สารบัญ สารบัญ

 

แผนที่ดาว

แผนที่ดาว  คือ  แผนที่แสดงตำแหน่งของดวงดาวบนท้องฟ้าที่ครอบโลกของเราอยู่  จะมีลักษณะเป็นทรงกลมไม่ว่าเราจะดูดวงดาวที่ตำแหน่งใดของโลก  ตัวผู้ดูจะเป็นศูนย์กลางของท้องฟ้าเสมอ

การทำแผนที่

เราอาจทำแผนที่ดาวได้โดยใช้ทรงกลมท้องฟ้าเช่นเดียวกับการทำแผนที่โลก  ซึ่งในการใช้แผนที่ดาวหาวตำแหน่งดาวหรือการอ่านแผนที่ดาวจะต้องทราบสิ่งต่าง ๆ ดังนี้
  1. ทิศบนท้องฟ้า (direction) เกืดจากการหมุนรอบตัวเองของโลกจากทางทิศตะวันตกไปทางทิศตะวันออกและลับของฟ้าทางทิสตะวันตก
  2. เส้นขอบฟ้า (Horizon) คือ เส้นวงกลมบนพื้นโลกจรดของฟ้าล้อมรอบตัวเรา
  3. เส้นเมอริเดียนท้องฟ้า (meridian) เป็นเส้นที่แบ่งครึ่งท้องฟ้าออกเป็น 2 ส่วน  คือ  ซีกทางตะวันออกและตะวันตก
  4. เส้นศูนย์สูตรท้องฟ้า (celestial equator) จะอยู่ในระนาบเดียวกับเส้นศูนย์สูตรของโลก  และจะมีจุดผ่าน 3 จุด  คือ  ขอบฟ้าทิศตะวันตกและขอบฟ้าทิศตะวันออก และจดที่ 3 คือ จุดเหนือศรีษะ
  5. จุดยอดท้องฟ้า (zenith) คือ จุดสูงสุดบนท้องฟ้า จะอยู่เหนือศรีษะพอดี
    หรือเรียกว่าจุดเหนือศรีษะ

การอ่านแผนที่ดาว

การอ่านแผนทีดาวจะทำให้ผู้ดูดาวรู้จักกลุ่มดาวบนท้องฟ้าอย่างทูกต้องว่ากลุ่มดาวแต่ละกลุ่มนั้นมีดาวสำคัญอยู่กี่ดวงและอยู่ใกล้กันในลักษณะอย่งไร  การอ่านแผนที่ดาวจะไม่เปมือนกับการอ่านแผนที่โลก  เนื่องจากการอ่านแผนที่โลกแราจะต้องก้มมองลงไปบนแผนที่โลกที่เราอยู่  แต่การอ่านแผนทีดาวเราจะต้องแหงนหน้าขึ้นบนท้องฟ้า  แล้วยกแผนที่ดาวขึ้นเหนือศรีษะแทนท้องฟ้า  ตั้งทิศตามแผนที่ดาวและทิศจริงในท้องฟ้าให้ตรงกัน  จะเห็นดวงดาวบนท้องฟ้าตรงกับตำแหน่งที่อยู่ในแผนที่ดาว