มาอ่านงานเขียนที่มีทั้งสนุก  สะใจ และเศร้า  ในสมัยรัชกาลที่ 2 กันดีกว่า...........

• ละครนอก    เป็นงานเขียนที่ใช้ภาษาสะใจเพราะเอาไว้ให้ผู้ชายแสดงล้วน  ตัวอย่างเรื่อง" ไกรทอง"  หนึ่งเป็นมนุษย์ หนึ่งเป็นจรเข้ด่าทอกันเพื่อแย่งผัว  ดังนี้
•  กระทืบเท้าเดินเข้าไปใกล้     ถ่มน้ำลายรดให้แล้วร้องว่า        เดิมทีผัวมึงอ้ายกุมภา        ขึ้นมาคร่าคาบกูลงไป
•   แล้วจำแลงแปลงเป็นมนุษย์     ฉวยฉุดมือถือไหล่        จำเป็นเสียตัวด้วยกลัวภัย       กูได้จงจิตไปติดตาม
• ไม่เหมือนอีอุบาทว์ชาติกุมภีล์          ตัวกะลีกะล่ำส่ำสาม  ลอยหน้าลอยตาว่าข้างาม    แต่งจริตติดตามผัวกูมา
•  กูจะว่าให้สาสมใจ    อีจัญไรร้อยแปดเพศยา   แม้นไม่เข็ดหลาบยังหยาบช้า  จะให้ข้ากูตบไสคอไป

• ละครใน  เป็นงานเขียนที่สวยสดงดงามด้วยถ้อยคำภาษาละเมียดละไม  เหมาะแก่ผู้หญิงใช้แสดงทั้งเรื่อง   ตัวอย่างนี้คือนางจินตะหราตัดพ้อตอว่าอิเหนา
แล้วว่าอนิจจาความรัก        เพิ่งประจักษ์ดั่งสายน้ำไหล    
 ตั้งแต่จะเชี่ยวเป็นเกลียวไป       ที่ไหนเลยจะไหลคืนมา
• เสภา   นางทองประศรีคนเจ้าคารม ปากจัดจ้านแสดงอารมณ์ขันมากมาย ในเนื้อหา
• เมียจะตายตามผัวกลัวผีหลอก      กลัวหายใจไม่ออกเมื่ออาสัญ
• จะโจนน้ำตายไปตามกัน           กลัวจรเข้มันจรเข้มันจะคาบไป
• เมียจะเชือดคอตายเสียหลายครั้ง  แต่รอรั้งกลัวเจ็บไม่เชือดได้
• จะผูกคอหาเชือกมาเตรียมไว้      เชือกก็ใหญ่กลัวจะรัดมัดต้นคอ
• บทพากย์โขน       เรื่องรามเกียรติ์ เด่นมากเชิงโวหารกวีในการใช้คำให้ความหมาย  ตัวอย่างในตอนนางลอยให้อารมณ์สะเทือนใจดี
• เสียแรงรู้พระเวทมนตร์        ทั้งศรพลอันเกรียงไกร
• เจ้าสีดามาบรรลัย             จะทำศึกไปใยมี
• คทาธรและศรขรรค์           จะหักหั่นให้ยับยี
• ยกเข้าเผาอัคคี                 ให้ม้วยไหม้จะตายตาม