แชมพูมะกรูด

ผมสวยด้วยมะกรูด แม้จะมีแชมพู ครีมนวดผม ครีมหมักผมสมุนไพร
ออกมาวางขาย หลากหลายยี่ห้อ
แต่โดยส่วนใหญ่แล้ว มักจะใช้สาร
เคมีต่างๆ ผสมลงไป

...รายละเอียด

 

หน้านี้มีทั้งหมด ลิงค์

ลักษณะทั่วไป

  เป็นพืชในสกุลส้ม (Citrus) เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก เป็น ไม้เนื้อแข็งลำต้นและกิ่งมีหนามยาวเล็กน้อย ใบเป็นใบ ประกอบชนิดลดรูป มีใบย่อย 1 ใบ เรียงสลับ รูปไข่ คือ มี
ลักษณะคล้ายกับใบไม้ 2 ใบ ต่อกันอยู่คอดกิ่วที่กลางใบ เป็นตอนๆ มีก้านแผ่ออกใหญ่เท่ากับแผ่นใบ ทำให้เห็นใบ เป็น 2 ตอน กว้าง 2.5-4 เซนติเมตร ยาว 4-7 เซนติเมตร ใบสีเขียวแก่พื้นผิวใบเรียบเกลี้ยง เป็นมัน ค่อนข้างหนา มี กลิ่นหอมมากเพราะมีต่อมน้ำมันอยู่ ใบด้านบนสีเข้ม ใต้ใบ สีอ่อน ดอกออกเป็นกระจุก 3 – 5 ดอก กลีบดอก สีขาว เกสรสีเหลือง ร่วงง่าย มีกลิ่นหอม มีผลสีเขียวเข้ม คล้าย มะนาว ผิวเปลือกนอกขรุขระ ขั้วหัวท้ายของผลเป็นจุก ผล อ่อนมีเป็นสีเขียวแก่ เมื่อผลสุกจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองสด พันธุ์ที่มีผลเล็กผิวจะขรุขระน้อยกว่าและไม่มีจุกที่ขั้ว ภาย ในมีเมล็ดจำนวนมาก
   ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ นิยมใช้ ใบมะกรูด และผิว มะกรูดเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องปรุงอาหารหลายชนิด นอก จากในประเทศไทยและลาวแล้ว ยังมีความนิยมในกัมพูชา เวียดนาม มาเลเซีย และอินโดนีเซีย

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

   มะกรูดเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ต้นสูง 2 – 8 เมตร ประกอบไปด้วย

    1. ใบ มีใบย่อยเพียงใบเดียว ใบค่อนข้างหนา มีสีเขียวแก่ มีกลิ่นหอม
    2. ดอก มีสีขาว ออกเดี่ยวๆ อยู่เป็นกระจุก 3-5 ดอก กลีบดอกร่วงง่าย
    3. ผล เป็นผลเดี่ยวค่อนข้างกลม บางพันธุ์มีผิวขรุขระ มีจุกที่หัวผล

พันธุ์

   พันธุ์ของมะกรูดแบ่งได้เป็น 2 ชนิด คือ มะกรูดพันธุ์พื้นเมืองที่มีมานานแล้ว ลักษณะผลจะเป็นผลใหญ่ ผิวขรุขระและพันธุ์ที่มี
ลักษณะผลผิวไม่ขรุขระ ผลจะเล็กกว่าพันธุ์พื้นเมือง

วิธีการปลูก

   ควรปลูกด้วยกิ่งตอน ก่อนจะปลูกควรนำปุ๋ยคอกมาใส่ผสมกับดิน เพื่อให้ดินมีอาหารอุดม สมบูรณ์ดี หลุมที่ปลูกมีขนาด กว้าง xยาว x ลึกประมาณ 80 เซนติเมตร ก่อนที่จะวางพืช ลงปลูกในหลุม ควรหาใบไม้ใบหญ้าแห้งที่เน่าเปื่อยผุพังใส่รองก้นหลุมระยะปลูก ประมาณ 5 x 5 เมตร

   การปลูกมะกรูดต้องมีการเตรียมดินเหมือนพืชไม้ผลทั่วๆ ไป เพราะเป็นพื้นอายุุยืนอยู่ได้ หลายปีโดยเริ่มจากการไถดิน ไถดะ และไถแปร ชักร่องปล่อยน้ำ ขนาดความกว้างของ ร่อง 2.5-3 เมตร ขุดหลุมกว้าง x ยาว x ลึก ประมาณ 50 x 50 x 50 เซนติเมตร ใส่ปุ๋ย คอก หรือปุ๋ยหมักและปุ๋ยเคมี สูตร 15-15-15 อัตรา 100 กรัมต่อหลุม หรือหากจะปลูก แบบไม่ต้องยกร่องหลังจากเตรียมดินแล้ว ใช้ระยะปลูกระหว่างต้น 2.5-3 เมตร ระหว่าง แถว 2.5-3 เมตร ขนาดหลุมและทำการใส่ปุ๋ยเหมือนกัน รดน้ำให้ชุ่มก่อนปลูก

การปฏิบัติดูแลรักษา

   การให้น้ำ ในระยะที่ปลูกมะกรูดใหม่ๆ ต้องหมั่นรดน้ำให้ความชุ่มชื้นแก่พืช จะทำให้พืช ตั้งตัวได้เร็ว แตกใบอ่อนกิ่งอ่อนดี การใส่ปุ๋ย ควรใส่ปุ๋ยเพิ่มธาตุอาหารให้พืช เป็นครั้งคราว ซึ่งอาจเป็นปุ๋ยอินทรีย์ หรือปุ๋ยวิทยาศาสตร์ และปุ๋ยชีวภาพก็ได้ ปกติจะรับประทานใบมะ กรูดเป็นอาหารจึงมักใช้ปุ๋ยที่มีไนโตรเจนสูง เช่น 20-14-14 หรือใส่ปุ๋ยพื้น เช่น 15-15-15 การป้องกันกำจัดศัตรูพืช จะมีหนอนของผีเสื้อกลางคืนกัดกินใบมะกรูด และยอดอ่อนจึง
ควรตรวจตรา, จับหนอนดังกล่าวในเวลาเช้า แล้วทำลายทิ้งเสีย

การนำมาใช้

   การใช้มะกรูดสระผมน่าจะรู้จักกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ วิธีการสระ บ้างก็ใช้ผลดิบผ่าแล้ว บีบน้ำสระโดยตรง บ้างก็นำไปเผา หรือต้มก่อนสระมะกรูดยังมีใช้ในพระราชพิธีสำคัญ เช่น พระราชพิธีโสกันต์ ซึ่งระบุไว้ในพระราชพิธีสิบสองเดือนไว้ว่าจะต้องมีผลมะกรูด และใบส้ม ป่อยประกอบในพิธีด้วย เข้าใจว่าน่าจะใช้เพื่อการสระผมนั่นเอง และก็สามารถนำไปล้างพื้น ได้ด้วย ซึ่งเป็นสมุนไพรชนิดหนึ่งเช่นกัน น้ำมะกรูดมีรสเปรี้ยวกลิ่นฉุนคล้ายใบแต่ไม่ค่อยจะ
ได้ประโยชน์กันมากทั้งนี้อาจจะเป็นเพราะหาได้ยากกว่า และได้น้ำน้อยกว่า เพราะมะกรูด มีส่วนเปลือกที่หนาขณะที่มะนาวหาได้ง่ายกว่าน้ำมากกว่า และรสชาติที่ถูกปากมากกว่า อย่างไรก็ตามมีอาหารบางชนิดที่นิยมใช้น้ำมะกรูด เช่นกันนอกจากนั้นในมะกรูดมีน้ำมัน หอมระเหยอยู่มาก มีกลิ่นฉุนทั้งในใบ และผลบางครั้งสามารถนำไปใช้ไล่แมลงบางชนิดได้

 

 

สารสำคัญ

   ในใบและผลมะกรูด เมื่อนำมากลั่นด้วยไอน้ำ จะให้น้ำมันหอมระเหยใน ปริมาณ 0.08 % และ  4 % ตามลำดับ น้ำมันหอมระเหยจากผิวมะกรูด มัก ประกอบด้วย เบต้าไพนีน,ไลโมนีน และซาบินีน เป็นสารหลัก ส่วนน้ำมันหอม ระเหยจากใบจะประกอบด้วย ซีโทรเนลลาล,ไอโซพลิโกล และไลนาลูออล เป็น สารหลักส่วนในน้ำมะกรูดมีกรดซิตริกไวตามินซี และกรดอินทรีย์ชนิดอื่นๆ เป็น ส่วนประกอบ

 

 

 

ขนาดการใช้และผลที่ได้รับจากการรักษาโรค

สรรพคุณทางยา