ออเดอร์ไพเมต แบ่งออกเป็น 2 ซับออเดอร์
คือ
ซับออร์เดอร์โพรซิมิโอ (suborder prosimii) เรียกไพเมตกลุ่มนี้ว่า
โพรซีเมียน (prosimian)
เป็นไพรเมตพวกแรกมีแผ่นหนังเรียบเหนือ ริมฝีปากและจมูก
จมูกชุ่มชื้น มีมดลูกเป็น 2 แขนง (biconate)ได้แก่ ลีเมอร์ ลอรีส
อาย อาย และทาร์เซีย
ซับออเดอร์แอนโทรพอยเดีย (suborder anthropoidea)เป็นไพรเมต
ชั้นสูง
เรียกว่าพวกซิเมียน (simians) จมูกไม่มีแผ่นหนังเรียบแต่จมูก
ซิเมียนจะมีขนและจมูกแห้ง มดลูกเป็นถุงเดียว
(simple uterus) ซับออเดอร์ แอนโทพอยเดีย แบ่งออกเป็น 3 ซูปเปอร์แฟมมิลีคือ
ซุปเปอร์แฟมิลิ ซิบอยเดีย (superfammily ceboider) ได้แก่ พวก
ลิงโลกใหม่
(new world monkeys) พวกนี้มีช่องจมูกห่างกัน
โดยมีผนังกั้นและช่องจมูกชี้ออกด้านข้าง
บางชนิดมีหางที่พันต้นไม้ หรือกิ่งไม้ได้
จึงมักอาศัยอยู่บนต้นไม้ พบในทวีปอเมริกาใต้ และ
อเมริกากลาง
ได้แก่ ลิงสไปเดอร์ (spider monkey) ลิงทาร์มาริน
(tarmarin)
และลิงมาร์มอเสท
(marmosets) ลิงคาพูชิน (capuchin)
ลิงพวกนี้ มีสูตรฟัน I:C:PM:M =
2:1:3:3 หรือ 2 ในลิงบางชนิดมีฟัน 36 ซี่
ซุปเปอรืแฟมิลีเซอร์โคพิเทคอยเดีย (superfamily
cercopithe- coider)
ได้แก่ พวกลิงโลกเก่า (old world monkeys)
พบใน ทวีปแอฟริกาและเอเชีย พวกนี้หนังบนจมูกแห้ง
และรูจมูกชิดกัน และชี้ตรงมาข้างหน้าส่วนก้นมีแผ่นหนังหนาปกคลุมมักเป็นผิวหนัง
เกลี้ยงในเพศเมีย
แผ่นหนังที่ก้นมักมีสีสดใส เพื่อดึงดูดเพศ
ตรงข้าม
โดยเฉพาะอย่างยิ่งเวลาก่อนตกไข่ นอกจากนี้ยังมี
กระพุ้งแก้มขยายออกเพื่อกักตุนอาหาร
(cheek pouch) สูตรฟัน ของลิงโลกเก่าเหมือนของมนุษย์คือ I:C:PM:M
=
2:1:2:3 มีฟัน 32 ซี่ ได้แก่ลิงวอก ลิงกัง
ลิงเสน ลิงแสม ลิงบาบูน และค่าง
ซูปเปอร์แฟมิลีโฮมินอยเดีย
(superfamily hominoider) เป็น พวกไม่มีหางมีสูตรฟัน
I:C:PM:M = 2:1:2:3 แบ่งออกเป็น
3 แฟมิลี คือ
แฟมาลีไฮโลบาทีดี
(familly hylobatidae) ได้แก่ ชะนี
(gibbon,Hylobates)
และเซียมมัง (siamang
, Symphylangus) พวกนี้แขนยาวมากจึงเคลื่อนแบบห้อยโหน
ได้ดีกว่าเอพพวกอื่น
แฟมิลี
พองจิดี (family pongidae) เรียกสัตว์พวกนี้ว่า
เอพ (ape) ได้แก่
อุรังอุตัง (orang - utan, Pongo) กอริลลา
(gorilla, Gorilla) ชิมแฟนซี(
chimpanzee, Pan )เคลื่อนตัว บนกิ่งไม้โดยการห้อยโหน
(barchiation) แขนมักยาวกว่าขา
ขาและเท้าเหมาะต่อการเดินมากขึ้นเดิน 2 ขาได้แต่ทรงตัวไม่ดี
จึงมักใช้มือช่วยค้ำยันร่างกาย
เรียกว่า การเดินกึ่งตัวทรง (semierected)
แฟมิลี
โฮมินิดี (family hominidae) ได้แก่ มนุษย์
และ บรรพบุรุษของมนุษย์
แบ่งออกเป็น 2 จีนัส คือ
จีนัส ออสเทรโลพิเทคัส (genus Australopithecus)
ได้แก่
เอพที่คล้ายมนุษย ์ (human - like ape) หรือ
พรีฮิวแมน (prehuman)
จีนัสโฮโม (genus Homo)ได้แก่มนุษย์โบราณหลายชนิด จนถึงมนุษย์ปัจจุบัน
จากการศึกษาลำดับกรดอะมิโนในโปรตีนสามารถคำนวณ
ได้ว่า
อุรังอุตังแยกออกจากพันธุ์มนุษย์เมื่อ 19 ล้านปี ก่อนมาแล้ว
กอริลลาแยกออกจากสายพันธุ์มนุษย์เมื่อ 9 ล้านปีที่แล้ว และสายพันธุ์
ของชิมแฟนซีแยกออกจาก สายพันธุ์มนุษย์
เมื่อ
6 ล้านปีมาแล้ว
|