|
คำว่าสักวา เขียนเป็นสักรวาก็มี คำว่าสักวานี้ย่อมาจากสักวาทะ
หรือสักวาทีซึ่งเป็นคำตรงกันข้าม กับคำปรวาทะ หรือปรวาทีเพราะ ในการเล่นสักวานั้นมีการโต้ตอบกัน เป็นบทกลอน การเล่นสักวาเป็นการเล่น อย่างหนึ่งของชาวไทยมีมาแต่ สมัยอยุธยาเมื่อถึงฤดูน้ำมาก ในเทศกาลทอดกฐิน
ทอดผ้าป่า และเที่ยวทุ่ง ในสมัยนั้นผู้มีบรรดา ศักดิ์ตั้งแต่เจ้านายลงมาจะพา บริวารซึ่งเป็นนักร้องทั้งต้นบท และลูกคู่
มีโทน ทับ กรับ ฉิ่ง ลงเรื่อไปเที่ยวบางลำก็เป็นเรือชาย
บางลำก็เป็นเรือหญิง เมื่อไป พบปะประชุมกันในท้องทุ่งต่างฝ่ายก็คิดบทสักวาร้องโต้ตอบกันสักวา นั้นต้องคิดเป็นกลอนสดโต้ให้ัทัน กันผู้ชำนาญการประพันธ์เท่านั้น จึงจะบอกบทสักวาได ้สักวานิยมเล่นกันมาจนถึงรัชกาล ที่
๕ กรุงรัตนโกสินทร์
(วิเชียร
เกษประทุม ลักษณะคำประพันธ์ไทย )
|
สักวาหวานอื่นมีหมื่นแสน ไม่เหมือนแม้นพจมานที่หวานหอม กลิ่นประเทียบเปรียบดวงพวงพะยอม อาจจะน้อมจิตโน้มด้วยโลมลม แม้นล้อลามหยามหยาบไม่ปลาบปลื้ม ดังดูดดื่มบรเพ็ดต้องเข็ดขม ผู้ดีไพร่ไม่ประกอบชอบอารมณ์ ใครฟังลมเมินหน้าระอาเอย
(พระเจ้าบรมวงศ์เธอ
กรมหลวงบดินทร์ไพศาลโสภณ)
|
๑. กลอนสักวาบทหนึ่งมี ๘ วรรค หรือ
๒ คำกลอน วรรคหนึ่งใช้คำ ตั้งแต่ ๖-๙
คำ ถ้าจะแต่งบทต่อไป ต้องขึ้นบทใหม่ ไม่ต้องมีสัมผัสเกี่ยว
ข้องกับบทต้น ๒. กลอนสักวาต้องขึ้นต้นด้วยคำว่า
สักวาและลงท้ายด้วยคำว่าเอย ๓.สัมผัสและคงามไพเราะอื่นๆเหมือน
กับกลอนสุภาพ ๔.วิธีเล่นสักวาในปัจจุบันผิดแผกไป
จากเดิมเล็กน้อย คือร้องบทไหว้คร
ูด้วยเพลงพระทอง แบบโบราณ ให้เป็นตัวอย่างเพียงบทเดียวบท
ต่อๆไปทั้งบทเชิญชวนและบทเรื่อง
ร้องเพลง ๒ ชั้นธรรมดาทั้งนี้เพื่อ
รักษาเวลาที่มีเพียงประมาณ
ชั่วโมงครึ่งเท่านั้น และเพิ่มรส
ในการฟังเพลงโดยเพิ่มวงปี่พาทย์
ไม้นวมสำหรับคลอเสียงด้วย
การเล่นก็แสดงกันบนเวที
มีกระดานดำ ๕ แผ่นเรียงกันด้าน
หลัง มีคนเขียนกลอนสักวาตาม คำบอกแผ่นละคน
ผู้บอกสักวานั่ง ประจำโต๊ะ คนละโต๊ะ
อยู่หน้าเวที ใกล้กับคนร้องของตน
แทนการ นั่งในเรือคนละลำอย่างโบราณ (วิเชียร
เกษประทุม ลักษณะคำประพันธ์ไทย )
|