|
เขื่อนวชิราลงกรณ์
เขื่อนวชิราลงกรณ์ เป็นโครงการหนึ่งของแผนพัฒนาลุ่มน้ำแม่กลอง และการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) ได้พัฒนาให้สามารถผลิตไฟฟ้า เพื่ออำนวยประโยชน์ให้กับประชาชนเพิ่มมากขึ้น เขื่อนวชิราลงกรณ์จึงจัดเป็นเขื่อนอเนกประสงค์อีกแห่งหนึ่ง ของประเทศไทย
เขื่อนวชิราลงกรณ์เป็นเขื่อนหินถมแห่งแรก ของประเทศไทยที่ดาดผิวหน้าด้วยคอนกรีตเสริมเหล็กตั้งอยู่บนแม่น้ำแควน้อย ในท้องที่ ตำบลท่าขนุน อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี อยู่ห่างจากตัวอำเภอไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ประมาณ ๖ กิโลเมตร เขื่อนวชิราลงกรณ์มีความสูงจากฐาน ๙๒ เมตรสันเขื่อนกว้าง ๑๐ เมตร ยาว ๑,๐๑๙ เมตร สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง (รทก.) ๑๖๑.๗๕ เมตร ปริมาตรตัวเขื่อนประมาณ ๘.๑ ล้านลูกบาศก์เมตร
อยู่ที่อำเภอท้องผาภูมิ และอำเภอสังขละบุรีของจังหวัดกาญจนบุรี มีพื้นที่รับน้ำฝน ๓.๗๒๐ ตารางกิโลเมตร ปริมาณน้ำไหลเข้าอ่างเฉลี่ยประมาณปีละ ๕,๕๐๐ ล้านลูกบาศก์เมตร และมีปริมาตรเก็บกักสูงสุดปกติ ๘,๘๖๐ ล้านลูกบาศก์เมตร ที่ระดับ ๑๕๕.๐ เมตร (รทก.)
เป็นอาคารคอนกรีตเสริมเหล็ก ติดตั้งเครื่องกำเนิดไฟฟ้าขนาดกำลังผลิตเครื่องละ๑๐๐,๐๐๐ กิโลวัตต์ จำนวน ๓ เครื่อง รวมกำลังผลิต ๓๐๐,๐๐๐ กิโลวัตต์ ให้พลังงานเฉลี่ยปีละ ๗๖๐ ล้านกิโลวัตต์ชั่วโมง การก่อสร้างเริ่มในเดือนมีนาคม ๒๕๒๒ แล้วเสร็จในปี ๒๕๒๗ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วย สมเด็จพระเทพรัตราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ฯ ทรงประกอบพิธีเปิดเขื่อนวชิราลงกรณ์ เมื่อวันพฤหัสบดีที่ ๙ มกราคม ๒๕๒๙
เขื่อนวชิราลงกรณ์นอกจากสามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าแล้วยังอำนวยประโยชน์ในด้านอื่นๆ เช่น ช่วยบรรเทาอุทกภัย ซึ่งโดยปกติน้ำในฤดูฝน ทั้งในลำน้ำแควน้อย และแควใหญ่จะมีปริมาณมาก เมื่อไหลมารวมกันจะทำให้เกิดน้ำท่วม ลุ่มแม่น้ำแม่กลองเป็นประจำ หลังจากได้ก่อสร้างเขื่อนศรีนครินทร์ และ เขื่อนวชิราลงกรณ์แล้วเสร็จ อ่างเก็บน้ำของเขื่อนทั้งสองจะช่วยเก็บกักไว้ เป็นการบรรเทาอุทกภัยในพื้นที่ ดังกล่าวอย่างถาวร ด้านการชลประทานและการเกษตร ทำให้มีแหล่งน้ำถาวรเพิ่มขึ้นอีกแห่งหนึ่ง เพื่อช่วยเสริมระบบชลประทาน ในพื้นที่ของโครงการแม่กลองใหญ่ โดยเฉพาะทำการเพาะปลูกในฤดูแล้ง จะได้ผลผลิต การเกษตรเพิ่มขึ้น ด้านการประมง อ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนเหมาะสำหรับเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาน้ำจืดได้เป็นอย่างดี และยังช่วยเพิ่มพูนรายได้ให้แก่ประชาชนอีกทางหนึ่งด้วย สำหรับประโยชน์ที่นับว่าสำคัญอีกประการหนึ่งคือ ช่วยต้านน้ำเค็มและน้ำเสียในฤดูแล้ง รวมทั้งยังมีน้ำเสียจากโรงงานอุตสาหกรรมของสองฝั่งแม่กลองอีกส่วนหนึ่ง และจากการปล่อยน้ำจากเขื่อนเพิ่มขึ้นในฤดูแล้งจะช่วยขับไล่น้ำเสียและผลักดันน้ำเค็มทำให้สภาพน้ำในแม่น้ำแม่กลองมีคุณภาพดีขึ้น นอกจากนี้ เขื่อนวชิราลงกรณ์ยังเป็นเส้นทางคมนาคมทางน้ำ และเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญที่สวยงามอีกแห่งหนึ่งของประเทศไทย ในแต่ละปีจะมีนักทัศนาจรทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศมาเยี่ยมชมกันเป็นจำนวนมาก
การช่วยเหลือราษฎร กฟผ.ได้ช่วยเหลือราษฎรที่ได้รับผลกระทบ จำนวน ๑,๘๖๐ ครัวเรือน ในท้องที่อำเภอทองผาภูมิ และอำเภอสังขละบุรี อพยพไปอยู่ในที่จัดสรรแห่งใหม่ โดยจัดสรรที่ดินพร้อมที่ทำกิน จ่ายเงินค่าทดแทนที่ดิน และทรัพย์สิน รวมทั้งก่อสร้างสาธารณูปโภคและสาธารณูปการครบครัน นอกจากนี้ กฟผ. ได้มอบเงินจำนวน ๑๘ ล้านบาท จัดตั้งสหกรณ์การเกษตรขึ้น ๕ แห่งในหมู่บ้านอพยพ จ่ายเงินช่วยเหลือราษฎร์ ในการดำรงชีพในระยะแรก แนะนำการส่งเสริมเกษตรแผนใหม่ เช่น การปลูกพืชเมืองหนาว และยางพารา เป็นต้น รวมทั้งแนะนำให้รู้จักการอนุรักษ์ทรัพยากรสัตว์น้ำและการใช้ ประโยชน์จากทรัพยากรได้ถาวรตลอดไป
ตามเส้นทางสู่เขื่อนวชิราลงกรณ์ มีสถานที่ท่องเที่ยว ทั้งตามธรรมชาติและที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีมากมาย อาทิ
สะพานข้ามแม่น้ำแคว หรือทางรถไฟสายสันติภาพ สถานที่ทางประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่ ที่สะท้อนให้เห็นถึงความโหดร้ายทารุณของสงครามโลกครั้งที่ ๒ อยู่ห่างจากตัวเมืองไปทางทิศเหนือ ประมาณ ๔ กิโลเมตร บริเวณใกล้เคียงกับสะพานนี้ ยังมีหัวรถจักรเก่า ซึ่งเคยใช้งานในเส้นทางสายนี้เมื่อสมัยสงคราม ไว้ให้ชมด้วย ปราสาทเมืองสิงห์ สร้างด้วยศิลาแลงศิลปะสมัยขอมบายน มีความงดงามมาก น้ำตกไทรโยคน้อย หรือน้ำตกเขาพังเป็นน้ำตกขนาดเล็กแต่ดูสวยงามมาก เป็นน้ำตกที่ไหลจากหน้าผาข้างบนเป็นชั้นช่อ แล้วแยกออกเป็นหลายสายลงมารวมกันเป็นแอ่งน้ำเล็กๆ ด้านล่าง ถ้ำดาวดึงส์ ภายในมีหินงอกหินย้อยอายุนับพันปี มีรูปร่างวิจิตรพิสดารต่างๆ บ้างเหมอนโคมระย้า บ้างเหมอนพระปรางค์ เป็นต้น น้ำตกไทรโยคใหญ่ อยู่ห่างจากตัวจังหวัด ๑๐๔ กิโลเมตร ด้านซ้ายมือของเส้นทางสู่ทองผาภูมิเป็นน้ำตกขนาดใหญ่ไหลลงสู่แม่น้ำแควน้อย นักท่องเที่ยวนิยมไปล่องแพกัน นอกจากนี้ยังมีน้ำตกอีกหลายแห่งที่อยู่ในเขตอำเภอทองผาภูมิและอำเภอสังขละบุรี เช่น น้ำตกผาดาดน้ำตกทุ่งนางครวญ น้ำตกไดช่องถ่องและน้ำตกตะเคียนทอง เป็นต้น น้ำพุร้อนหินดาด เป็นน้ำพุร้อนที่ซึมจากหิน สามารถลงอาบได้ เชื่อกันว่าสามารถรักษาโรคได้ โดยเฉพาะพวกอัมพาต อำเภอทองผาภูมิ หรือท่าขนุน ห่างจากตัวเมืองประมาณ ๑๕๐ กิโลเมตร แหล่งท่องเที่ยวส่วนใหญ่อยู่ติดชายแดน เช่น เหมืองปิล็อก บึงเกริงกะเวีย เจดีย์บุอ่อง เป็นต้น ด้านเจดีย์สามองค์ ตั้งอยู่ใกล้อำเภอสังขละบุรี เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปหินอ่อน เจดีย์พุทธคยาจำลอง และยังเป็นที่จำพรรษาของหลวงพ่ออุตตมะ ซึ่งเป็นที่เคารพนับถือของชาวไทย ชาวมอญ และชาวกะเหรี่ยง ภายในบริเวณวัดมีร้านขายของที่ระลึกด้วย
เขื่อนวชิราลงกรณ์เป็นสัญลักษณ์ของความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีที่สามารถผสมผสานไปกับความงามตามธรรมชาติของภูมิประเทศได้อย่างเหมาะสม จัดเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจ ควรค่าแก่การเยี่ยมชมแห่งหนึ่งของอำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี
|
