือกเหยื่อ มันกินแมลงแทบทุกชนิดและทุกตัวที่อ่อนแอกว่า แต่ที่น่าทึ่งก็คือ การบินของแมลงปอนั้น เปรียบได้กับเครื่องบินรวมเฮลิคอปเตอร์ เพราะมันสามารถบินได้ถึง 100 กิโลเมตร / ชั่วโมง เมี่อเทียบกับขนาดลำตัว ที่มีความยาวไม่กี่เซนติเมตร หรือเท่ากัน 20,000 – 30,000 ช่วงตัวในแวลาเพียง 1 นาที และการขยับปีกขึ้น - ลง อย่างรวดเร็ว เฉลี่ยประมาณ 500 กว่าครั้ง / วินาที

 


อย่างไรก็ตาม เนื่องจากกฎของธรรมชาติ ที่สร้างให้มันจะต้องเป็นทั้งผู้ล่า และผู้ถูกล่าในเวลาเดียวกัน ในขณะที่ยังเป็นตัวโม่ง ศัตรูที่ร้ายกาจของมัน ก็มีมากเช่นเดียวกัน ไม่ว่าจะเป็น ปลา ด้วงดิ่ง แมลงเหนี่ยง และมวนต่างๆ อย่าง แมลงป่องน้ำ และแมลงดาสวนที่ดุร้าย ซึ่งคอยไล่จับตัวโม่ง มาดูดน้ำเลี้ยงจนตาย ส่วนแมลงปอที่โตเต็มวัย อาจกลายเป็นอาหารของนก หรือสัตว์เลื้อยคลาน และสัตว์สะเทิ้นน้ำสะเทิ้นบก เช่น จิ้งหรีด จิ้งเหลน ตุ๊กแก อึ่งอ่าง คางคก หรือแมลงมุม

 


อย่างไรก็ตาม แมลงปอ ถือเป็นสัตว์ที่ไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ ทว่ากลับมีคุณประโยชน์มาก สำหรับการควบคุมทางชีวภาพ ซึ่งสามารถเป็นตัวบ่งชี้ถึง สภาพแวดล้อมทางธรรมชาติได้เป็นอย่างดี เพราะแมลงปอจะหายไปถ้าน้ำเริ่มเน่าหรือสกปรก

 




                                                                

 

 

มหาวิทยาลัยศรีปทุม ผู้ใหญ่ใจดี
 

 ช่วยด้วยครับ
นักเรียนที่สร้างบล็อก กรุณาอย่า
คัดลอกข้อมูลจากเว็บอื่นทั้งหมด
ควรนำมาจากหลายๆ เว็บ แล้ววิเคราะห์ สังเคราะห์ และเขียนขึ้นใหม่
หากคัดลอกทั้งหมด จะถูกดำเนินคดี
ตามกฎหมายจากเจ้าของลิขสิทธิ์
มีโทษทั้งจำคุกและปรับในอัตราสูง

ช่วยกันนะครับ 
ไทยกู๊ดวิวจะได้อยู่นานๆ 
ไม่ถูกปิดเสียก่อน

ขอขอบคุณในความร่วมมือครับ

อ่านรายละเอียด

ด่วน...... ขณะนี้
พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2558 
มีผลบังคับใช้แล้ว 
ขอให้นักเรียนและคุณครูที่ใช้งาน
เว็บ thaigoodview ในการส่งการบ้าน
ระมัดระวังการละเมิดลิขสิทธิ์ด้วย
อ่านรายละเอียดที่นี่ครับ

 

สมาชิกที่ออนไลน์

ขณะนี้มี สมาชิก 0 คน และ ผู้เยี่ยมชม 532 คน กำลังออนไลน์